Polmic - FB

indeks osób (P)

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U V W Y Z

Bartłomiej Pękiel, kompozytor i organista. Data i miejsce jego urodzenia oraz pochodzenie nie są znane. Zmienna i zróżnicowana pisownia nazwiska, jaka występuje w manuskryptach utworów przechowywanych w zbiorach wawelskich – Pekel, Peckel, Pekell, skłania muzykologów do podejmowania rozważań na temat możliwości jego niemieckiego pochodzenia. Pierwsze wiadomości o Bartłomieju Pękielu łączą się z jego działalnością na dworze króla Władysława IV w Warszawie, gdzie przebywał na pewno w latach 1637-1654, a być może już od 1633. W kapeli królewskiej, kierowanej przez Marco Scacchiego, pełnił on początkowo funkcję organisty, a następnie wicekapelmistrza, tworząc i wykonując muzykę religijną oraz zajmując się kształceniem młodych muzyków. W 1649, po wyjeździe Scacchiego z Polski, Pękiel objął funkcję kapelmistrza. Po zajęciu Warszawy przez Szwedów w 1655, opuścił stolicę i następne 3 lata przypuszczalnie spędził na tułaczce wraz z dworem królowej. Od 1658 do 1664 był kapelmistrzem kapeli katedralnej na Wawelu w Krakowie. Zmarł ok. 1670.
Za życia Pękiela ukazał się w druku tylko jeden jego utwór – potrójny kanon 6-głosowy, wydany w Xenia Apollinea, dodatku nutowym do Cribrum musicum ad triticum Siferticum Marco Scacchiego (Wenecja 1643). Pozostałe utwory znalazły się w rękopiśmiennych kopiach, spisanych przez skryptorów obcego i polskiego pochodzenia, m.in. rorantystę ks. Macieja Arnulfa Miśkiewicza, który jedną z mszy Pękiela uznał za najpiękniejszą i nazwał ją Missa pulcherrima.
Dzieła wokalno-instrumentalne Bartłomieja Pękiela, przeznaczone na zróżnicowaną obsadę, odznaczają się znacznym bogactwem środków fakturalno-wykonawczych, mogły więc powstać w okresie działalności w Warszawie, choć nie jest wykluczone, że tworzyły repertuar kierowanej przez Pękiela wokalno-instrumentalnej kapeli katedralnej na Wawelu. Utwory wokalne natomiast, przeważnie o 4-głosowej obsadzie, charakterystyczne dla repertuaru Kapeli Rorantystów, przypuszczalnie skomponowane zostały w czasie działalności kompozytora na Wawelu i w środowisku wawelskim były wykonywane.

KOMPOZYCJE:

– wokalne i wokalno-instrumentalne:
Assumpta es Maria – alt, 2 tenory, bas
Audite mortales. Dialogus (...) in advent – 2 soprany, 2 alty, tenor, bas, 3 viole, basso continuo
Ave Maria – alt, 2 tenory, bas
Domine ne in furore, zachowane dwa głosy tenorowe, basowy
Dulcis amor Jesu – 2 soprany, alt, tenor, bas, violone, basso continuo
Magnum nomen Domini – sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno
Missa a 4 – alt, 2 tenory, bas, basso ripieno
Missa a 6 de Resurrectione Domini Nostri Jesu Christi, zachowana partia violi
Missa a 14 – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 2 violette, viola basowa, basso continuo
Missa brevis – alt, 2 tenory, bas, basso ripieno
Missa Concertata La Lombardesca – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 3 puzony, basso continuo
Missa in defectu unius contraaltus, zachowany głos tenorowy II, basowy
Missa paschalis – alt, 2 tenory, bas, basso pro organo
Missa pulcherrima – sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno
Missa secunda – alt, 2 tenory, bas, basso ripieno
Missa senza le cerimonie [I] – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, basso continuo
Missa senza le cerimonie [II] – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, basso continuo
Missa super Veni sponsa, zachowane fragmenty głosu tenorowego
Nativitas (Conceptio) tua – alt, 2 tenory, bas
O adoranda Trinitas – alt, 2 tenory, bas
O salutaris Hostia, zachowany głos tenorowy II, basowy
Patrem na rotuły – alt, 2 tenory, bas
Patrem rotulatum – alt, 2 tenory, bas
Quae est ista, zachowane dwa głosy tenorowe, basowy
Resonet in laudibus – sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno
Salvator Orbis – sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno
Sub tuum praesidium – alt, 2 tenory, bas

– instrumentalne:
Canones a 6: 1. Tres canones simul cantantur, 2. Aliud. Sex vocibus, 3. Aliud. Sex vocibus
Fuga – organy