Polmic - FB

indeks osób (S)

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U V W Y Z

Marta Szoka, teoretyk muzyki i organistka; ur. 24 czerwca 1955, Łódź. Studiowała w latach 1974-79 kompozycję i teorię muzyki oraz w latach 1976-82 grę na organach w Akademii Muzycznej w Łodzi. W 1988 uzyskała tytuł doktora nauk humanistycznych na podstawie dysertacji Polska muzyka organowa w latach 1945-1985 w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk. Była dwukrotnie – w 1991 i 1992 – stypendystką Fundacji Paula Sachera (Bazylea) oraz w latach 1993-94 Fundacji Fulbrighta (UNC-Chapel Hill).
Od 1980 jest pracownikiem Akademii Muzycznej w Łodzi. Od 1994 do 2006 wykładała również w Akademii Muzycznej w Warszawie. W latach 1999-2002 w Akademii Muzycznej w Łodzi pełniła funkcję prodziekana, a od 2002 do 2008 dziekana Wydziału Kompozycji, Teorii Muzyki, Rytmiki i Edukacji Artystycznej. Do 2007 prowadziła także działalność koncertową jako organistka.
Marta Szoka jest członkiem Związku Kompozytorów Polskich (od 1988) i Łódzkiego Towarzystwa Naukowego (od 2000). Od 2003 członek komisji programowej Warszawskiej Jesieni.
aktualizacja: czerwiec 2012

twórczość

Zainteresowania naukowe Marty Szoki koncentrują się wokół zagadnień sztuki muzycznej XX-wieku. Jako teoretyk muzyki podejmuje w swoich pracach problematykę form, gatunków muzycznych, jak również stylów i technik kompozytorskich. Dokonując analizy wybranych zagadnień, przedstawia je w szerszym kontekście tendencji i nurtów epoki. Jedno z głównych pól pracy badawczej Marty Szoki obejmuje współczesną twórczość organową. Publikacja Polska muzyka organowa w latach 1945-1985 (Łódź 1993) przedstawia indywidualne cechy oraz główne kierunki rozwoju polskiej twórczości organowej po 1945 roku na tle przemian zachodzących w muzyce europejskiej. Ukazuje charakterystyczną obecność tradycji, jak i wpływ muzycznej awangardy lat sześćdziesiątych i utworów organowych Oliviera Messiaena. Omówieniu twórczości najwybitniejszych przedstawicieli polskiej muzyki organowej towarzyszy zamieszczony w książce katalog utworów na organy powstałych w omawianym okresie.
Inne publikacje Marty Szoki koncentrują się na twórczości kompozytorów amerykańskich, w tym współczesnej amerykańskiej muzyce organowej. Znaczące miejsce w pracy naukowej Marty Szoki zajmują badania twórczości i poglądów szwajcarskiego kompozytora Franka Martina (1890-1974) oraz przedstawiciela muzyki amerykańskiej, George’a Crumba. Frank Martin – jak pisze – „[...] jakkolwiek nie zajmujący w rozwoju muzyki XX wieku tak znaczącej pozycji jak choćby Igor Strawiński, czy Arnold Schönberg, jest jednak przykładem twórcy, którego postawa odbija zasadnicze dylematy estetyczne tego stulecia. Jako kompozytor w pełni świadomy rozdroży, na jakich znalazła się sztuka XX wieku, osiągnął on rzadko spotykaną spójność koncepcji dzieła, głoszonych poglądów i praktyki kompozytorskiej, estetyki i warsztatu.” Książka Język muzyczny Franka Martina (Łódź 1995) jest w ujęciu Marty Szoki nie tylko studium techniki kompozytorskiej, ale holistycznym przedstawieniem postawy twórczej kompozytora. Jeszcze szerzej zakrojona jest najnowsza monografia George Crumb. Muzyka onirycznych wizji i magicznych formuł, której podstawą stało się uznanie Crumba za jednego z najbardziej charakterystycznych współczesnych „kompozytorów intertekstualnych”.

publikacje

książki

George Crumb. Muzyka onirycznych wizji i magicznych formuł, Akademia Muzyczna w Łodzi, Łódź 2011
Frank Martin. Muzyczne konteksty, Astra, Łódź 2002
Język muzyczny Franka Martina, Astra, Łódź 1995
Bęben Aleksandra, Kowalska-Zając Ewa, Szoka Marta Łódzkie środowisko kompozytorskie 1945-2000. Leksykon, Akademia Muzyczna w Łodzi, Łódź 2001
rozprawy

Alexander Tansman and the Syndrom of „Wandering Jew” w: Poetics and Politics of Place in Music. Red. R. Staneviciute i L. Navickaite-Martinelli, Wilno/Helsinki 2009
„Der Cornet” Rainera Marii Rilkego i Franka Martina – problem kwalifikacji gatunkowej w: Pieśń europejska między romantyzmem a modernizmem, „Muzyka i liryka”, tom IX, red. M. Tomaszewski, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 2000
Felikso Bajoro „Missa in musica”: kaip mišių rito interpretacja w: Feliksas Bajoras. Viskas yra muzika, Wilno 2002
Frank Martin i Emil Jaques-Dalcroze – czyli o fenomenie rytmu w: Ratio Musicae, Akademia Muzyczna w Warszawie, Warszawa 2003
Frank Martin's Interpretation of the Tristan and Isolde Myth: Following the Trail of a Certain Novel w: Interdisciplinary Studies in Musicology, red. M. Jabłoński I J. Stęszewski, nr 6, Poznań 2007
From Independence to Freedom: Frank Martin`s Dispute with the Avant-garde of 1950s w: Composing Principles: Continuity and Innovation in Contemporary Music, Wilno 2002
Genealogical Aspects of Creative Process in George Crumb w: Principles of Music Composing: Creative Process, Wilno 2006
George Crumb i Federico Garcia Lorka. O wspólnocie wyobraźni i komplementarności słowa i muzyki „Res Facta Nova” 11 (20), 2010
Idiom stylistyczny George’a Crumba w kontekście nurtów muzyki XX wieku, 2005
Messiaen – Dupré – Alain. Filiacje i kontradykcje w: Olivier Messiaen we wspomnieniach i refleksji badawczej, red. R. D. Golianek i M. Szoka, Akademia Muzyczna w Łodzi, Łódź 2009
Mit o Penthesilei w interpretacji Hugo Wolfa w: Dzieło muzyczne. Funkcje, red. A. Nowak, Akademia Muzyczna w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2010
Mit tristanowski w ujęciu Franka Martina (na tropie pewnej powieści) „Res Facta Nova” 2005, 8 (17), 2005
Pejzaż dźwiękowy jako kategoria interpretacyjna w muzyce George’a Crumba w: Dzieło muzyczne. Estetyka, struktura, recepcja, red. A. Nowak, Akademia Muzyczna w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2005
Pisarstwo kompozytora jako egzegeza jego twórczości – przypadek szczególny: Roman Berger w: Muzyka i jej konteksty, cz. II, Akademia Muzyczna w Poznaniu, Poznań 2006
The Avant-Garde in Polish Music – Yesterday and Today w: Ein anderes Europa. Innovation – Anstöße – Tradition in Mittel- und Osteuropa, red. W. Schmitz, Drezno 2007
The Concept of Organ Repertoire as Sacral Music w: Principles of Music Composing: Sacred Music, Wilno 2010
Continuum ar novum? Felikso Bajoro kūryba po 1989 metų w: Feliksas Bajoras. Viskas yra muzika, Wilno 2002
Aleksandra Tansmana monografia Igora Strawińskiego w: Aleksander Tansman 1897-1986, Materiały z Ogólnopolskiej Sesji Naukowej, Łódź, kwiecień '97, red. M. Szoka, Akademia Muzyczna w Łodzi, Łódź 1997
Der Cornet Rainera Marii Rilkego i Franka Martina – problem kwalifikacji gatunkowej w: Pieśń europejska między romantyzmem a modernizmem, „Muzyka i liryka”, tom IX, red. M. Tomaszewski, Akademia Muzyczna, Kraków 2000
D`un certain signe du métier de Frank Martin w: Music in the World of Ideas (księga dedykowana prof. Michałowi Bristigerowi), red. H. Geyer, M. Jabłoński, J. Stęszewski, Ars Nova, Poznań 2001
„Grand Sonata” G-dur op. 37 Piotra Czajkowskiego – zagadnienie formy w: Sonata romantyczna w świetle metod hermeneutycznych, semiotycznych i strukturalnych, Warszawa 2001
Klaster i jego funkcjonowanie w muzyce organowej w: Organy i muzyka organowa, tom VII, Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki, Gdańsk 1988
„Liturgia sacra” Zygmunta Mycielskiego – misterium tremendum et fascinosum w: Muzyka polska 1945-1995. Materiały sesji naukowej 6-10.XII.1995 w 20-lecie Zakładu Analizy i Interpretacji Muzyki, red. K. Droba, T. Malecka, K. Szwajgier, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1996
Między elitarnym estetyzmem a duszpasterskim pragmatyzmem – kilka uwag na temat obecnej sytuacji muzyki kościelnej w Polsce w: Polska muzyka organowa na przełomie wieków: podsumowania i prognozy, red. M. Szoka, Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina w Warszawie, Warszawa 2001
Missa in musica Feliksasa Bajorasa jako interpretacja rytu mszalnego w: Interpretacja muzyki. XXVII Konferencja Muzykologiczna Związku Kompozytorów Polskich Naukowe podstawy interpretacji muzyki Warszawa, 24-25 kwietnia 1998, red. L. Bielawski, J. K. Dadak-Kozicka, , Związek Kompozytorów Polskich, Akademia Muzyczna im. F. Chopina, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1998
Muzyka organowa Wiesława Rentowskiego jako postmodernistyczne „oswajanie stylów” w: Organy i muzyka organowa, tom XI, Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki, Gdańsk 2000
Nurt etniczny we współczesnej amerykańskiej muzyce organowej w: Organy i muzyka organowa, tom X, red. J. Krassowski, Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki, Gdańsk 1997
Quelques remarques sur certains aspects de la technique de basse obstinée dans l’oeuvre de Frank Martin w: Mitteilungen der Paul Sacher Stiftung, tom V, Bazylea 1992
Reminiscencje chopinowskie w muzyce fortepianowej Franka Martina w: Muzyka fortepianowa, tom IX, Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki, Gdańsk 1992
Sonata organowa Aleksandra Glinkowskiego – studium faktury w: Twórczość kompozytorów środowiska katowickiego, red. J. Bauman-Szulakowska, I. Bias, Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego, Katowice 1993
Symbolika życia i śmierci w „Apparition” George`a Crumba w: Muzyka w kontekście kultury. Studia dedykowane Profesorowi Mieczysławowi Tomaszewskiemu w osiemdziesięciolecie urodzin, red. M. Janicka-Słysz, T. Malecka, K. Szwajgier, Akademia Muzyczna, Kraków 2001
Tradycja i awangarda. Na marginesie książki Joachima Dorfmüllera w: Organy i muzyka organowa, tom VI, Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki, Gdańsk 1986
Twórczość organowa Jerzego Bauera – próba charakterystyki w: Organy i muzyka organowa, tom V, Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki, Gdańsk 1984
Twórczość Williama Albrighta na tle współczesnej muzyki organowej w Stanach Zjednoczonych w: Organy i muzyka organowa, tom IX, Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki, Gdańsk 1994
W trójkącie bermudzkim determinant. Polska muzyka organowa w XX wieku w: Polska kultura muzyczna w XX wieku, red. T. Brodniewicz, H. Kostrzewska, J. Tatarska, Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskigo w Poznaniu, Poznań 2001
artykuły

Current streams in Polish organ music, „The Diapason” (Chicago) 1995 nr 5, s. 11-13
Teoria muzyki w Polsce – próba redefinicji, „Ruch Muzyczny” 2008, nr 15, s. 6-9
The music of Paweł Mykietyn. In between pastiche, deconstruction and great narration, „Quarta” (Polish contemporary music magazine PWM), nr 1, lipiec 2009
An exquisite work of an unknown composer: „The Organ Sonata” of Aleksander Glinkowski, „The Diapason” (Chicago) 1996 nr 1, s. 12-13
Cztery spojrzenia na „Oratorium” Augustyna Blocha, „Ruch Muzyczny” 1986 nr 25, s. 4-6
„Dzieje Tristana i Izoldy” w ujęciu Franka Martina, „Ruch Muzyczny” 1994 nr 23, s. 1 i 6
Ernest Ansermet i Frank Martin – dzieje przyjaźni, „Res Facta Nova” 1999 nr 3 (12), s. 93-100
Flor Peeters – wszechstronność i perfekcja, „Ruch Muzyczny” 1984 nr 3, s. 16-18
Franka Martina refleksja o muzyce, „Ruch Muzyczny” 1990 nr 17, s. 7
From Sonorous Exploration to „Open Tonality”: Organ Music of Wiesław Rentowski, „The Diapason” (Chicago) 1998 nr 7, s. 14-17
Marcel Dupré, „Ruch Muzyczny” 1981 nr 10, s. 14-15
„Mała” muzyka i wielkie tematy Philipa Glassa, „Ruch Muzyczny” 1994 nr 7, s. 1 i 5
Między elitarnym estetyzmem a duszpasterskim pragmatyzmem – kilka uwag na temat obecnej sytuacji muzyki kościelnej w Polsce, „Ruch Muzyczny” 2000 nr 21, s. 8-11
Między etyką a estetyką – postawa twórcy w rozważaniach Franka Martina, „W drodze” 1994 nr 5, s. 51-60
Problemy techniki i formy w „Symfonii” Franka Martina, „Muzyka” 1994 nr 4, s. 65-87
Zur Tradition der Polnischen Schule des Orgelspiels, „Ars Organi” 1993 nr 3, s. 141-145
Łabędzi śpiew organów. O inspiracjach messiaenowskich w polskiej muzyce organowej, „Ruch Muzyczny” 1988 nr 17, s. 10-11
redakcje naukowe

Bernard Pietrzak (1924-1978) – portret kompozytora (autor: Ewa Kowalska-Zając), Akademia Muzyczna w Łodzi, Łódź 1998
Olivier Messiaen we wspomnieniach i refleksji badawczej (współredakcja), Akademia Muzyczna w Łodzi, Łódź 2009
Rozmowy z Włodzimierzem Kotońskim (współredakcja; autor: Małgorzata Gąsiorowska), Warszawa 2010
Siła tradycji – smak nowości. 25 lat Conversatorium Organowego w Legnicy (współredakcja), Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie, Warszawa 2011
Sztuki nie sposób tworzyć „ex nihilo”. Jerzemu Bauerowi na 70-lecie, Akademia Muzyczna w Łodzi, Łódź 2006
Aleksander Tansman 1897-1986. Materiały z Ogólnopolskiej Sesji Naukowej, Łódź, kwiecień '97, Akademia Muzyczna w Łodzi, Łódź 1997
Arcana musicae. Księga prac dedykowanych prof. Franciszkowi Wesołowskiemu z okazji 85-lecia urodzin, Akademia Muzyczna w Łodzi, Łódź 1999
Polska muzyka organowa na przełomie wieków: podsumowania i prognozy, Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina w Warszawie, Warszawa 2001
Rodzeństwo Bacewiczów. Materiały z międzynarodowej sesji naukowej. Łódź, kwiecień 1995, Akademia Muzyczna w Łodzi, Łódź 1996
Kowalska-Zając Ewa Oblicza awangardy. Roman Haubenstock-Ramati, Akademia Muzyczna w Łodzi, Łódź 2000
hasła encyklopedyczne

Bacewicz Kiejstut w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Dowlasz Bogdan w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Grajter Piotr w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Iżykowski Roman Jan w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Joteyko Tadeusz w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Jurdziński Kazimierz w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Kiesewetter Tomasz w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Kowalska-Zając Ewa w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Kozłowski Aleksander w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Martin Frank w: Encyklopedia Muzyczna PWM, t. m, PWM, Kraków 2000
Mazur Krzysztof Antoni w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Mroszczyk Karol w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Reger Max w: Encyklopedia Muzyczna PWM, t. p-r, PWM, Kraków 2004
Rentowski Wiesław w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Rimbaud Artur w: Encyklopedia Muzyczna PWM, t. p-r, PWM, Kraków 2004
Sikorski Kazimierz w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Sikorski Kazimierz w: Polski Słownik Biograficzny, t. XXXVII, Warszawa/Kraków 1997
Tansman Aleksander w: Encyklopedia Muzyczna PWM, t. t-v, PWM, Kraków 2009
Tansman Aleksander w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
Wesołowski Franciszek w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, red. M. Podhajski, Gdańsk-Warszawa 2005
recenzje, polemiki, komentarze, sprawozdania

Recenzja książki S. Bruhn Messiaen’s Explorations of Love and Death. Musico-Poetic Signification in the “Tristan Trilogy” and Three Related Song Cycles. Pendragon Press, Hillsdale, NY 2008, „Muzyka” 2010 nr 2, s. 151-153