relacje

9 listopada 2019 roku w Sali koncertowej O'culto da Ajuda w Lizbonie odbył się koncert z okazji stulecia uznania przez Portugalię niepodległej Polski. Wydarzenie zorganizowane przez Związek Kompozytorów Polskich we współpracy z centrum promocji muzyki współczesnej Miso Music Portugal odbyło się w ramach projektu "Z muzyką polską od Bałtyku do Atlantyku". Wystąpił zespół kameralny Sond'Ar-te Electric Ensemble pod dyrekcją Pedra Nevesa.

Wprowadzenie do koncertu wygłosili dyrektorzy współpracujących instytucji – Mieczysław Kominek i Miguel Azguime. Wieczór rozpoczeło wykonanie Pełnii Lata (1979) na klarnet, fortepian, wiolonczelę i elektronikę Włodzimierza Kotońskiego – dokładnie 40 lat od premiery utworu, która miała miejsce 9 listopada 1979 roku w studiu koncertowym Sudeutscher Rundfunk w Stuttgarcie. Polska premiera utworu, wchodzącego w skład cyklu poświęconego czterem porom roku, miała miejsce rok później podczas festiwalu "Warszawska Jesień". Pomimo upływu czasu, kompozycja ojca polskiej muzyki elektronicznej stanowiła interesującą propozycję dla współczesnych odbiorców. Następnie zabrzmiał utwór onym (2011) Wojtka Blecharza, będący sonifikacją zdania odnoszącego się do tożsamości artysty, oraz PRIMORDIUM: Encephalon (2010) Karola Nepelskiego – drugi z cyklu utworów poświęconych poszukiwaniu różnych form pierwotności i pochodzenia w muzyce. Obecny na koncercie kompozytor został nagrodzony gromkimi brawami przez portugalską publiczność.

Drugą część koncertu rozpoczęło światowe prawykonanie utworu zamówionego przez Sond’Ar-te Electric Ensemble – Open Enclosure na flet, klarnet, skrzypce, wiolonczelę, fortepian i elektronikę portugalskiego kompozytora João Madureiry. Ośmioczęściowa kompozycja borykającego się z przewlekłą chorobą artysty została złożona w hołdzie kompozytorom, którzy stanowią dla niego źródło inspiracji na drodze twórczej. Wśród tego grona znalazł się Miguel Azguime, a także członkowie dokonującego prawykonania zespołu. Wieczór zakończył stanowiący komentarz do współczesnej kultury konsumpcji utwór Grocery Store Music #5 (2018) Piotra Peszata – prawykonany w ubiegłym roku przez Hashtag Ensemble podczas konferencji "Niepodległa Muzyka Polska". Publiczność, wykonawcy oraz kompozytorzy mieli okazję do rozmowy podczas uroczystego bankietu wieńczącego projekt.

Projekt „Z polską muzyką od Bałtyku do Atlantyku” został zrealizowany w ramach programu MKiDN „Promocja kultury polskiej za granicą”. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Rejestracja koncertu dostępna na stronie: https://www.youtube.com/watch?v=4W3FZbEB2DE

W dniach 23-27 października 2019 w Warszawie odbyła się pierwsza edycja międzynarodowego konkursu dla dyrygentów orkiestr dętych Warsaw Wind Ensemble Conducting Competition, organizowanego przez Stowarzyszenie Warsaw Wind Music. Konkurs składał się z trzech etapów, a w szranki stanęło 18 dyrygentów z 11 krajów.

Uczestników oceniało jury pod przewodnictwem prof. dr hab. Szymona Kawalli – Dziekana Wydziału Dyrygentury Symfoniczno-Operowej Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. W jego skład weszli najwybitniejsi polscy dyrygenci orkiestr dętych: Jarosław Ignaszak – dyrygent orkiestry dętej Akademii Muzycznej w Krakowie, ppłk Adam Czajkowski – wieloletni kapelmistrz-dowódca Orkiestry Reprezentacyjnej Wojska Polskiego im. gen. Józefa Wybickiego w Warszawie oraz dr Jarosław Praszczałek – pedagog Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, sekretarz jury oraz pomysłodawca konkursu. Jury w poszczególnych etapach zasilili również kompozytorzy Tomasz Dudziński i Artur Słotwiński, których utwory były wykonywane przez uczestników Konkursu.

Pierwszy etap odbył się w dniach 23-24 października na UMFC. Dyrygentom towarzyszyło dwoje pianistów – Łukasz Nagórka i Misato Tokuda. W repertuarze znalazło się Dance Sacrale z baletu Święto wiosny Igora Strawińskiego oraz Uwertura koncertowa Bajka Stanisława Moniuszki. Po pierwszym etapie jury wyłoniło 12 dyrygentów, którzy dostali się do kolejnego etapu Konkursu. Dalsza rywalizacja przeniosła się do Dzielnicowego Ośrodka Kultury Ursynów. Podczas drugiego etapu, który odbył się w dniach 25-26 października, dyrygenci poprowadzili Orkiestrę składającą się z muzyków Youth Warsaw Wind Orchestra. W repertuarze znalazły się dwa utwory: Serenada d-moll na instrumenty dęte Antoniego Dvorzaka oraz Wariacje filmowe na temat arii Stanisława Moniuszki „Szumią jodły na gór szczycie” Tomasza Dudzińskiego.

W trakcie trwania drugiego etapu Konkursu, po przesłuchaniach odbyły się wykłady prowadzone przez pedagogów, kompozytorów i muzyków. Prelegentami byli: pedagog i kompozytor Ignacy Zalewski, kompozytor Paweł Pudło, trębacz Bartłomiej Łubian oraz kompozytor Artur Słotwiński. Do trzeciego etapu jury wyłoniło sześciu najlepszych dyrygentów. Wśród nich znalazło się trzech Koreańczyków – Kang Lim, Kim Daehwan i Oh Hyun Kwon, Hiszpan David Llano Diaz, Japończyk Manataka Shibaoka oraz Amerykanin Chris David Westover.

Finał konkursu odbył się w niedzielę 27 października. Finaliści poprowadzili Orkiestrę Festiwalową składającą się z muzyków Orkiestry Reprezentacyjnej SGGW oraz Youth Warsaw Wind Orchestra. W repertuarze finału znalazła się Druga suita F-dur na orkiestrę wojskową Gustava Holsta oraz Uwertura rok 1918 Artura Słotwińskiego. Po zakończonych przesłuchaniach odbył się Koncert Galowy, podczas którego jury ogłosiło zwycięzców Konkursu. Jury podkreśliło wysoki poziom uczestników co potwierdził werdykt – przyznanie dwóch pierwszych miejsc ex equo. Tytuł laureata pierwszej nagrody powędrował do Koreańczyka Kima Daehwana oraz Amerykanina Chrisa Davida Westovera. Drugie miejsce zdobył Japończyk Manataka Shibaoka. Na zakończenie laureaci Konkursu zadyrygowali jeszcze raz utworami wykonywanymi podczas etapu finałowego.

Zwycięzcom przyznane zostały nagrody w postaci koncertów z orkiestrami dętymi w sezonie 2019/2020: Manataka Shibaoka zadyryguje Orkiestrą Wieniawa, Youth Warsaw Wind Orchestra poprowadzi Kim Daehwan, a Chris David Westover wykona koncert z Orkiestrą Reprezentacyjną Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Kolejna edycja Konkursu została ogłoszona na rok 2021.

Damian Kisielewski

W warszawskim Basenie Artystycznym, 24 października 2019 roku odbyła się 11. edycja Festiwalu Era Schaeffera "The Eternal Carousel", podczas którego została przybliżona postać i dorobek twórczy genialnego polskiego kompozytora Bogusława Schaeffera. Festiwal stanowił symboliczne pożegnanie z Mistrzem, który zmarł 1 lipca 2019 roku, niespełna miesiąc po swoich 90. urodzinach. 

Festiwal był multimedialnym i audiowizualnym wydarzeniem inspirowanym dźwiękiem, słowem, ruchem, obrazem, utrzymanym w technice collage'u. Wydarzenie uświetnili artyści sceny polskiej i zagranicznej wśród, których znaleźli się Lidia Bogaczówna, Izabela Warykiewicz, Sean Palmer, Marcel Wiercichowski, Witold Jurewicz, Janusz Radek, Marcin Wyrostek z zespołem Corazone, Andy Ninvalle, Temina Cadi Sulumuna, Patryk Zakrocki, Andrzej Karałow & Maciej Piszek z gościem specjalnym Michałem Urbaniakiem. Za reżyserię i scenariusz spektaklu odpowiadał Maciej Sobociński. Goście mogli podziwiać także prace graficzne Schaeffera.

"Spektakl jest precyzyjnie zaplanowany. Muzyka i aktorzy dosłownie ze sobą współpracują dlatego, że są to artyści, którzy swoimi dźwiękami i energią stymulują akcje aktorskie. To wszystko w formie spektaklu przeplata się ze sobą bardzo płynnie i jest przemyślane zarówno tekstowo jak i muzycznie tworząc całość. Bogusław Schaeffer jest inspirującym artystą. Pracując nad Erą Schaeffera mam poczucie absolutnej wolności. Era Schaeffera już od pierwszej edycji cieszyła się zaufaniem Profesora. Nigdy nie ingerował w to jak opowiadamy jego świat i był z nami co roku dopóki mógł i kibicował nam. Myślę, że ta wolność i ta radość z obcowania z jego grafikami, muzyką i dramatami w nas została" – powiedział reżyser spektaklu Maciej Sobociński.

Schaeffer był twórcą totalnym, lekceważył kanony stylistyczne, a nawet techniczne. Mówił, że "w sztuce nie wolno niczego powtarzać za innymi". Jego niezwykłe dokonania, szczególnie w dziedzinie muzyki i twórczości teatralnej, stawiają go na czele najciekawszych twórców w dziejach kultury. W tym aspekcie dzieła artysty są nieskończonym źródłem inspiracji dla kolejnych pokoleń. Kompozycje Schaeffera grają orkiestry z całego świata. Artysta jest też jednym z najchętniej wystawianych polskich autorów pośród współczesnych dramatopisarzy, a jego sztuki zostały przetłumaczone na 17 języków. Odtwórcami postaci schaefferowskich dramatów byli znani polscy aktorzy, m.in.: Jan Peszek, Mikołaj i Andrzej Grabowscy, Jan Frycz, Jan Machulski czy Marek Frąckowiak. Bogusław Schaeffer mimo wielkiego wkładu w rozwój Kultury Polskiej jest mało znany w naszym kraju, dlatego przybliżeniem jego artystycznej twórczości, nie tylko jako dramatopisarza, ale też kompozytora zajmuje się Fundacja Przyjaciół Sztuk Aurea Porta. Fundacja od lat skupia się na promocji, archiwizacji i upowszechnianiu dorobku artystycznego Profesora.

Patronat medialny nad Festiwalem objęło Polskie Centrum Informacji Muzycznej POLMIC.

Relacja fotograficzna z wydarzenia dostępna jest na stronie: https://www.akpa.pl/imprezy.php?id=54412&type=0&width=1475

Konferencję otworzył Prezydent ACPC Thomas Payne. Podczas obrad odbyły się sesje biznesowe, wykłady i koncert duetu wiolonczelowego Wojciecha Bafeltowskiego i Mateusza Błaszczaka. Prezesi i delegaci z wielu organizacji propagujących kulturę polską w Stanach Zjednoczonych złożyli sprawozdania ze swojej działalności.

7 września odbył się uroczysty bankiet, na którym Nagrodę za Osiągnięcia w Dziedzinie Kultury otrzymała kompozytorka Marta Ptaszyńska.

Laudację przygotował dr Jarosław Gołembiowski, który zaznaczył, że: „Urodzona w Warszawie profesor Marta Ptaszyńska studiowała kompozycję w Akademii Muzycznej w Warszawie i Poznaniu. Przez wiele lat Witold Lutosławski, był jej mentorem. W latach 1969–70 odbyła studia podyplomowe pod kierunkiem legendarnego pedagoga Nadii Boulanger w Paryżu oraz uczęszczała na zajęcia u kompozytora Oliviera Messiaena w Konserwatorium Paryskim i Centre Bourdan. Od 1972 r. Ptaszyńska mieszka w Stanach Zjednoczonych. W 1974 r. Uzyskała dyplom artysty w dziedzinie gry na instrumentach perkusyjnych w Cleveland Institute of Music. Od 1974 r. Ptaszyńska prowadziła zajęcia kompozycji i perkusji w Bennington College w Vermont, na University of California w Berkeley i Santa Barbara, na Indiana University w Bloomington, w College Conservatory of Music w Cincinnati oraz jako kompozytor-rezydent w Northwestern University w Evanston. W 1998 roku została profesorem muzyki i nauk humanistycznych na uniwersytecie w Chicago. Jej muzyka jest wydawana przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w Polsce i Theodore Presser w Stanach Zjednoczonych. Jej utwory są nagrywane w takich wytwórniach jak CD Accord-Universal, Muza Polish Records, Olympia, Chandos, Dux, ProViva i Bayers Records. Przez wiele lat pod kierunkiem prof. Ptaszyńskiej wiodąca organizacja Contempo z siedzibą w University of Chicago prezentowała współczesne kompozycje młodych i starszych kompozytorów podczas sezonowych koncertów w Logan Center na University of Chicago. Podczas tych koncertów wielu polskich kompozytorów wystąpiło po raz pierwszy w Ameryce. Przez cztery lata współpracowałem jako pianista i akompaniator z prof. Ptaszyńską podczas corocznych koncertów / egzaminów kompozytorskich na uniwersytecie chicagowskim. Jako wykładowca wymaga prac wysokiej jakości, klarownego pisania oraz indywidualnego charakteru. […] Amerykańska Rada do Spraw Kultury Polskiej jest dumna i z zaszczytem wręcza profesor Marcie Ptaszyńskiej – światowej sławy kompozytorce – w pełni zasłużone uznanie na Polonii w formie ACPC Cultural Award”.