muzykolodzy (K)

Mieczysław Koliński, etnomuzykolog, teoretyk i kompozytor; ur. 5 września 1901, Warszawa; zm. 7 maja 1981, Toronto. Urodzony w Polsce, Mieczysław Koliński spędził większą część życia na emigracji. W latach 1923-26 studiował muzykologię w Uniwersytecie Berlińskim pod kierunkiem Ericha von Hornbostela, Hermanna Alberta, Arnolda Scheringa oraz Curta Sachsa. W tym samym czasie kontynuował studia w zakresie fortepianu i kompozycji w berlińskiej Hochschule für Musik, gdzie jego nauczycielami byli Leonid Kreutzer oraz Paul Juon. Doktorat uzyskał w roku 1930. Między 1926 a 1933 rokiem był asystentem Hornbostela w Staatliches Phonogramm-Archiv, zajmując się m. in. badaniami folkloru Bawarii oraz Sudetów. Po wyjeździe z Niemiec do Czechosłowacji w roku 1933 roku (mieszkał w Pradze) podjął badania nad folklorem Dahomeju, Haiti, Surinamu, Togo oraz indywidualnych grup etnicznych takich, jak Ashanti (Afryka) i Kwakiutlowie (Ameryka Północna). Dokonał wówczas wielu transkrypcji dla Northwestern University oraz Columbia University w USA. W latach 1938-1951 mieszkał w Brukseli. W okresie od 1940 do 1945, z racji swego żydowskiego pochodzenia, przebywał w ukryciu. W roku 1951 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i zamieszkał w Nowym Jorku, gdzie pracował jako terapeuta muzyczny w Golwater Memorial Hospital i St Albans Hospital. W roku 1958 był jednym z członków-założycieli Society for Ethnomusicology oraz, w latach 1958-1959, jego pierwszym prezesem. W roku 1966 wyjechał do Kanady. Tam w latach 1966-1976 wykładał w University of Toronto. Obywatelstwo kanadyjskie otrzymał w roku 1974.
Głównym obszarem prac badawczych Kolińskiego były podstawy akustyczne harmonii oraz melodii (w tym współczesnej harmoniki i melodyki), niejednokrotnie analizowane z punktu widzenia wielokulturowego doświadczenia etnomuzykologicznego. Opublikowana w Pradze w roku 1936 praca Konsonanz als Grundlage einer neuen Akkordenlehre stanowi podsumowanie tych doświadczeń badawczych, nb. wyprzedzając znacznie teorie Hindemitha.
Jako kompozytor Koliński nie reprezentował pojedynczej orientacji, czerpiąc inspirację tak z folkloru, jak i z estetyki modernistycznej. Jego dorobek obejmuje szereg najrozmaitszych form i gatunków, od prostych utworów pedagogicznych po dzieła orkiestrowe.
(opr. Piotr Grella-Możejko)

aktualizacja: kwiecień 2004

kompozycje

Sekstet liryczny na sopran, flet i kwartet smyczkowy (1929)

Suita fortepianowa nr 1 (1929)

Mała suita na skrzypce i fortepian (1933)

Suita fortepianowa nr 2 (1934)

Suita fortepianowa nr 3 (1936)

Sonatina kameralna (1937)

A Day and Its Seven Faces wariacje fortepianowe (1938)

Suita fortepianowa nr 4 (1946)

Sonata na skrzypce i fortepian (1946)

Sonata fortepianowa (1947/67)

American suite (12 Negro spirituals) na głos i kwartet smyczkowy (również w wersji na głos i fortepian) (1949)

3 three-part inventions na głos solo (1950)

Dahomey Suite na flet i fortepian (1951)

Dahomey Suite wersja na flet i orkiestrę smyczkową (1953)

Music for Dance Rhythms na fortepian (1958)

Prelude na orkiestrę (1958)

Dahomey Suite wersja na obój i fortepian (1959)

Snapshots na fortepian (1963)

Accents (eight short rhythmic studies) na fortepian (1964)

Dance Fantasy na orkiestrę smyczkową (1964)

Six French Folksongs na sopran, flet i fortepian (1969)

Encounterpoint na organy i kwartet smyczkowy (1973)

Encounterpoint wersja na flet, klarnet, skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1974)

Concertino na sopran, klarnet i fortepian (1974)

Seven French-Canadian Folksongs na głos i fortepian (1978)

publikacje

A Co-ordinated Denomination and Notation of Pitch, "Canadian Association of University Schools of Music Journal", Vol. 6, Spring 1976

A Cross-Cultural Approach To Metro-Rhythmic Patterns, "Ethnomusicology", Vol.17, September 1973

A New Equidistant 12-Tone Temperament, "Journal of the American Musicological Society", Vol. 12, Summer-Fall 1959

An Apache Rabbit Dance Song Cycle as Sung by the Iroquois, "Ethnomusicology", Vol. 16, September 1972

Classification of Tonal Structures, Illustrated by a Comparative Chart of American Indian, African Negro, Afro-American and English-American Structures, "Studies in Ethnomusicology", Vol. 1, 1961

Consonance and Dissonance, "Ethnomusicology", Vol. 6, May 1962

Final Reply To Herndon, "Ethnomusicology", Vol. 21, January 1977

Recent Trends in Ethnomusicology, "Ethnomusicology", Vol. 11, January 1967

Suriname Music w: Suriname Folk-Lore (red. Melville and Frances Herskovits), Nowy Jork 1936

The Evaluation of Tempo, "Ethnomusicology", Vol. 3, May 1959

The General Direction of Melodic Movement, "Ethnomusicology", Vol. 9, September 1965

The Origin Of The Indian 22-Tone System, "Studies in Ethnomusicology", Vol. 1, 1961

The Structure of Melodic Movement: a New Method of Analysis, "Studies in Ethnomusicology", Vol. 2, 1965

The Structure of Music: Diversification Versus Constraint, "Ethnomusicology", Vol. 23, May 1978