indeks osób (S)

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U V W Y Z

Jerzy Semkow,

dyrygent; ur. 12 października 1928, Radomsko; zm. 23 grudnia 2014, Lozanna (Szwajcaria). W latach 1946-51 studiował dyrygenturę pod kierunkiem Artura Malawskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie, od 1951 do 1953 w Konserwatorium w Leningradzie u Jewgienija Mrawińskiego. W latach 1954-56 był jego asystentem w Filharmonii Leningradzkiej. Od 1956 do 1958 był dyrygentem Teatru Bolszoj w Moskwie. Po powrocie do kraju w latach 1958-61 sprawował funkcję dyrygenta, do 1959 również kierownika artystycznego w Państwowej Operze w Warszawie. W latach 1965-70 był dyrygentem Królewskiej Opery w Kopenhadze. W latach 70. rozpoczął współpracę z orkiestrami symfonicznymi. W latach 1970-71 prowadził Cleveland Symphony Orchestra, w latach 1975-79 – St. Louis Symphony Orchestra, od 1979 do 1982 Orkiestrę Włoskiego Radia i Telewizji RAI. W latach 1985-93 był dyrygentem filharmonii w Rochester, z którą potem przez wiele lat współpracował jako stały gościnny dyrygent.

Występował z najsłynniejszymi orkiestrami, m.in. Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Narodowej, Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia, London Philharmonic, Berliner Philharmoniker, Wiener Symphoniker, Israel Philharmonic, Orchestre National de France, Orchestre de Paris, Orchestra di Santa Cecilia w Rzymie, Orchestre de la Suisse Romande, orkiestrami w Madrycie, Monte Carlo, Oslo, Hadze, Neapolu, Turynie, Petersburgu, Montrealu, Toronto, Caracas, Sao Paulo, Sydney, Melbourne. W Stanach Zjednoczonych współpracował z New York Philharmonic, Cleveland Orchestra, Boston Symphony, Chicago Symphony, orkiestrami w Waszyngtonie, Detroit, Houston, Dallas, Pittsburgu, Minneapolis i San Francisco. Pracował też w operach Mediolanu (La Scala), Londynu (Covent Garden), Genewy, Rzymu i Florencji. Przez wiele lat dyrygował koncertami podczas festiwalu muzycznego w Aspen – skład kilku orkiestr stanowili studenci i profesorowie największych konserwatoriów Stanów Zjednoczonych. Wygłaszał odczyty o muzyce na Uniwersytecie stanu Colorado, prowadził klasy mistrzowskie na Uniwersytecie Yale i w Manhattan School of Music w Nowym Jorku. Był inicjatorem powstania i patronem Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus.

Jerzy Semkow był propagatorem muzyki polskiej na świecie. Utworami Stanisława Moniuszki, Karola Kurpińskiego, Fryderyka Chopina, Karola Szymanowskiego, Witolda Lutosławskiego, Tadeusza Bairda, Bolesława Szabelskiego i Krzysztofa Pendereckiego dyrygował m.in. w Nowym Jorku, Cleveland, Dallas, Moskwie, Paryżu, Berlinie, Wenecji, Rzymie, Bolonii i Genui.

Nagrywał dla światowych firm fonograficznych, takich jak Columbia, EMI, His Master’s Voice, Fona oraz dla Polskich Nagrań. Nagranie Borysa Godunowa Modesta Musorgskiego z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia, Chórem Polskiego Radia i międzynarodową obsadą solistów dla wytwórni EMI zdobyło pięć międzynarodowych nagród. Nagranie symfonii Wolfganga Amadeusa Mozarta zostało nagrodzone w Polsce „Złotą Płytą”, a dzieła na chór i orkiestrę Ludwiga van Beethovena utrwalone z St. Louis Symphony Orchestra w wytwórni VOX otrzymały specjalne wyróżnienie Akademii Nauki i Sztuki Stanów Zjednoczonych. Nagrodę Polskiego Radia przyniosło mu także prawykonanie oratorium Odys płaczący Tadeusza Szeligowskiego.

W 2000 Jerzy Semkow został odznaczony francuskim orderem „Arts et Lettres”, w 2005 otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Muzycznej w Warszawie, w 2008 –  Diamentową Batutę, prestiżową nagrodę muzyczną przyznawaną przez Zarząd Polskiego Radia, a w roku 2013 - tytuł doktora honoris causa Akademii Muzycznej w Łodzi.

Mieszkał w Paryżu. Miał także obywatelstwo francuskie.

aktualizacja: grudzień 2014 (ai)

literatura wybrana

Komorowska Małgorzata Jerzy Semkow: muzyka dla króla, "Ruch Muzyczny" 2007 nr 18/19, s. 46-49
Skardowska-Kiljan Ewa Gigant wśród dyrygentów, "Twoja Muza" 2007 nr 1, s.14-16