Polmic - FB

Eseje

Kultura karmi się religią i metafizyką, które ufundowane są na akcie i potrzebie całościowego ogarnięcia świata i człowieka. W kulturze akty te znajdują wyraz i strukturę. Wierzący mają zarówno religię i kulturę, mniej wierzący na pozór jedynie kulturę. Na pozór, bo kultura ma nawet swój raj, którym jest zapis i kształt materii oddające ideę, pamięć i standardy życia wspólnotowego. Tym samym jest życie po życiu, swoista wspólnota ducha, choć bez cielesnego wskrzeszenia. Istnieje też piekło, którym jest brak lub załamanie się struktur kultury ze wszystkimi tego licznymi w historii katastroficznymi i tragicznymi przykładami.

Wywód ten wynika z potrzeby przywołania przeżyć wielkich w wymiarze indywidualnym i zbiorowym; przeżyć, które weryfikują i rekonstruują naszą kulturę, testują jej pojemność. I w końcu potwierdzają możliwość „zbawienia” w kulturze. To wyznanie wiary w kulturę bierze się ze wzruszenia w rocznicę odejścia ważnego człowieka, nadchodzących Świąt Wielkanocnych oraz obaw wobec zagrożeń dla kultury głębokiej, jakie dostrzegam w perspektywie lokalnej jak i międzynarodowej, z komercjalizacją jako strukturą powielania życia wegetatywnego. Tym większy respekt należy mieć dla tego, co robią Centra Informacji Muzycznej zrzeszone w International Association of Music Information Centres, żywiąc przekonanie, że ich rola będzie coraz ważniejsza. Wymieniając informacje, upowszechniając muzykę, tworzymy tkankę kultury, rozumianą jako wysiłek poznania, porządkowania i harmonizowania świata; ustanawiamy realnie ukształtowaną wspólnotę w kulturze, poza którą życia dla nas nie ma.

Taki jest też cel powstającej w Wiedniu federacji europejskich stowarzyszeń kompozytorskich, wśród których jest i Związek Kompozytorów Polskich. Czy twórcy i artyści stanowią indywidualnie oraz poprzez swoje pozarządowe organizacje jakąś „czwartą władzę”, władzę co najmniej opiniującą? Siedemnaście lat po przełomie uruchamiającym w Polsce transformację, wydaje się, że jak najbardziej. Stając się stopniowo klasą średnią, nadal pełnimy obowiązki inteligencji twórczej, komplementarnie wpisanej w polską demokrację. Stąd wiele nowych inicjatyw strukturalnych i organizacyjnych płynących z tych środowisk, wśród nich powstanie "Porozumienia >>Łazienki Królewskie<<”, wspólnej platformy lobbingowej na rzecz kultury i środowisk kulturalnych, skupiającej 30 organizacji reprezentujących twórców, artystów i pracowników instytucji kulturalnych.

Jerzy Kornowicz
Prezes Związku Kompozytorów Polskich

(2 kwietnia 2006)