Polmic - FB

opisy płyt (J)



Johann Sebastian Bach

6 Sonat na skrzypce i klawesyn obbligato BWV 1014–1019


Paweł Łosakiewicz – skrzypce, Lilianna Stawarz – klawesyn

UMFC CD 112–113

Johann Sebastian Bachwykorzystywał niemal wszystkie zastane formy muzyczne swoich czasów; używał ich oczywiście twórczo i czasem w sposób oryginalny. Sonata jest w jego twórczości reprezentowana bogato i różnorodnie, a wśród dzieł tego rodzaju najważniejsze miejsce zajmują sonaty z udziałem skrzypiec. Przypuszcza się, że wiele spośród nich mogło powstać w okresie działalności na dworze w Köthen – pisze Piotr Maculewicz w książeczce do płyty. – Pracodawca Bacha – muzykalny książę Leopold – otaczał się znakomitymi wirtuozami i chłonął najbardziej aktualny repertuar, w tym najmodniejszy – włoski. Na pewno wtedy powstały epokowe „Sei solo a violino”, znane z autografu datowanego na rok 1720, w skład których weszły trzy sonaty i trzy partity (czyli suity lub sonaty da camera) na skrzypce solo – wyjątkowo, co podkreślał sam tytuł – senza basso. Jednak datowanie innych dzieł kameralnych Bacha jest trudne, zachowały się bowiem na ogół tylko w rękopiśmiennych kopiach uczniów. Co ciekawe, żaden z tych utworów nie został wydany drukiem, choć zapotrzebowanie na taki repertuar było ogromne. Wybitny badacz twórczości Bacha – Christoph Wolff – przypuszcza, że powodem była bezkompromisowość autora, który nie czynił żadnych ustępstw wobec muzycznych dyletantów, a swe utwory komponował z myślą o muzykach o najwyższych umiejętnościach: zapewne o sobie i swych uczniach oraz synach.

Paweł Łosakiewicz (skrzypce) oraz Lilianna Stawarz (klawesyn) – wybitni interpretatorzy muzyki dawnej – postanowili wspólnie nagrać 6 Sonat na skrzypce i klawesyn obbligato BWV 10141019 Johanna Sebastiana Bacha, a ich mistrzowskie interpretacje potwierdzają słowa Maculewicza – utwory te powstały z myślą o muzykach o najwyższych umiejętnościach. Pełno tu ukrytych subtelności, gra artystów jest lekka i wciągająca, a zarazem doskonale oddająca intencje kompozytora z Lipska. Jest to zarazem kolejna płyta w dorobku każdego z tych utytułowanych muzyków, w ubiegłym roku Lilianna Stawarz otrzymała Fryderyka za płytę z oratorium Antonio Caldary – Maddalena ai piedi di Cristo (w kategorii Album Roku – Muzyka Dawna), zaś wydany z Chopin University Press album Pawła Łosakiewicza 12 Fantazji na skrzypce solo / G. F. Telemann stanowi pierwsze polskie nagranie fonograficzne kompletu fantazji G.Ph. Telemanna.

 

J.S. Bach – 6 Sonat na skrzypce i klawesyn obbligato BWV 1014-1019 to rozmowa, dialog, wzajemne nasłuchiwanie. Nagranie Pawła Łosakiewicza i Lilianny Stawarz ma wiele zalet. Co jednak najważniejsze, nie narzuca się, płynie w swoim tempie, zaciekawia, daje do myślenia. Artyści prawdziwie muzykują – gadają, dopowiadają, jakby nagle w dobrze znanych nutach Bacha odnaleźli tylko sobie znane historie. (...)

Zabawne… słuchając tego duetu, nieodparcie mam wrażenie przyciągania kontrastów. On –jakby chciał „mówić” za dwoje. Ona – przeciwnie; rozmarzona, za wszelką cenę™ pozostająca w tle. Przedziwny związek nieco kapryśnych skrzypiec i piekielnie poważnego klawesynu. Ale czy właśnie nie na tak szerokim diapazonie rozpięta jest muzyka Jana Sebastiana? Czasami wstrząsająco poważna, innym razem rozkosznie radosna. 6 Sonat na skrzypce i klawesyn… dwojga doświadczonych artystów, którym nie jest wszystko jedno.

Jacek Hawryluk, Program 2 Polskiego Radia€