kompozytorzy (G)

Grzegorz Gerwazy Gorczycki (Gorczyca), kompozytor, kapelmistrz i ksiądz, monogramista G. G. G. Urodził się między 1665 a 1667 w Rozbarku koło Bytomia w rodzinie Adama i Anny Gorczyców, właścicieli folwarku. Początkowo uczył się prawdopodobnie w miejscowej szkole parafialnej. Od ok. 1678 przypuszczalnie do 1683 studiował na Uniwersytecie w Pradze na wydziale sztuk wyzwolonych i filozofii, następnie teologię w Wiedniu i po ok. siedmiu latach otrzymał tytuł licencjata teologii. W 1689 lub 1690 przybył do Krakowa, gdzie 23 grudnia 1690 przyjął cztery niższe święcenia kapłańskie, w 1691 otrzymał subdiakonat, w lutym 1692 diakonat, a miesiąc później święcenia kapłańskie. W tym też czasie zmienił formalnie nazwisko z Gorczyca na Gorczycki. Przez następne 2 lata prowadził wykłady z zakresu retoryki i poezji w Akademii Chełmińskiej, prowadzonej przez księży misjonarzy w Chełmnie na Pomorzu. Kierował również kapelą kościoła archiprezbiterialnego. Po powrocie do Krakowa, 1 października 1694 objął funkcję wikariusza Katedry na Wawelu, w 1696 został spowiednikiem katedralnym, zaś 10 stycznia 1698 otrzymał stanowisko kapelmistrza (Magister capellae musices Ecclesiae Cathedralis Cracoviensis). Do jego obowiązków należało m.in. dyrygowanie, przygotowywanie repertuaru, komponowanie utworów własnych, kopiowanie głosów kompozycji innych autorów. Piastując tę funkcję uzyskiwał jednocześnie kolejne godności kościelne: kanonika kolegiaty w Skalbmierzu – 1705 (z czym wiązała się rezygnacja z wikariatu), proboszcza kościoła Bożego Miłosierdzia na przedmieściu Krakowa, zwanym Smoleńskiem – przed 1727 (wiązało się to ze sprawowaniem opieki nad szpitalem przykościelnym), egzaminatora w seminarium duchownym – 1728. Jeszcze przed powołaniem na kapelmistrza katedralnego został opiekunem więźniów osadzonych w basztach Zamku na Wawelu. Wszystkie te obowiązki wykonywał do końca życia. Zmarł 30 kwietnia 1734 w Krakowie. Pamięć jego uhonorowano umieszczeniem w Katedrze na Wawelu tablicy pamiątkowej, na której został nazwany „klejnotem kapłaństwa”. Grzegorz Gerwazy Gorczycki był niemal wyłącznie kompozytorem muzyki religijnej – z racji głębokiego zaangażowania w funkcje kapłańskie oraz kapelmistrzowskej dbałość o zgodną z sensem liturgii oprawę muzyczną. Swoje utwory sygnował charakterystycznymi inicjałami G. G. G. w incypicie głosu basowego lub oznaczał pełnym nazwiskiem. Jest jednak część utworów, która przysparza muzykologom trudności – chodzi o dzieła niesygnowane, a pisane ręką Gorczyckiego. Funkcja kapelmistrza katedralnego zobowiązywała do troszczenia się o repertuar, toteż sporządzone przez niego rękopisy nie musiały oznaczać jego autorstwa. Większość jego kompozycji w postaci rękopisów oraz kopii zachowała się w Archiwum Kapituły Katedry na Wawelu. Po II wojnie światowej manuskrypty dwóch dzieł – Completorium i Conductus funebris – zostały odnalezione w archiwum poreformackiego kościoła parafialnego w Rakowie Opatowskim w pobliżu Kielc. Od 2006, co roku w Bytomiu, odbywa się Międzynarodowy Festiwal im. Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego. KOMPOZYCJE: – o autorstwie pewnym: Alleluia. Ave Maria gratia plena (I) – sopran, alt, tenor, bas Alleluia. Prophetae sancti – sopran, alt, tenor, bas Ave Hierarchia – sopran, alt, 2 tenory, bas Ave Maris Stella – sopran, alt, tenor, bas Ave Virgo speciosa – sopran, alt, tenor, bas Completorium (I): Cum invocarem – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 2 clarini, basso continuo In te, Domine, speravi – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso continuo Qui habitat – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso continuo Ecce nunc benedicite – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, clarino, basso continuo Te lucis ante terminum – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso continuo In manus tuas – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso continuo Nunc dimittis – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 2 clarini, basso continuo Completorium (II), zaginione Conductus funebris: Subvenite sancti Dei – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 2 clarini, viola altowa, basso continuo Libera me Domine – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, viola altowa, basso continuo In paradisum deducant te angeli – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 2 clarini, viola altowa, basso continuo Salve Regina – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 2 clarini, viola altowa, basso continuo Crudelis Herodes – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso continuo Deus tuorum militum (I) – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso pro organo Deus tuorum militum (II) – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso ad organum: Deus tuorum militum (II) Innocentes pro Christo infantes Dignare me laudare te – sopran, alt, tenor, bas Gratuletur Ecclesia – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso pro organo Iesu corona virginum – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso ad organum Iesu Redemptor omnium (I) – sopran, alt, tenor, bas Iesu Redemptor omnium (II) – sopran, alt, tenor, bas Iesu Redemptor omnium (III) – sopran, alt, tenor, bas Illuxit sol – 2 soprany, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 3 viole In virtute tua – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso continuo Iste confessor Domini – sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno Iudica me Deus – sopran, alt, tenor, bas, basso continuo Iustus ut palma florebit – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso continuo Laetare Ierusalem – sopran, alt, tenor, bas Laetatus sum – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 2 clarini, basso pro organo Litaniae de Providentia Divina – 2 soprany, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 2 oboje, 2 clarini, viola basowa, basso continuo Litaniae de SSmo Sacramento, ex A, zaginione Missa de Conceptione B. V. M. semper Immaculatae: Salve sancta Parens – sopran, alt, tenor, bas Benedicta et venerabilis – sopran, alt, tenor, bas Beata es Virgo Maria – sopran, alt, tenor, bas Beata viscera – sopran, alt, tenor, bas Gaude Maria Virgo – sopran, alt, tenor, bas Alleluia. Ave Maria gratia plena... Virga Iesse – alt, 2 tenory, bas Missa paschalis – sopran, alt, tenor, bas: Kyrie eleison Gloria Sanctus Benedictus Agnus Dei Missa „Rorate” (I) – sopran, alt, tenor, bas: Rorate caeli desuper (I) Kyrie eleison Et in terra super cantilenas Adventus Sanctus Benedictus Agnus Dei Missa „Rorate” (II) – alt, 2 tenory, bas: Rorate caeli desuper (II) Tollite portas Alleluia. Ave Maria gratia plena (II) Alleluia. Post partum Ave Maria gratia plena Ave Regina caelorum O rex gloriae Domine – sopran, alt, tenor, bas Os iusti meditabitur – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso continuo O sola magnarum urbium – sopran, alt, tenor, bas Overture ex D, zaginione Regina caeli laetare (I) – sopran, alt, tenor, bas Rorate caeli desuper (III) – sopran, alt, tenor, bas Rorate caeli desuper (IV), zaginione Rorate caeli desuper (V), zaginione Sancte Deus, Sancte Fortis – alt, 2 tenory, bas Sepulto Domino – alt, 2 tenory, bas Sub tuum praesidium – sopran, alt, tenor, bas Te Ioseph celebrent – sopran, alt, tenor, bas Tota pulchra es Maria – sopran, alt, tenor, bas Tristes erant Apostoli (I) – sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso pro organo Tristes erant Apostoli (II), zaginione Vidi aquam – sopran, alt, tenor, bas, basso continuo – przypisywane Gorczyckiemu: Alto ex Olympi vertice – sopran, alt, tenor, bas Ave Filia Dei Patris – alt, 2 tenory, bas Ave mundi spes Maria – sopran, alt, tenor, bas Caelestis urbs Ierusalem – alt, 2 tenory, bas Deo gratias (I) – sopran, alt, tenor, bas Deo gratias (II) – sopran, alt, tenor, bas Deo gratias (III) – sopran, alt, tenor, bas Deo gratias (IV) – sopran, alt, tenor, bas Deo gratias (V) – sopran, alt, tenor, bas Deo gratias (VI) – sopran, alt, tenor, bas Deo gratias (VII) – sopran, alt, tenor, bas Deo gratias (VIII) – sopran, alt, tenor, bas Deo gratias (IX) – alt, 2 tenory, bas Deo gratias (X) – alt, 2 tenory, bas Deo gratias (XI) – sopran, alt, tenor, bas, basso continuo Deus tuorum militum (III) – sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno Domine ne longe facias – sopran, alt, tenor, bas, basso continuo Ecce Dominus veniet – sopran, alt, tenor, bas Eia Mater fons amoris – sopran, alt, tenor, bas Haec dies – sopran, alt, tenor, bas Insignis Mater – alt, 2 tenory, bas Invicte Martyr unicum – sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno Laetentur caeli – sopran, alt, tenor, bas Magnificet te Domine – sopran, alt, tenor, bas Missa Conceptionis B. V. M. – sopran, alt, tenor, bas: Kyrie eleison Gloria Sanctus Agnus Dei Omni die – alt, 2 tenory, bas Omnium sanctorum pia iuvamina – 2 soprany, alt, tenor, bas Polonez balowy – skrzypce Regina caeli laetare (II) – sopran, alt, tenor, bas Rex gloriose Martyrum – sopran, alt, tenor, bas Sacris solemniis – sopran, alt, tenor, bas Salve mundi Domina – alt, 2 tenory, bas Salve Virgo puerpera – alt, 2 tenory, bas Stabat Mater... eia Mater – sopran, alt, tenor, bas Stella caeli extirpavit – sopran, alt, tenor, bas