A | B | C | D | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | O | P | R | S | T | W | Z |
Związek Artystów Scen Polskich ZASP Al. Ujazdowskie 45 00-536 Warszawa tel. (+48 22) 628 78 08 fax (+48 22) 629 32 71-72-73 tel./fax (+48 22) 621 48 20 e-mail: zasp@zasp.pl www: www.zasp.pl |
KASY ZASP-u Warszawa, Al. Jerozolimskie 25 tel. (+48 22) 621 93 83 tel. (+48 22) 621 94 54 Związek Artystów Scen Polskich powołano do życia 21 grudnia 1918 roku, wkrótce po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Powołali go aktorzy na ogólnopolskim Kongresie Konstytucyjnym w Teatrze Rozmaitości w Warszawie. W latach II Rzeczypospolitej ZASP był organizacją silną i skuteczną. Od samego początku przejął funkcję głównego organizatora życia teatralnego. W najogólniejszych zarysach uregulował prawa i obowiązki aktora w teatrze, ustalił stosunki prawne między aktorem a teatrem (regulaminy pracy), między teatrem a Związkiem (konwencje). Zatwierdził różne formy pomocy materialnej, jak kasa pogrzebowa i kasa jubileuszowa. Powołał pismo związkowe "Scena Polska", przyczynił się do utworzenia w roku 1925 Polskiego Instytutu Teatrologicznego i powołania w 1932 Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej (PIST). W roku 1936 zwołał chyba najważniejszych w swoich dziejach zjazd, poświęcony w całości sprawom artystycznym. Również w roku 1936 doprowadził do zakończenia budowy pomnika Wojciecha Bogusławskiego przed Teatrem Narodowym. Od 1922 roku w ZASPie odbywały się egzaminy eksternistyczne dla aktorów, a od 1923 także dla reżyserów. W 1926 Związek Artystów Scen Polskich stał się członkiem FIA (International Federation of Actors), międzynarodowej organizacji skupiającej związki zawodowe aktorów na świecie. W latach międzywojennych utworzono również Schronisko w Skolimowie i Dom Aktora w Warszawie. Pomysł zbudowania Domu Aktora w stolicy powstał w roku 1921. W 1928 kupiono parcelę przy ul. Polnej 48, gdzie przewidywano budowę nowoczesnego budynku. W połowie lat 30. parcelę jednak sprzedano i kupiono stary dom w Alejach Ujazdowskich 45. Zniszczony częściowo w czasie wojny od 1949 roku jest stałą siedzibą Zarządu Głównego ZASP. Podczas wojny ZASP działał w konspiracji. Patronował szkoleniu aktorów w mieszkaniach wykładowców, doprowadził do utworzenia Tajnej Rady Teatralnej, która powstała w roku 1940 z inicjatywy Bohdana Korzeniewskiego, Leona Schillera i Edmunda Wiercińskiego. Rada opracowała m. in. plany organizacji teatrów w wolnej Polsce oraz projekt weryfikacji aktorów, którzy złamali zakaz występowania w imprezach koncesjonowanych przez Niemców, uchwalony przez ZASP w 1940 roku. Po wojnie ZASP kilkakrotnie zmieniał nazwę. W 1950 roku w miejsce ZASPu powstał SPATiF (Stowarzyszenie Polskich Artystów Teatru i Filmu). W roku 1957 wydłużono nazwę Stowarzyszenia i do SPATiFu dopisano ZASP. W roku 1981 Zjazd Nadzwyczajny uchwalił powrót do nazwy przedwojennej. Dnia 1 grudnia 1982 roku ZASP został rozwiązany, a 19 grudnia roku 1983 odbył się zjazd założycielski "nowego" ZASPu. Wstąpiło do niego ok. 1 300 osób. Dawny ZASP liczył ok. 5 000 członków. Na początku 1989 roku doszło do konstruktywnego porozumienia pomiędzy dwoma ZASPami i w końcu października zwołano Zjazd Nadzwyczajny, który zjednoczył środowisko. Członkowie ZASPu zgrupowani byli od początku istnienia Związku w Sekcjach branżowych, odpowiadających ich specjalnościom. Liczba sekcji, powoływanych lub zatwierdzanych każdorazowo przez Walny Zjazd, ulegała zmianie w przeciągu osiemdziesięciu lat istnienia Stowarzyszenia. Zadania Sekcji są ściśle określone w Statucie. Należą do nich przede wszystkim: dbanie o zawodowe i życiowe interesy członków, ochrona prawna, przeprowadzanie egzaminów eksternistycznych, opiniowanie zmian na stanowiskach kierowniczych w teatrach, współpraca z odpowiednimi komórkami analogicznych stowarzyszeń twórczych czy współudział w komisjach opracowujących akty prawne dotyczące ochrony praw członków Sekcji. Obecnie działa w Związku osiem sekcji i trzy podsekcje:
NAGRODA IM. LEONA SCHILLERA przyznawana jest od 1956 roku wybitnym twórcom teatru. Wręczana jest zawsze w marcu, w rocznicę śmierci patrona. W ostatnich latach Nagrodą im.Schillera zostali uhonorowani:
|