|
Jan Chorosiński,
folklorysta; ur. 5 listopada 1908, Sienno pow. Iłżecki, zm. 6 lipca 1997. W rodzinnym Siennie uczęszczał do szkoły podstawowej i gimnazjum. U miejscowego organisty Franciszka Mastalerza uczył się gry na fortepianie i na skrzypcach. W roku 1924 rozpoczął naukę w Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Solcu n/Wisłą. W tym okresie zainteresował się folklorem muzycznym oraz zanotował pierwsze melodie i teksty pieśni z regionu kieleckiego i lubelskiego. W roku 1930, po otrzymaniu „Dyplomu Nauczyciela”, a następnie odbyciu służby wojskowej w szkole podchorążych w Biedrusku k/Poznania, rozpoczął pracę w szkołach podstawowych w Wodzisławiu k/Jędrzejowa i w Jędrzejowie. Równocześnie rozpoczął ścisłą współpracę z organizacjami młodzieży wiejskiej „Wici”. Nieprzerwanie dokumentował pieśni ludowe i historyczne m.in. o ks. Piotrze Ściegiennym, czy dowódcy oddziału Powstania Styczniowego, J. Czachowskim.
Z zebranych materiałów pieśni ludowych powstało „Wesele Jędrzejowskie” wystawione z młodzieżą w Jędrzejowie. W latach 1932-1933 powstały trzy publikacje: „O inscenizacji pieśni i ich roli w życiu dziecka”, „O konieczności nauki muzyki i śpiewu w gimnazjach”, „O inscenizacji i recytacji zespołowej”.
W latach 1933-1937 studiował w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie na Wydziale Teorii i Kompozycji oraz pedagogikę na Uniwersytecie Warszawskim. Dyplomy ukończenia studiów na obu uczelniach otrzymał w 1937. W tym samym roku przyjął propozycję Kuratorium Okręgu Szkolnego podjęcia etatowej pracy w Państwowym Gimnazjum Koedukacyjnym w Łukowie. Do wybuchu II Wojny Światowej organizował życie muzyczne, tworząc dętą orkiestrę, chór mieszany i zespoły kameralne. W dalszym ciągu zbierał materiały etnograficzne z regionów kieleckiego i lubelskiego. W porozumieniu z prof. J. Pulikowskim przekazał 18 teczek usystematyzowanych pieśni i ludowej muzyki instrumentalnej do Centralnego Archiwum Fonograficznego.
Od listopada 1939 roku do zakończenia wojny przebywał w rodzinnym Siennie, pełniąc funkcje organisty w miejscowym kościele. Czynnie uczestniczył w ruchu oporu w strukturach Batalionów Chłopskich. Był inicjatorem stworzenia Ogniska Muzycznego we własnym domu i tajnego nauczania w okresie okupacji. W sierpniu 1944 spłonął dom rodzinny Jana Chorosińskiego, w którym znajdował się jego cały dorobek etnograficzny: około 14 tysięcy opracowanych i usystematyzowanych pieśni gromadzonych od 1924 roku.
W marcu 1945 z inicjatywy Jana Chorosińskiego powstało w Siennie Społeczne Ognisko Muzyczne.
We wrześniu 1946 roku objął stanowisko kierownika Oddziału Teatru i Muzyki w wojewódzkim Wydziale Kultury i Sztuki w Łodzi. W latach 1946-1948 Jan Chorosiński podjął kolejne studia w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Łodzi na Wydziale Instruktorów dla Teatrów Niezawodowych. W listopadzie 1947 roku na zaproszenie Ministra Kultury i Sztuki na ogólnopolskiej konferencji w Kielcach przedstawił swoje doświadczenia z okresu tajnego nauczania oraz ideę ognisk muzycznych, czego efektem była organizacja podobnych placówek na terenie całego kraju. Od lutego 1948 do czerwca 1950 pełnił funkcję kierownika Wydziału Kultury i Oświaty w ZMW „Wici”.
W roku 1949 Państwowe Wydawnictwo Muzyczne w Krakowie wydało zebrane przez Jana Chorosińskiego „Melodie Taneczne Powiśla”.
W latach 1948-1952 pracował w Centralnej Szkole ZMP w Otwocku na stanowisku kierownika prac kulturalno-oświatowych. Między 1950 a 1952 brał udział w Ogólnopolskiej Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego jako kierownik ekipy prowadzącej dokumentację na terenie województwa kieleckiego. Rezultatem tej pracy było wydanie przez PWM publikacji „Pieśni pracy ludu kieleckiego” w roku 1955. Od 1955 roku pracował na stanowisku wykładowcy przedmiotów muzycznych i dyrygenta chórów w zespołach pieśni i tańca „Skolimów” i „Warszawa”. W 1957 został wykładowcą w Studium Nauczycielskim Nr 1 w Warszawie, a w 1959 roku wykładowcą na Wydziale Wychowania Muzycznego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. W 1968 zakończył czynną pracę w szkolnictwie muzycznym.
Za swą działalność otrzymał Krzyż Kawalerski i Krzyż Oficerski O. O. P., Krzyż Grunwaldu, Zasłużony Działacz Kultury, Zasłużony Nauczyciel.
aktualizacja: luty 2017
(mkk)
|
