Piotr Rytel,
(pseudonim Witold Szeliga, W. S., F. C.), kompozytor, pedagog i krytyk muzyczny; ur. 16 maja 1884, Wilno; zm. 2 stycznia 1970, Warszawa. W latach 1903-08 studiował grę na fortepianie w klasie Aleksandra Michałowskiego oraz kompozycję pod kierunkiem Zygmunta Noskowskiego w Instytucie Muzycznym w Warszawie.W 1911 jego poemat symfoniczny Sen Dantego op. 7 (1911) został wyróżniony na konkursie kompozytorskim zorganizowanym z okazji 10-lecia Filharmonii Warszawskiej.
Od 1911 do 1939 w Instytucie Muzycznym w Warszawie prowadził wykłady z harmonii i form muzycznych oraz klasę fortepianu, w latach 1925-26 i 1931-39 uczył także kompozycji, od 1932 na stanowisku profesora. W latach 1932-39 był członkiem rady naukowo-artystycznej Konserwatorium Warszawskiego.
Działalność publicystyczną Piotr Rytel rozpoczął w 1908 i kontynuował do 1963. Publikował w prasie artykuły, felietony i recenzje, przed 1939 m.in. w „Nowościach Muzycznych”, „Scenie i Sztuce”, poznańskiej „Kulturze”, „Gazecie Warszawskiej” (1920-35), a po 1945 w „Tygodniku Warszawskim”, „Słowie Powszechnym”, „Gazecie Ludowej” (1946-49), „Kurierze Polskim”, „Ruchu Muzycznym”, „Muzyce” i „Teatrze”.
W okresie II wojny światowej uczył w tajnym Konserwatorium Stanisława Kazury. Po upadku Powstania Warszawskiego opuścił Warszawę, do której powrócił w marcu 1945.
Od 1945 do 1952 prowadził klasę kompozycji w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej (jego uczniami byli m.in.: Tadeusz Baird, Włodzimierz Kotoński i Andrzej Markowski). Jednocześnie, w latach 1946-47, sprawował funkcję prorektora warszawskiej uczelni. Ponadto w latach 1945-48 był kierownikiem Sceny Muzyczno-Operowej Państwowego Instytutu Muzycznego, pełniąc od 1946 do 1947 także obowiązki dyrektora. Do pracy pedagogicznej powrócił w 1956 i do 1961 piastował funkcję rektora Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Sopocie.
Piotr Rytel zajmował się również działalnością społeczną – był współorganizatorem i w latach 1925-33 członkiem Zarządu Stowarzyszenia Współczesnych Kompozytorów Polskich, w latach 1925-35 wiceprezesem Związku Sprawozdawców Muzycznych i Teatralnych, w latach 1947-55 wiceprezesem Towarzystwa im. Fryderyka Chopina, w latach 1948-52 prezesem Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. Ponadto członek Związku Kompozytorów Polskich, Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków SPAM i Stowarzyszenia Autorów ZAiKS.
Został uhonorowany wieloma nagrodami i odznaczeniami, m.in. w 1937 otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, w 1960 – Nagrodę miasta Gdańska.
aktualizacja: kwiecień 2009
kompozycje
Sonata nr 1 c-moll na fortepian (1906)
Wariacje fis-moll na fortepian (1906)
Wariacje na kwartet smyczkowy (1906)
Andante con variazioni na kwartet smyczkowy (1906)
Koncert fortepianowy fis-moll (Konzertstück) op. 2 (1907)
Sonata A-dur na fortepian [niedokończona] (1907)
Sonata a-moll na skrzypce i fortepian (1907)
Grażyna op. 1 [wersja I], poemat symfoniczny na orkiestrę (1908)
Hymn op. 3, kantata na sopran, tenor, chór mieszany i orkiestrę (1908)
Symfonia nr 1 h-moll op. 4 (1909)
Poemat w formie uwertury na orkiestrę (1910)
Poème liryque op. 5, poemat symfoniczny na orkiestrę (1910)
Korsarz op. 6, poemat symfoniczny na orkiestrę (1911)
Sen Dantego op. 7, poemat symfoniczny na orkiestrę (1911)
Święty gaj (Faun i Psyche) op. 8, poemat symfoniczny na orkiestrę (1912-13)
Legenda o św. Jerzym op. 9, poemat symfoniczny na orkiestrę (1917-18)
Ijola op. 10, opera w 4 aktach (1920-27)
Wstęp do dramatu na orkiestrę (1930-31)
Koniec Mesjasza, opera [nieukończona] (1930-31)
Faun i Psyche op. 8, balet w 1 akcie (1931)
Trio smyczkowe G-dur (1939)
Krzyżowcy op. 12, opera w 5 aktach (1940-41)
Andrzej z Chełmna op. 13, opera w 4 aktach (1942-44)
Stalin, kantata na baryton, chór mieszany i orkiestrę (1949)
Symfonia nr 2 „Mickiewiczowska” na tenor, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną (1949-50)
Koncert skrzypcowy op. 20 (1949-50)
Symfonia nr 3 na tenor solo i orkiestrę symfoniczną (1950)
Sześć etiud na fortepian op. 21 * (1950)
Sześć preludiów na akordeon (1950)
Marsz młodych op. 22, pieśń na głos z fortepianem (1950-51)
Kołysanka op. 22 nr 1, pieśń na głos z fortepianem (1950-51)
Romans op. 26 na klarnet i fortepian * (1951)
Preludium i toccata op. 29 na fortepian * (1951)
Patrzaj, jako śnieg po górach się ściele na chór chłopięco-męski a cappella (1951)
Impromptu à la Valse op. 25 na fortepian (1951)
Żelazowa Wola op. 31, poemat symfoniczny na orkiestrę (1951-52)
Preludium Fis-dur op. 29 nr 1 na fortepian (1951-52)
Nokturn C-dur op. 29 nr 3 [wersja I] na fortepian (1951-52)
Nokturn C-dur op. 29 nr 3 [wersja II] na skrzypce i fortepian (1951-52)
Toccata Fis-dur op. 29 nr 5 na fortepian (1951-52)
Czarne oczy op. 31 nr 1, pieśń na głos z fortepianem (1953)
Gdy mnie ogarnie mrok op. 31 nr 2, pieśń na głos z fortepianem (1953)
Drapieżne ptaszę op. 32 nr 1, pieśń na głos z fortepianem (1953)
Psyche op. 32 nr 2, pieśń na głos z fortepianem (1953)
Nokturn op. 33, pieśń na głos z fortepianem (1953)
Grażyna op. 1 [wersja II], poemat symfoniczny na orkiestrę (1954)
Andante con variationi op. 35 per violino e pianoforte (1954)
Są takie chwile op. 34 nr 1, pieśń na głos z fortepianem (1954)
Poranek op. 34 nr 2, pieśń na głos z fortepianem (1954)
Cicha noc op. 37 nr 1, pieśń na głos z fortepianem (1954)
Preludium op. 37 nr 2, pieśń na głos z fortepianem (1954)
Śląski pierścień, balet w 3 aktach (6 odsłonach) (1955-56)
Wariacje B-dur na temat Schumanna op. 36 na klarnet i fortepian * (1957)
Sen Dantego op. 7 [wersja II], poemat symfoniczny na orkiestrę (1958)
Grób Agamemnona, kantata na baryton solo, chór mieszany i orkiestrę (1958-59)
Symfonia nr 4 „Koncertująca” na flet, klarnet, róg, harfę i orkiestrę symfoniczną (1960)
