aktualności

Warszawa | Koncert „Łączy nas pamięć”

POLIN19 kwietnia 2018 minie 75 lat od wybuchu powstania w getcie warszawskim – pierwszego powstania miejskiego w okupowanej Europie i największego zbrojnego zrywu Żydów podczas II wojny światowej. Aby upamiętnić to wydarzenie POLIN zaprasza na uroczysty koncert „Łączy nas pamięć” o godz. 20.00.

Jesienią 1940 roku przebywający w getcie warszawskim muzycy powołali do życia Żydowską Orkiestrę Symfoniczną. Wśród jej członków znaleźli się artyści pracujący przed wybuchem II wojny światowej m.in. w Filharmonii Narodowej i Orkiestrze Polskiego Radia. Zespół prowadził Szymon Pullman – wybitny skrzypek i dyrygent. Barbara Engelking i Jacek Leociak w książce „Getto Warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście” piszą, że „muzyka może bardziej niż inne dziedziny sztuki, dawała umęczonym mieszkańcom getta, chwilę wytchnienia od koszmaru codzienności”.

W kwietniu 1942 r. władze niemieckie zawiesiły działalność Orkiestry. Mimo to muzycy pracowali dalej, w ukryciu. Latem 1942 Orkiestra, wspólnie z 80-osobowym Chórem Szir rozpoczęła próby do IX Symfonii Ludwiga van Beethovena. Tekst „Ody do radości” z IV części Symfonii miał być zaśpiewany po hebrajsku. Muzycy Żydowskiej Orkiestry Symfonicznej i Chóru Szir nie traktowali muzyki Beethovena jako wytworu kultury niemieckiej. Jego muzyka była częścią ich muzycznego świata przed wojną – a także ich artystycznej tożsamości. Wykonanie IX Symfonii w getcie mogło być formą protestu przeciw barbarzyństwom nazizmu, przymusowemu zamknięciu za murami getta i symbolicznemu wykluczeniu Żydów z człowieczeństwa. Do koncertu niestety nie doszło. 22 lipca 1942 roku Niemcy rozpoczęli Wielką Akcję Deportacyjną z warszawskiego getta. W ciągu następnych tygodni ponad 300 tysięcy więźniów, w tym niemal wszyscy artyści Żydowskiej Orkiestry Symfonicznej i Chóru Szir, zginęli w obozie zagłady w Treblince.

W 75. rocznicę powstania muzycy polscy dokończą to, co zaczęła Orkiestra pod batutą Szymona Pullmana i Chór prowadzony przez Izraela Fajwiszysa. Narodową Orkiestrę Symfoniczną Polskiego Radia oraz Chór Filharmonii Narodowej poprowadzi maestro Gabriel Chmura. Na placu przed pomnikiem Bohaterów Getta w Warszawie artyści wykonają IV część IX Symfonii Ludwiga van Beethovena oraz prawykonają utwór Radzimira Dębskiego (JIMKA) napisany specjalnie z tej okazji.

Wstęp na wydarzenie jest wolny.