|
Bazylik Cyprian Bazylik Cyprian (Cyprian z Sieradza), pisarz, muzyk, kompozytor i drukarz, monogramista C. S., C. B. Urodził się ok. 1535 w Sieradzu w rodzinie mieszczańskiej. W latach 1550-51 studiował na Uniwersytecie Krakowskim – w aktach uniwersyteckich figuruje jako Ciprianus Mathiae Syradensis. W 1557 został nobilitowany i przyjęty do herbu przez rycerza Jakuba Heraklidesa Basilicusa. Fakt ten potwierdził Zygmunt August, u którego przez pewien czas Cyprian był dworzaninem (być może nawet sekretarzem). Od 1558 przebywał na dworze księcia Mikołaja Radziwiłła, zwanego Czarnym, głowy kalwinów litewskich w Wilnie. Początkowo zatrudniony został w kapeli dworskiej (razem z Wacławem z Szamotuł), następnie jako kancelista i tłumacz wydawnictw kalwińskich. Pracował jako współpracownik muzyczny Jana Zaremby, autora Kancjonału brzeskiego, wydanego w Brześciu w 1558. Prawdopodobnie ożenił się z mieszczanką krakowską, córką Stanisława Lerma i osiedlił się w Brześciu Litewskim. Tu w latach 1564-70 prowadził drukarnię poradziwiłłowską. W 1576 otrzymał od Stefana Batorego ziemię w Mszczonowie na Podlasiu, ok. 1582 król przekazał mu dożywotnie wójtostwo w Mielniku na Podlasiu. W tym czasie działał jako tłumacz – przekładał z łaciny dzieła historyczne i polityczne, a także napisał szereg wierszy okolicznościowych (ostatni jego utwór literacki O zacności herbu Warnia, wydany został w 1600). Jego teksty odznaczają się czystością języka polskiego oraz starannym stylem literackim. Zmarł ok. 1600.KOMPOZYCJE MONODYCZNE: Pieśń ranną, gdy słońce wschodzi, do słów Szymona Zacjusza; zachowała się w Kancjonale brzeskim. Drugą rano wstawszy – Pożegnanie krześcijańskie „Pożegnaj nas ojcze”, pieśń do słów Szymona Zacjusza; zachowała się w Kancjonale brzeskim. Benedictio mensae „Apposita”, pieśń do słów Andrzeja Trzecieskiego; zachowała się w Kancjonale brzeskim. KOMPOZYCJE WIELOGŁOSOWE: Dobrotliwość Pańska „Mądrość ojca wszechmocnego”, pieśń 4-głosowa do słów Jakuba Lubelczyka; wydana w Krakowie w 1558 u Mateusza Siebeneichera, zachowana w Kancjonale zamojskim. Nabożna piosnka „Jezu Kryste Boże Wieczny”, pieśń 4-głosowa do słów Andrzeja Trzecieskiego; wydana w Krakowie w 1558 u Mateusza Siebeneichera, zachowana w Kancjonale zamojskim. Oratio Dominica to jest Modlitwa Pańska „Ojcze nasz”, pieśń 4-głosowa, przekład tekstu – Andrzej Trzecieski; zachowały się jej dwie edycje bez miejsca i daty wydania, jedna z nich – fragmentaryczna – weszła w skład Kancjonałów puławskiego i zamojskiego. Pieśń nowa krześcijańska „Iż to już nie jest tajno każdemu”, 4-głosowa do słów Jakuba Lubelczyka; wydana w Krakowie w 1558 u Mateusza Siebeneichera, zachowana w Kancjonale zamojskim. Pieśń nowa, w której jest dziękowanie Panu Bogu wszechmogącemu, że malutkim a prostaczkom raczył objawić tajemnicę królestwa swego. „Z ochotnym sercem”, 4-głosowa do słów Zofii Oleśnickiej; wydana w Krakowie w 1556 u Łazarza Andrysowicza i w 1558 u Mateusza Siebeneichera, weszła w skład Kancjonału zamojskiego. Pieśń o niebezpieczeństwie żywota człowieczego „Wspominając początek żywota naszego”, pieśń 4-głosowa do słów Jakuba Lubelczyka; wydana w Krakowie w 1558 u Mateusza Siebeneichera, zachowana w Kancjonale zamojskim. Zbawienie nędznego narodu ludzkiego, pieśń 4-głosowa do słów Jakuba Lubelczyka; wydana w Krakowie w 1557 u Matysa Wierzbięty, zachowana tylko szczątkowo. Psalm XXXVI: Zaniechaj towarzystwa z ludźmi złościwemi, 4-głosowy, przekład tekstu – Jakub Lubelczyk; wydany w Krakowie przez Łazarza Andrysowicza (druk zaginął) i po raz drugi przez Mateusza Siebeneichera w 1558, zachowany w Kancjonale zamojskim. Psalm LXX: W Tobie, Panie nadzieję mam, 4-głosowy, przekład tekstu – S. K.; wydany w Krakowie przez Łazarza Andrysowicza (druk zaginął) i po raz drugi przez Mateusza Siebeneichera w 1558, zachowany w Kancjonale zamojskim. Psalm LXXIX: Panie Boże wszechmogący toć srogą moc wzięli, 4-głosowy, przekład tekstu Jakub Lubelczyk; wydany w Krakowie przez Łazarza Andrysowicza (druk zaginął) i po raz drugi przez Mateusza Siebeneichera w 1558, zachowany w Kancjonale zamojskim. Psalm CXXVII: Wszytcy są błogosławieni, 4-głosowy, przekład tekstu – Bernard Wojewódka; wydany w Krakowie przez Łazarza Andrysowicza (druk zaginął) i po raz drugi przez Mateusza Siebeneichera w 1558, zachowany w Kancjonale zamojskim. Psalm CXXIX: Z głębokości grzechów moich, 4-głosowy, przekład tekstu nieznanego autorstwa; wydany w Krakowie przez Łazarza Andrysowicza (druk zaginął) i po raz drugi przez Mateusza Siebeneichera w 1558, zachowany w Kancjonale zamojskim. Pieśń z Ewanjelijej wyjęta, 4-głosowa do słów Jakuba Lubelczyka. Piosnka bardzo piękna o narodzeniu pańskim z Pisma Świętego krótko zebrana „Pan Bóg wszechmogący”, pieśń 3-głosowa; wydana w Krakowie u Mateusza Siebeneichera, zachowana w Kancjonale zamojskim. |
|
|
|