Polmic - FB

wykonawcy (Ś)

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U W Z

Seweryn Śnieckowski,

oboista, pedagog, autor opracowań muzycznych; ur. 2 grudnia 1892, Warszawa; zm. 6 stycznia 1958, Korea Płn. Naukę gry na oboju rozpoczął w 13 roku życia u Kleindiensta – oboisty Filharmonii i Opery Warszawskiej. W 1909 roku został przyjęty do Konserwatorium Warszawskiego, do klasy oboju prof. Zygmunta (Sigismondo) Singera (pierwszego oboisty orkiestry Opery Warszawskiej oraz kompozytora). Studiował także kompozycję w klasie prof. Romana Statkowskiego i kontrapunkt u prof. Mieczysława Surzyńskiego. Kończąc studia, wykonał m. in. Koncert na obój Z. Singera. Dyplom z odznaczeniem Konserwatorium Warszawskiego otrzymał w 1914 roku.

Już podczas studiów grał w orkiestrze Opery Popularnej, w stołecznej Dolinie Szwajcarskiej, orkiestrze Opery Warszawskiej oraz – na stałe – w prowadzonej przez Henryka Opieńskiego orkiestrze Teatru Polskiego. W 1912 roku zaczął grać dorywczo na rożku angielskim w orkiestrze Filharmonii Warszawskiej, a już w roku 1913 otrzymał tam stały angaż jako drugi oboista.

Podczas I wojny światowej, w 1914 roku został wcielony do armii rosyjskiej. Przebywając w Petersburgu grał przez jeden sezon (1915/16) w prywatnej orkiestrze symfonicznej hrabiego Szeremietiewa oraz w orkiestrze Teatru Maryjskiego. W 1917 roku, po wybuchu Rewolucji Październikowej, został wywieziony na Syberię.

Od 1918 roku, po powrocie do wolnej Polski, zaczęła się jego wspaniała kariera artystyczna. W tymże roku został zaangażowany do Orkiestry Filharmonii Warszawskiej na stanowisko pierwszego oboisty. W 1919 roku zakupił paryski obój marki „Loreé”, stając się pierwszym w Polsce oboistą grającym na instrumencie typu francuskiego (o szerszej skali i bardziej wyrównanym brzmieniu niż obój niemiecki). W 1923 roku, równolegle do pracy w Filharmonii Warszawskiej, grał – zaangażowany przez Emila Młynarskiego – w orkiestrze Opery Warszawskiej.

W 1927 roku został powołany przez Karola Szymanowskiego na stanowisko profesora Konserwatorium Warszawskiego. W uczelni tej prowadził klasę oboju i klasę kameralną dla zespołów dętych. Zaczął też opracowywać utwory na obój, rożek angielski, a także utwory na dęte zespoły kameralne. Również w 1927 roku rozpoczął regularne występy przed mikrofonem Polskiego Radia jako solista i kameralista. Od 1932 roku był członkiem Rady Artystycznej Filharmonii Warszawskiej oraz członkiem Stowarzyszenia Dawnej Muzyki. W 1934 roku rozpoczął pracę pierwszego oboisty w nowo zorganizowanej i prowadzonej w Warszawie, przez Grzegorza Fitelberga Orkiestrze Symfonicznej Polskiego Radia. Do roku 1936 grał równocześnie w Orkiestrze Filharmonii Warszawskiej. W 1937 roku za swe szczególne osiągnięcia muzyczne został odznaczony przez Prezydenta RP Srebrnym Krzyżem Zasługi.

Seweryn Śnieckowski zdobył autorytet wybitnego oboisty w kraju i za granicą, odrzucił jednak propozycje pracy artystycznej z Ameryki i Palestyny, pozostając w Polsce. Aż do wybuchu II wojny światowej grał w orkiestrze Polskiego Radia, a także wykładał w Konserwatorium Warszawskim. We wrześniu 1939 roku wyjechał z Polski i zatrzymał się przez około rok na Węgrzech.

W 1940 roku powrócił do okupowanej Warszawy i zaczął prowadzić tajne wykłady w „podziemnym” Konserwatorium. Po upadku Powstania Warszawskiego został wywieziony na roboty do obozu w Reutlingen w Niemczech. Tam pracował fizycznie w fabryce i prowadził zespół kameralny złożony z jeńców obozowych. W wyniku ciężkiej, wyczerpującej pracy fizycznej w obozie doznał częściowej utraty zdrowia – nabawił się m. in. przepukliny i powikłań po przebytym zapaleniu płuc.

Po powrocie do ojczyzny w 1945 roku, pomimo dolegliwości zdrowotnych, rozpoczął 7 grudnia 1945 roku pracę jako pierwszy oboista w Orkiestrze Filharmonii Krakowskiej. W budynku tejże filharmonii miał Śnieckowski również skromne mieszkanie. W 1950 roku powrócił do Warszawy, gdzie został zaangażowany przez Witolda Rowickiego na stanowisko pierwszego oboisty w nowo utworzonej Filharmonii Warszawskiej. Był on jedynym muzykiem – dęcistą ze składu przedwojennej orkiestry warszawskiej. Występował też wielokrotnie (w latach 1952-53) jako solista i kameralista. M.in. wykonywał Sinfonię Concertante na obój i orkiestrę Milwida – Krenza, sonaty obojowe Telemanna i in. W Filharmonii Warszawskiej był przełożonym grupy instrumentów dętych drewnianych. Przygotowywał również koncerty kameralne (np. 20 listopada 1953). Ponadto był członkiem Rady Artystycznej Filharmonii Warszawskiej. Swą grą zyskał sobie uznanie publiczności i bardzo pochlebne recenzje krytyków muzycznych oraz kompozytorów, np. Stefana Kisielewskiego, który skomponował dla niego swą Suitę na obój i fortepian (1954). Za swe wybitne osiągnięcia został w 1952 roku odznaczony przez Radę Państwa PRL Złotym Krzyżem Zasługi. W tym samym roku zaczął występy przed mikrofonem Polskiego Radia. Od 1954 roku wykładał także w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Na przestrzeni lat wykształcił wielu znanych muzyków: oboistów, pedagogów, teoretyków i dyrygentów.

W swej 40-letniej pracy pierwszego oboisty występował pod batutą najznakomitszych dyrygentów, jak: Emil Młynarski, Artur Rodziński, George Enescu, Clemens Krauss, Wilhelm Furtwängler, Herman Abendroth, Witold Rowicki, Jan Krenz. Był pierwszym wykonawcą utworów obojowych i kameralnych Jana Krenza. Współpracował i nagrywał muzykę kameralną z Jerzym Lefeldem i innymi znanymi instrumentalistami.

Przyczynił się do wzbogacenia repertuaru obojowego licznymi (wykonał ich ponad sto) opracowaniami na ten instrument. Dla celów dydaktycznych opublikował nakładem PWM Gamy na obój francuski oraz Wybór etiud na obój, które są do dziś w ciągłym użyciu szkół muzycznych. Był autorem zbioru Metodo teorico-pratico per oboe. Skomponował także nowatorską kadencję do Koncertu na obój C-dur KV 314 W.A. Mozarta, gdzie wprowadził flażolety.

Pełnił funkcję jurora konkursów muzycznych, uczestniczył w komisjach programowych szkolnictwa muzycznego, był konsultantem Zjednoczenia Przemysłu Muzycznego.

W 1953 roku Filharmonia Warszawska obchodziła jubileusz 40-lecia jego pracy artystycznej.

Zmarł w 6 stycznia 1958 roku w samolocie podczas podróży do Korei Płn, gdzie miał prowadzić klasę oboju. Spoczywa na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

 

aktualizacja (1998)

literatura wybrana

Andrzej Przybyciński Seweryn Śnieckowski - wybitna postać polskiej oboistyki (praca magisterska napisana pod kierunkiem S. Malikowskiego), Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina, Warszawa, 1998
Peret-Ziemlańska Zofia Seweryn Śnieckowski (1892-1958). Wspomnienie, "Gazeta Wyborcza" (Stołeczna) z 27.11.2000