Polska muzyka współczesna W okresie międzywojennym większość kompozytorów polskich związana była z powstałym w 1926 roku w Paryżu Association des Jeunes Musiciens Polonais i studiowała u Vincenta d'Indy'ego, Paula Ducasa, Alberta Roussela oraz Nadii Boulanger. Dominował wówczas w muzyce polskiej styl neoklasyczny. Najwybitniejszą jego przedstawicielką była Grażyna Bacewicz. Tuż przed II wojną światową powstały pierwsze utwory Romana Palestra, Witolda Lutosławskiego i Andrzeja Panufnika (dwaj ostatni - na zdjęciu po prawej). Odbywający się w kwietniu 1939 roku w Warszawie i Krakowie XVII Festiwal International Society for Contemporary Music otwierał muzyce polskiej szerokie perspektywy, które unicestwił wybuch wojny. Muzyka polska była przez okupantów tępiona jako przejaw ducha narodowego, wykonywania muzyki Chopina zakazano. Odbywały się jedynie konspiracyjne koncerty.
Po II wojnie światowej, w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, muzykę wprzęgnięto w służbę komunistycznej ideologii. Miała być środkiem „wychowania ideowego i artystycznego” szerokich rzesz obywateli „nowej” Polski. Kraj opuścili Roman Palester i Andrzej Panufnik, a ich twórczość przez długie lata pozostawać miała na indeksie. „Odwilż” 1956 roku przyniosła pewne swobody również środowisku muzycznemu, które uzyskało możliwość kontaktów z muzyką zachodnią. Odbywający się od tego roku Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” miał w tym względzie szczególne znaczenie. Pojawiały się na nim dzieła najwybitniejszych twórców polskich, a także utwory obiecujących debiutantów. W latach sześćdziesiątych ukształtowała się polska szkoła kompozytorska o wyraźnie awangardowym obliczu, którą tworzyli między innymi Tadeusz Baird, Kazimierz Serocki i Włodzimierz Kotoński oraz przedstawiciele młodszej generacji Henryk Mikołaj Górecki, Krzysztof Penderecki, Wojciech Kilar i Bogusław Schaeffer. Swoje własne miejsce miał już od lat w muzyce polskiej Witold Lutosławski, który pozostawał zawsze niezależny od wszelkich szkół i prądów, a wyznaczał najwyższy poziom polskiej twórczości kompozytorskiej. W latach siedemdziesiątych zaczyna się odwrót od radykalizmu dźwiękowego i coraz wyraźniejsze nawiązanie do tradycji. Ale już w roku 1965 roku powstaje Pasja według św. Łukasza Krzysztofa Pendereckiego, w której niedawny awangardzista, autor Trenu Ofiarom Hiroszimy pokazuje nowe oblicze. Prawdziwym jednak symbolem zmiany staje się III Symfonia „Symfonia pieśni żałosnych” Henryka Mikołaja Góreckiego. Jej prawykonanie w roku 1977 było szokiem dla słuchaczy w Polsce, piętnaście lat później Symfonia wzbudziła sensację na świecie i dzisiaj jest najpopularniejszym utworem napisanym przez współczesnego kompozytora polskiego. Śladem mistrzów poszło nowe pokolenie kompozytorów z Eugeniuszem Knapikiem i Pawłem Szymańskim na czele, czerpiąc obficie z uniwersalnej tradycji muzyki europejskiej i komentując ją ze swojego, XX-wiecznego punktu widzenia. |
|
|
|