muzykolodzy (W)

Krystyna Winowicz,

muzykolog, publicysta; ur. 20 stycznia 1927, Kościan; zm. 15 czerwca 2014. W latach 1951-57 odbyła studia muzykologiczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, które ukończyła pracą magisterską Pieśni Karola Szymanowskiego z pierwszego okresu twórczości pod kierunkiem Zofii Lissy i Marii Szczepańskiej. Pracę naukową kontynuowała pod kierunkiem ks. Hieronima Feichta w Warszawie. W 1965 roku uzyskała tytuł doktora nauk humanistycznych na Uniwersytecie Poznańskim na podstawie monografii Ks. dr Józef Surzyński.

Początkowo, w latach 1955-74, pracowała jako nauczyciel teorii muzyki w szkołach muzycznych w Poznaniu. Zajmowała się też metodyką pracy pedagogicznej, będąc w latach 1966-72 kierownikiem sekcji umuzykalnienia poznańskiego oddziału Centralnego Ośrodka Pedagogicznego Szkolnictwa Artystycznego w Warszawie. W 1974 roku została pracownikiem dydaktycznym w - rozpoczynającym działalność - Zakładzie Muzykologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Studia muzykologiczne reaktywowane zostały wówczas - dzięki poznańskiemu środowisku muzykologicznemu - po 20 latach przerwy (wśród osób, które przyczyniły się do tego w sposób szczególny, znaleźli się obok Krystyny Winowicz: Helena Harajda, Barbara Krzyżaniak, Włodzimierz Kamiński, Bogusław Linette oraz Kornel Michałowski.) Do 1993 roku prowadziła na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu wykłady i seminaria z zakresu historii muzyki klasycyzmu i romantyzmu. Dwukrotnie - w 1989 i 1995 roku - wygłaszała też gościnne wykłady na zaproszenie Uniwersytetu w Eichstätt (na temat Caecilianismus in Polen - seine Ideen, Wirkungen und Hauptverbreiter oraz Polnische Messen und ihre Komponisten von der Aufklärung bis Ende des XIX Jahrhunderts).

W latach 1974-81 była członkiem Rady Wydziału ZNP przy Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. W latach 1987-96 przewodniczyła Komisji Muzykologicznej przy Wydziale Nauk o Sztuce Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Od 1963 roku była członkiem Sekcji Muzykologicznej przy Poznańskim Towarzystwie Muzycznym im. H. Wieniawskiego. Od 1975 roku należała do Sekcji Muzykologicznej Związku Kompozytorów Polskich.

W uznaniu swojej działalności, uhonorowana została m.in.: Odznaką Zasłużony Działacz Kultury (1978 i 1983), medalem honorowym Polskiego Związku Chórów i Orkiestr (1982), Odznaką Zasłużony dla miasta Poznania (1982), Złotą Odznaką Honorową Polskiego Związku Chórów i Orkiestr (1992), Medalem 125-lecia Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (1997), Medalem 600-lecia odnowienia praw miejskich Kościana (2000) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2000).

aktualizacja: 2013, 2014 (Zespół POLMIC)

twórczość

W polu zainteresowań naukowych Krystyny Winowicz znalazła się muzyka XIX i XX wieku, polska kultura muzyczna Wielkopolski (szczególnie Poznania i Kościana) oraz postaci ks. Józefa Surzyńskiego i Adolfa Chybińskiego. Opracowała do wydania m.in. korespondencję Adolfa Chybińskiego i Zdzisława Jachimeckiego, stanowiącą dokument zarówno działalności wielkich polskich muzykologów, jak i życia muzycznego I połowy XX wieku (w tym grupy Młoda Polska).
Krystyna Winowicz pozostała również związana z rodzinnym Kościanem, prowadząc tam działalność dydaktyczną i dokumentując w licznych publikacjach życie muzyczne regionu. W 1988 roku utworzyła w Kościanie Szkołę Muzyczną I stopnia.

publikacje

książki

Apolinary Szeluto 1884-1966 - w setną rocznicę urodzin, Słupca 1984

Idee narodowe i patriotyczne w historii ruchu śpiewaczego ziemi kościańskiej. Informator wystawy w Muzeum Regionalnym w Kościanie (15-30.IX.1982), Kościan 1982

Katalog tematyczny dzieł ks. Józefa Surzyńskiego, Rytmos, Kościan 2001

Kronika chóru kościańskiego im. ks. dr J. Surzyńskiego, [wyd. nakł. autorki], Kościan 1993

Ks. prałat dr Józef Surzyński. Życie i dzieło, nakł. PAN wyd. PTPN, Poznań 1991

Kultura muzyczna Kościana w latach 1870-1970, Kościan 1993

Lekcje umuzykalnienia w klasie VI PPSM, Warszawa 1969

Nauka o muzyce (Podręcznik dla uczniów PSM I st. w Kościanie. Do użytku wewnętrznego), Kościan 1991

Osiągnięcia kościańskich maturzystów z 1948 r., [wyd. nakł. maturzystów], Kościan 1988

Polska prywatna szkoła powszechna koedukacyjna w Kościanie, Kościan 1994

Sto lat społeczno-kulturalnego oddziaływania „Lutni” w środowisku kościańskim, Kościan 1976

Szkoła Muzyczna im. Ks. dra J. Surzyńskiego w Kościanie, w dziesiąta rocznicę powołania, Kościan 1998

Słownik muzyków z Kościańskiego, Rytmos, Kościan 2000

Troski i spory muzykologii polskiej. Korespondencja między Chybińskim a Jachimeckim w latach 1905-1926, PWM, Kraków 1983

Włościańskie chóry amatorskie z kościańskiego, TMZK, Kościan 1993

rozprawy

Adolf Eustachy Chybiński w: Muzykologia na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 1974-1999. Tradycje, działalność i dokumentacja, red. M. Jabłoński, D. Jasińska, J. Stęszewski, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1999

Unknown letters of Rev. Władysław Skierkowski to Adolf Chybiński w: Context of Musicology, t. 2, Poznań 1998

artykuły

50 lat działalności Towarzystwa Mandolinistów Lira w Kościanie w: Pamiętnik TMZK (1979-1980), Kościan 1985

Adolf Chybiński w 25 rocznicę śmierci, „Ruch Muzyczny” 1978 nr 6, s. 2-3 i 17

Caecilianismus in Polen - seine Ideen, Wirkungen und hauptverbreiter w: Der Caecilianismus, Tutzig 1988

Dorobek naukowy J. Surzyńskiego i W. Gieburowskiego - pierwszych muzykologów poznańskich w: „Zeszyt Naukowy PTM”, Poznań 1974

Działalność Józefa Surzyńskiego w Poznaniu, w: „Z dziejów muzyki polskiej”, zeszyt 15, BTN 1971

Działalność kapeli katedralnej w Poznaniu w latach 1880-1894 w: W służbie kościoła poznańskiego, Poznań 1974

Historia koła śpiewaczego „Cecylia” i „Halka” w Czarkowie - Nacławiu w: Pamiętnik TMZK, Kościan 1987

Ignacy Jan Paderewski w listach do Adolfa Chybińskiego, „Muzyka” 1976 nr 4, s. 57-62

Josef Surzyński 1851-1919. Ein Beitrag zur Kirchenmusikalischen Erneuerung in Polen, "Kirchenmusikalisches Jahrbuch" 1987, 71 Jahrgang, s. 109-117

Juliusz Zborowski i Adolf Chybiński - dzieje przyjaźni listami pisane, „Rocznik Podhalański” 1985, t. III, s. 21-144

Kapłan, patriota, kompozytor (Ks. Józef Surzyński), „Wiadomości Kościańskie” 1988 nr 4

Karol Kurpiński i jego epoka. Sesja naukowa z okazji dwusetnej rocznicy urodzin kompozytora, „Rocznik Leszczyński”, t. 8, 1987, s. 189-197

Korelacja przedmiotu głównego z umuzykalnieniem i audycjami muzycznymi w podstawowej szkole muzycznej, „Materiały pomocnicze COPSA”, zeszyt 105, Warszawa 1967

Ksiądz Jan Surzyński - twórca współczesnego chłopięco-męskiego chóru katedralnego w Poznaniu, „Życie i Myśl” 1985 nr 1-2

Lehrstuhl für Musikwissenschaft an der Universität Posen w: Festschrift Hubert Inverricht zum 65 Geburstag, Tutzig 1992

Listy do Adolfa Chybińskiego I. Wokół Poznańskiego Zdroju, „Nurt” 1985 nr 11; 1986 nr 1-3

Listy do Adolfa Chybińskiego II. Zwierzenia i relacje poznańskich kompozytorów, „Nurt” 1986 nr 3

Listy do Adolfa Chybińskiego III. Do historii poznańskiego środowiska muzykologicznego, „Nurt” 1986 nr 5

Listy do Adolfa Chybińskiego jako źródło wiadomości o rozwoju Polskiej kultury muzycznej w pierwszej połowie XX wieku, „Muzyka” 1979 nr 3, s. 95-100

Moje doświadczenia w dążeniu do obiektywizacji oceny szkolnej, „Materiały Pomocnicze COPSA”, zeszyt 152, Warszawa 1974

Muzyczne tradycje Krzywinia w: Pamiętnik TMZK, Kościan 1987

Muzyka kościelna w XIX wieku, „Przewodnik Katolicki” 1985 nr 1

Muzyka w kościołach miasta Poznania w latach 1773-1939, „Poznańskie Studia Teologiczne” 1998, tom 8, s. 193-209

Najstarsze tradycje Polskiego Amatorskiego Ruchu Chóralnego w wielkim Księstwie Poznańskim w: Amatorski zorganizowany ruch śpiewaczy Wielkopolski w latach 1892-1992, Poznań 1992

Naukowe, edytorskie i kompozytorskie osiągnięcia reformatora muzyki kościelnej w Polsce Ks. dra J. Surzyńskiego w: Księga Pamiątkowa ku czci K. Mrowca, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne”, t. XXXIV, Lublin 1987

Niektóre pomoce naukowe na lekcjach umuzykalnienia w szkole muzycznej, „Materiały pomocnicze COPSA”, zeszyt 93, Warszawa 1966

Nieznane listy Apolinarego Szeluty do Adolfa Chybińskiego, „Przegląd Koniński” 1984 nr 28 i 31

Nieznane listy Ignacego Jana Paderewskiego, „Ruch Muzyczny” 1976 nr 2, s 14-15

Okres drugiej Rzeczypospolitej w: Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego 1885-1985, Poznań 1985

Polnische Messen und ihre Komponisten von der Aufklärung bis Ende des XIX Jahrhunderts. Kirchenmusikalischen Erbe und Liturgie, Tutzing 1995

Polska muzyka współczesna, Towarzystwo Łączności z polonią zagraniczną, Poznań 1976

Poznańskie środowisko muzykologiczne w latach 1919-1939 w świetle listów do Adolfa Chybińskiego, „Kronika Miasta Poznania” 1989 nr 2, s. 31-47

Profesor Adolf Chybiński w listach swoich uczniów i przyjaciół w: „Zeszyt Naukowy PTM”, Poznań 1974

Rozwój muzyki w Polsce, Towarzystwo Łączności z polonią zagraniczną, Poznań 1976

Sto lat Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego, „Nurt” 1985 nr 9, s. 39-43

Słownik muzyków z kościańskiego, „Wiadomości Kościańskie” 1992 nr 10-12; 1993 nr 1-12; 1994 nr 1-12

Tradycje muzykologii poznańskiej w: Sprawozdanie z posiedzeń Wydziału Nauk o Sztuce PTPN za 1987 r., Poznań 1989

W społecznej służbie ojczyzny, „Życie Muzyczne” 1982 nr 1, s. 6-10

Z materiałów epistolarnych Adolfa Chybińskiego, „Res Facta” 1982 nr 9

Zagadnienie korelacji umuzykalnienia z rytmiką w podstawowych szkołach muzycznych, „Materiały Pomocnicze COPSA”, zeszyt 129, Warszawa 1970

Winowicz K., Okoniewska H. Korelacja umuzykalnienia z przedmiotami ogólnokształcącymi w PSM, „Materiały Pomocnicze COPSA”, zeszyt 105, Warszawa 1967

Winowicz K., Okoniewska H. Rola ciągłości pracy wychowawcy klasy w PPSM, „Materiały pomocnicze COPSA”, zeszyt 100, Warszawa 1967

redakcje naukowe

Folklor muzyczny ziemi kościańskiej, Zakład Muzykologii w Poznaniu, Poznań 1991

Karol Kurpiński i jego epoka. Materiały z sesji naukowej z okazji 200-tnej rocznicy urodzin kompozytora. Rydzyna-Włoszakowice 8-10.III.1985, Kościan - Leszno 1991

Kościoły ziemi kościańskiej, Kościan 2003

Zabytki kościańskiej fary, [nakł. parafii farnej], Kościan 1997

Zeszyt naukowy Poznańskiego Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego. Materiały z sesji naukowej Sekcji Muzykologów, Poznań 1974

edycje krytyczne vel redakcje naukowe wydawnictw nutowych

J. Surzyński - Przygrywki na organy op. 19, [wyd. nakł. autorki], Kościan 1994

Ks. dr Józef Surzyński - wybór kompozycji kościelnych (Musica Ecclesiastica), [wyd. nakł. autorki], Kościan 1991

Stanisław J. Wojciechowski - Piosenki dla dzieci, TMZK, Kościan 1991

Tadeusz Emil Kościów - Sonety do słów S. Helsztyńskiego. Zbiór utworów na chór męski mieszany, TMZK i Chór Męski Arion, Kościan 1991