Polmic - FB

animatorzy (Ł)

A B C D F G J K L Ł M N O P R S T W

Bernard Ładysz,

śpiewak (bas); ur. 24 lipca 1922, Wilno; zm. 25 lipca 2020, Warszawa. Pochodził z rodziny muzycznej: rodzice i bracia byli członkami chóru Harfa, prowadzonego w okresie międzywojennym przez profesora i dyrygenta Jana Żebrowskiego. W latach 1940-41 kształcił się w Wilnie, zaś po wojnie – w latach 1946-48 – odbył studia wokalne w Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie.

Od 1946 do 1950 był solistą Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, z którym występował również poza granicami kraju. W 1950 zaangażowany został do Opery Warszawskiej. Zadebiutował tu rolą Griemina w Eugeniuszu Onieginie Piotra Czajkowskiego. Najświetniejszą kreacją artysty w tym pierwszym okresie jego występów na scenie operowej była rola Mefista w Fauście Charlesa Gounoda, która dała mu możność ukazania w pełni zarówno niepospolitych walorów głosu, jak i temperamentu oraz talentu scenicznego. Zwrotnym momentem w karierze Bernarda Ładysza stał się konkurs śpiewaczy w Vercelli we wrześniu 1956. Odniósł tam triumf zdobywając I nagrodę i zyskując międzynarodową popularność. Dało mu to później możliwość występów we Włoszech z artystami tej miary co Victoria de los Angeles, Antonietta Stella i Anita Cerquetti czy Tullio Serafin. W 1959 nagrał w Londynie Łucję z Lammermoor Gaetano Donizettiego wspólnie z Marią Callas pod dyrekcją Tullio Serafina dla firmy Columbia. Ta sama firma zaprosiła go również do nagrania całej płyty długogrającej z ariami operowymi Giuseppe Verdiego i kompozytorów rosyjskich.

Wielkim sukcesem artystycznym w karierze artysty była kreacja roli tytułowej w Borysie Godunowie Modesta Musorgskiego w Operze Warszawskiej (1960), a także w nowej inscenizacji tej opery w Teatrze Wielkim w Warszawie (1972). Nie brakowało w repertuarze Bernarda Ładysza miejsca dla twórczości rodzinnej. Występował w operach Stanisława Moniuszki i śpiewał jego pieśni. Wziął udział nagraniach opery Król Roger Karola Szymanowskiego oraz opery radiowej Usziko Tadeusza Paciorkiewicza. Występował na wielu festiwalach, również na „Warszawskiej Jesieni”. Brał udział w prawykonaniach Pasji według św. Łukasza i Jutrzni oraz w prapremierze opery Diabły z Loudun (w roli Ojca Barré) Krzysztofa Pendereckiego, która została później nagrana przez firmę Philips. Występował w filmach, m.in. w Ziemi obiecanej (w reżyserii Andrzeja Wajdy), Znachorze (w reżyserii Jerzego Hoffamna), w musicalach, m.in. w roli Tewiego w Skrzypku na dachu Josepha Steina i Jerry’ego Bocka oraz na estradzie piosenkarskiej.

W uznaniu wybitnych zasług artystycznych Bernard Ładysz został uhonorowany wieloma nagrodami i odznaczeniami, m.in. otrzymał Złoty Krzyż Zasługi (1951), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1959), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1956), Medal Polonia Mater Nostra Est (1998), w 2000 – Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, w 2001 – Nagrodę Ministra Kultury, w 2006 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, w 2009 – Nagrodę m.st. Warszawy. W 2008 Akademia Muzyczna w Warszawie przynała artyście tytuł doktora honoris causa. W 2012 śpiewak otrzymał Perłę Honorową Polskiej Gospodarki w kategorii kultura, zaś w następnym roku - Medal „Milito Pro Christo”. Za całokształt pracy twórczej uhonorowano Bernarda Ładysza nagrodą Akademii Fonograficznej "Złoty Fryderyk" (2016).

aktualizacja: 2009 (mk), 2020 (wa)

literatura wybrana

Bernard Ładysz - śpiewam sercem, red. Adam Buszko, Hi-Endpol, Warszawa 2013
Rzeka Bernarda Ładysza, rozmowa Marii Sierotwińskiej-Rewickiej, Collegium Columbinum, Kraków 2006
Panek Wacław Ładysz Bernard w: Encyklopedia Muzyczna PWM (część biograficzna pod red. Elżbiety Dziębowskiej), t. „klł”, PWM, Kraków 1997