Michał Spisak,
kompozytor; ur. 14 września 1914, Dąbrowa Górnicza; zm. 28 stycznia 1965, Paryż. W latach 1930-37 studiował w klasie skrzypiec Józefa Cetnera i kompozycję pod kierunkiem Aleksandra Brachockiego w Śląskim Konserwatorium Muzycznym w Katowicach. Od 1936 do 1937 uczył się również prywatnie kompozycji u Kazimierza Sikorskiego w Warszawie. Poza pracą twórczą zajmował się w celach zarobkowych grą na skrzypcach i nauczaniem. W latach 1934-36 był asystentem w klasie skrzypiec Zygmunta Szellera w kierowanej przez niego Niższej Szkole Muzycznej w Katowicach. W 1937 grał w zespole kameralnym katowickiej Rozgłośni Polskiego Radia.W 1937 otrzymał stypendium Śląskiego Towarzystwa Muzycznego, w wyniku którego wyjechał do Paryża i odbył studia kompozytorskie u Nadii Boulanger. W tym samym roku wstąpił do Stowarzyszenia Młodych Muzyków Polaków w Paryżu. Od 1939 pełnił funkcję jego wiceprezesa. Lata okupacji przetrwał w miejscowości Voiron. Do Paryża powrócił w 1945.
Mimo statusu kompozytora emigracyjnego nie zerwał kontaktów z krajem. W 1947 został członkiem Związku Kompozytorów Polskich. Jego utwory był regularnie wykonywane na Warszawskiej Jesieni, Poznańskiej Wiośnie Muzycznej i innych festiwalach muzyki współczesnej, gościły także w programach koncertowych krajowych filharmonii.
Michał Spisak był laureatem prestiżowych nagród kompozytorskich: dwukrotnie – w 1945 i 1946 – otrzymał Nagrodę im. Lili Boulanger, również dwukrotnie – w 1953 za Serenadę na orkiestrę (1939) i 1957 za Concerto giocoso per orchestra da camera (1957) – Grand Prix Międzynarodowego Konkursu Kompozytorskiego im. Królowej Elżbiety w Brukseli, w 1955 – Grand Prix za Hymne Olympique na chór mieszany i orkiestrę (1955) na Międzynarodowym Konkursie na Oficjalny Hymn Olimpijski w Monako, w 1962 – wyróżnienie (nagród nie przyznano) za Improvisazione na skrzypce i fortepian (1962) na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu, w 1964 – doroczną Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich.
aktualizacja: październik 2006
kompozycje
Suita na orkiestrę * (1934)
Preludium kwintowe na fortepian (1934-36)
Trzy pieśni kurpiowskie na głos i kwartet smyczkowy (1935)
Miałam ja gołąbka na chór mieszany (1936)
Dwa kaprysy na skrzypce i fortepian (1937)
Concertino na instrumenty dęte, harfę i czelestę * (1937)
Dwa psalmy na chór mieszany i orkiestrę (1938)
Kwartet na obój, 2 klarnety i fagot (1938)
Serenada na orkiestrę * (1939)
Concertino na klarnet i orkiestrę * (1940-41)
Concertino na orkiestrę smyczkową (1942)
Koncert na dwa fortepiany * (1942)
Toccata na orkiestrę * (1942-43)
Aubade na małą orkiestrę (1943)
Humoreska na fortepian * (1943)
Suita na fortepian (lub klawesyn) * (1943)
Allegro de Voiron [wersja I] na orkiestrę (1943)
Koncert na fagot i orkiestrę * (1944)
Suita na orkiestrę smyczkową * (1945)
Sonata na skrzypce i fortepian (1946)
Sonatina na obój, klarnet i fagot * (1946)
Koncert na fortepian i orkiestrę * (1946-47)
Hymn na chór mieszany i orkiestrę (1947)
Symphonie concertante nr 1 na orkiestrę * (1947)
Kwintet na flet, obój, klarnet, fagot i róg (1948)
Etiudy na orkiestrę smyczkową (1948)
Divertimento na 2 fortepiany i orkiestrę (1948-50)
Etiudy na zespoły skrzypcowe, zeszyt I * (1948-50)
Duetto concertante na altówkę i fagot (1949)
Trzy miniatury na małą orkiestrę * (1949)
Divertissement en quatre movements na orkiestrę (1950)
Sonata na skrzypce i orkiestrę * (1950)
Concertino na puzon i małą orkiestrę * (1951)
Melos, balet (1951)
Musique legere nr 2, suita na 2 skrzypiec, wiolonczelę, kontrabas i fortepian (1951)
Etiudy na zespoły skrzypcowe, zeszyt II * (1951)
Kwartet smyczkowy nr 1 * (1953)
Trzy preludia na sopran i flet (1953)
Msza na Boże Narodzenie na chór mieszany a cappella (1953)
Andante i Allegro na skrzypce i orkiestrę smyczkową (1954)
Hymne Olympique na chór mieszany i orkiestrę * (1955)
Symphonie concertante nr 2 na orkiestrę * (1956)
Concerto giocoso per orchestra da camera * (1957)
Allegro de Voiron [wersja II] na orkiestrę (1957)
Suita [wersja I] na 2 skrzypiec * (1958)
Suita [wersja II] na 2 altówki (1959)
Improvisazione na skrzypce i fortepian * (1962)
Pędrek wyrzutek, kantata na sopran chłopięcy, bas, recytatora, chór chłopięcy i mieszany (1962)
literatura wybrana
Markiewicz Leon Michał Spisak. 1914-1965, Muzeum Miejskie „Sztygarka”, Dąbrowa Górnicza 2005
Natkaniec Alicja Niezwykle przejrzysta muzyka, "Twoja Muza" 2007 nr 4, s. 24-25
