indeks osób (S)

muzykolog; ur. 4 czerwca 1944, Wilno. W latach 1962-68 studiował muzykologię pod kierunkiem Michała Bristigera, Michała Józefa Chomińskiego, ks. Hieronima Feichta, Zofii Lissy i Marian Sobieskiego oraz historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1969-70 pogłębiał wiedzę z zakresu muzykologii u Luigi Rognoniego i Paolo Emilio Carapezzy oraz historii sztuki u Marii Grazii Paolini na Università degli Studi w Palermo. W 1970 otrzymał stypendium Uniwersytetu Bolońskiego, w ramach którego odbył staż i studiował sztukę oraz ikonografię mozaiki w Rawennie. W latach 1971-74 kontynuował studia pod kierunkiem Elżbiety Dziębowskiej w Katedrze Historii i Teorii Muzyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, które zakończył pracą magisterską z wyróżnieniem: „Réveil des Oiseaux” Oliviera Messiaena. W 1977 został stypendystą Rządu Francuskiego i odbył staż u Oliviera Messiaena w Konserwatorium Paryskim, w latach 1989-91 w Centre Acanthe w Awinionie (dyr. Claude Samuel), a w latach 1990-2007 wielokrotnie uzyskał stypendia Fundacji „Pro Helvetia” na pobyty badawcze w Szwajcarii i na Ukrainie.

W 1974 rozpoczął pracę w Polskim Wydawnictwie Muzycznym na stanowisku redaktora merytorycznego i kontynuował ją do 1989. Jednocześnie w latach 1979-89 pracował jako sekretarz redakcji „Res Facta” oraz redaktor „Biblioteki Res Facta” i „Pagine”. W latach 1978-81 oraz 1991-98 prowadził autorskie cykle audycji w Polskim Radiu – Program 2 i 3 (Dzieła Oliviera Messiaena, Mistrzowskie interpretacje dzieł Oliviera Messiaena, Inny świat Oliviera Messiaena, 700 lat muzyki szwajcarskiej), Radiu Mariackim w Krakowie (Muzyka zwierciadłem duszy) oraz Radiu Kraków (Muzyka kompozytorów krakowskich).

Zorganizował wiele koncertów promocyjnych polskiej muzyki współczesnej i wygłosił w wielu ośrodkach europejskich oraz Stanach Zjednoczonych wykłady o polskiej muzyce, m.in. w uczelniach: Florida International University w Miami, Uniwersytecie św. Józefa w Bejrucie, Uniwersytecie w Zurychu, Uniwersytecie Mateja Beli w Bańskiej Bystrzycy, Uniwersytecie Wołyńskim w Łucku, w Akademiach Muzycznych we Lwowie, Kijowie i Mińsku. Przedstawił referaty i komunikaty na seminariach, konferencjach i międzynarodowych kongresach, m.in. w Birmingham, La Grave, La Chaux-de-Fonds, Görlitz, Oberammergau oraz w Chinach na Światowym Kongresie Muzycznym Yang-qin i Beijing Forum, a także liczne wykłady i prelekcje w takich ośrodkach, jak Berno, Pezinok, Znojmo, Kiszyniów, Witebsk, Równe, Ostróg, Tarnopol, Winnica, Drohobycz, Kołomyja, Użhorod, Kirowograd, Światogorsk (koło Doniecka), ponadto w Instytutach Polskich w Paryżu i w Bratysławie oraz w Ambasadach RP w Moskwie i w Pradze.

Wielu kompozytorów dedykowało Jerzemu Stankiewiczowi swoje utwory, m.in. Roman Berger, Zbigniew Bujarski, Aleksander Gabryś, Ryszard Gabryś, Halina Gareława, Krzysztof Kostrzewa, Ołeksandr Kozarenko, Juliusz Łuciuk, Krystyna Moszumańska-Nazar, Eugeniusz Popławski, Katarzyna Stępniewska, Paweł Sydor, Igor Szczerbakow.

Jerzy Stankiewicz działa aktywnie w Związku Kompozytorów Polskich. W latach 1994-2016 pełnił funkcję prezesa Oddziału Krakowskiego ZKP, w latach 1995-99 sprawował także funkcję wiceprezesa Zarządu Głównego ZKP. W 1994 zorganizował nową edycję programową Dni Muzyki Kompozytorów Krakowskich, przekształcając je w międzynarodowy festiwal muzyki współczesnej, którego był dyrektorem artystycznym do 2014 roku (w programie znalazły się m.in. festiwale pamięci Marka Stachowskiego i Krystyny Moszumańskiej-Nazar). 4 czerwca 2009 w ramach 21. Międzynarodowych Dni Muzyki Kompozytorów Krakowskich odbył się koncert jubileuszowy Jerzego Stankiewicza, na którym wykonano osiem dedykowanych mu utworów kompozytorów polskich, ukraińskich i białoruskich. Współpracował ze Związkiem Kompozytorów Ukrainy, Związkiem Kompozytorów Białorusi, z kompozytorami Mołdawii, promując polską muzykę współczesną w krajach sąsiadujących, za co w 2004 otrzymał Nagrodę Honorową Związku Kompozytorów Polskich. W 2009 otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Muzycznej im. Mykoły Łysenki we Lwowie; w 2013 - tytuł doktora honoris causa Narodowej Akademii Muzycznej im. Piotra Czajkowskiego w Kijowie.

Zorganizował w Krakowie dwa festiwale muzyki Oliviera Messiaena (1989, 2002), Festiwal Franka Martina (1991), festiwal muzyki kanadyjskiej (1996), konferencję interdyscyplinarną „Message Kwartetu na koniec Czasu O. Messiaena" (2002). Był inicjatorem i od 2004 dyrektorem artystycznym, we współpracy z Filharmonią Wołyńską, pięciu edycji Międzynarodowego Festiwalu Pogranicza Muzyki Współczesnej im. Igora Strawińskiego („Strawiński i Ukraina”) w Uściługu i Łucku na Wołyniu (Ukraina). W 2022 w Toul w Lotaryngii zorganizował francusko-polski Festiwal Oliviera Messiaena w 30. rocznicę śmierci kompozytora.

Od 1991 należy do Société Frank Martin w Genewie, w latach 1995-98 był członkiem Rady Kultury przy Wojewodzie Krakowskim; w 1996 był członkiem Komisji Stypendiów Twórczych przy Prezydencie miasta Krakowa. Od 2003 jest członkiem honorowym Stowarzyszenia Mieszany Chór Mariański w Krakowie. W 2022 zaproszony został do Komitetu Honorowego Bachowskiego Festiwalu Organowego, istniejącego w Toul ponad dwadzieścia lat.

W 2001 został odznaczony Medalem Gustava Mahlera za współpracę z Międzynarodowym Festiwalem Sztuki Chóralnej w Jihlavie i promocję polskiej muzyki chóralnej w Czechach. W 2006 otrzymał Złotą Odznakę Libańskiego Wyższego Konserwatorium w Bejrucie za promocję muzyki współczesnej. W 2008 przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wyróżniony został srebrnym medalem „Zasłużony dla Kultury - Gloria Artis”. W 2016 otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. W 2022 mer miasta Alde Harman dokonał dekoracji Jerzego Stankiewicza Złotym Medalem za zasługi dla Miasta Toul i prace badawcze dotyczące niewoli Oliviera Messiaena w Toul oraz nadał mu godność honorowego obywatela Miasta Toul.

aktualizacja: 2015 (ab), 2019 (iz), 2022, 2023 (wa)

literatura wybrana

publikacje