Polmic - FB

indeks osób (K)

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U V W Y Z

Konstanty Andrzej Kulka,

skrzypek; ur. 5 marca 1947, Gdańsk. Naukę gry na skrzypcach rozpoczął w wieku 8 lat u Stefana Hermana i kontynuował ją u tego samego pedagoga w Państwowym Liceum Muzycznym i Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Gdańsku (dyplom z wyróżnieniem w 1971).

Jako siedemnastolatek otrzymał wyróżnienie na Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Niccolò Paganiniego w Genui (1964), jednak drogę do sławy otworzył mu w 1966 Międzynarodowy Konkurs Radiowy ARD w Monachium, podczas którego zdobył I nagrodę. Od tego momentu rozpoczęła się jego światowa kariera.

Od 1966 Konstanty Andrzej Kulka koncertował na obu półkulach (we wszystkich krajach Europy, w Stanach Zjednoczonych, Ameryce Północnej i Południowej, Japonii oraz Australii) – zagrał ponad 2000 recitali i koncertów symfonicznych. Jako solista był gościem wielu renomowanych orkiestr (m.in. Berliner Philharmoniker, Chicago Symphony Orchestra, London Symphony Orchestra, English Chamber Orchestra, Conertgebouw Amsterdam, Minneapolis Symphony Orchestra, Leningradzkej Filharmonii), uczestniczył w prestiżowych festiwalach muzycznych, m.in. w Lucernie, Rzymie, Bordeaux, Flandrii, Berlinie, Bonn, Pradze, Barcelonie, Brighton, Warszawie. Szczególne miejsce w tournées artystycznych skrzypka zajmują występy z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Narodowej, z którą w 1971 odbył najdłuższą podróż – po krajach Afryki i Azji oraz po Australii.

Od 1968 występował w duecie z Jerzym Marchwińskim. Uprawiał też kameralistykę jako członek Kwartetu fortepianowego Polskiego Radia i Telewizji (razem ze Stefanem Kamasą, Romanem Jabłońskim i Jerzym Marchwińskim). Od 2012 roku jest konsultantem artystycznym Cappelli Gedanensis, z którą wykonał kilkadziesiąt koncertów.

Konstanty Andrzej Kulka ma na koncie wiele nagrań dla Polskiego Radia i Telewizji Polskiej oraz wytwórni Polskie Nagrania. W jego dorobku fonograficznym znajdują się koncerty Antonia Vivaldiego, Wolfganga Amadeusa Mozarta, Felixa Mendelssohna-Bartholdy'ego, Aleksandra Głazunowa, Édouarda Lalo, Béli Bartóka, Siergieja Prokofiewa, Ludwiga van Beethovena, Johannesa Brahmsa, Mieczysława Karłowicza, Paula Hindemitha, Karola Szymanowskiego. Zarejestrował też wiele sonat i utworów wirtuozowskich. Wśród nagrań płytowych szczególne uznanie zyskały koncerty skrzypcowe Mendelssohna-Bartholdy'ego i Głazunowa z Orkiestrą Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Jerzego Katlewicza, Koncert skrzypcowy D-dur Brahmsa z Orkiestrą Filharmonii Narodowej pod batutą Witolda Rowickiego, a także Sonaty na skrzypce solo Johanna Sebastiana Bacha. Kilkakrotnie nagrania z jego udziałem uhonorowano Nagrodą Muzyczną "Fryderyk", m. in. album Antonio Vivaldi - Cztery pory roku (Konstanty Andrzej Kulka - skrzypce, Kwartet Prima Vista, Jerzy Dybał - kontrabas, Władysław Kłosiewicz - klawesyn), DUX (1999), płytę Mieczysław Karłowicz – Koncert skrzypcowy, Odwieczne pieśni op. 10 (2001), album Ignacy Jan Paderewski - Utwory na skrzypce i fortepian (Konstanty Andrzej Kulka - skrzypce, Waldemar Malicki - fortepian), DUX (2002). W 2014 otrzymał Złotego Fryderyka za całokształt osiągnięć muzycznych i wkład w rozwój polskiej muzyki. Nagrywa też dla zagranicznych radiofonii i firm płytowych. Jego nagranie II Koncertu skrzypcowego Szymanowskiego dla EMI zostało w 1981 nagrodzone Grand Prix du Disque.

Ważne miejsce w repertuarze artysty zajmuje muzyka współczesna. Jest znakomitym interpretatorem utworów Witolda Lutosławskiego, Krzysztofa Pendereckiego (m.in. Koncertu skrzypcowego, który wykonywał wielokrotnie z różnymi orkiestrami pod dyrekcją kompozytora), Henryka Hubertusa Jabłońskiego, Augustyna Blocha, Eugeniusza Knapika.

Był jurorem wielu prestiżowych konkursów skrzypcowych, w tym Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego (juror w latach 1981, 1991, 1996, 2001, przewodniczącym jury był w 2006), Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Josepha Joachima (2006) oraz wielokrotnie Międzynarodowego Konkursu Młodych Skrzypków im. Karola Lipińskiego i Henryka Wieniawskiego (jako przewodniczący i członek).

Prof. dr hab. Konstanty Andrzej Kulka prowadzi jednocześnie działalność pedagogiczną – od 1994 jest profesorem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina. W 2017 roku odebrał doktorat honoris causa Akademii Muzycznej w Gdańsku; jest profesorem wizytującym tej uczelni.

Otrzymał wiele wyróżnień, nagród i odznaczeń, m.in. Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki III stopnia (1969), Nagrodę II stopnia Ministra Kultury i Sztuki za osiągnięcia wirtuozowskie w grze skrzypcowej (1973), Złoty Krzyż Zasługi (1974), Nagrodę Ministra Spraw Zagranicznych „za wybitne zasługi w propagowaniu kultury polskiej za granicą” (1976), Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2001), Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury (2007), Pomorską Nagrodę Artystyczną za całokształt twórczości (2011), Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska „Neptuny” (2012), Order Ecce Homo (2014), Doroczną Nagrodę Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu (2021). Został honorowym obywatelem miasta Wolbromia (2002), z którego wywodziła się jego rodzina.

aktualizacja: 2019, 2022 (wa)

dyskografia

Wieniawski Utwory na skrzypce solo, dwoje skrzypiec i skrzypce z fortepianem - CD Accord, ACD 106 ()
Bach Koncerty skrzypcowe BWV 1041, 1042, 1043, Vivaldi Koncert na dwoje skrzypiec RV 522 - CD Accord, ACD 042 ()
Szymanowski Violin Concertos 1&2 - Naxos 8.553685 (1996)
Dobrzyński Sekstet, Elsner Septet - Acte Prealable, AP0067 (2001)
Konstanty Andrzej Kulka - Polskie Radio, PRCD81-83 (3CD) (2003)

literatura wybrana

Pawlicki Zbigniew Kulka Konstanty Andrzej w: Encyklopedia Muzyczna PWM (część biograficzna pod red. Elżbiety Dziębowskiej), t. „klł”, PWM, Kraków 1997