Paweł Lewiecki,
pianista i pedagog; ur. 8 maja 1896, Nalczyk (Kaukaz); zm. 21 lipca 1974, Warszawa. Naukę muzyki rozpoczął w czwartym roku życia, a kontynuował od 1902 w szkole muzycznej w Kiszyniowie. W latach 1914-17 odbył studia pianistyczne w Konserwatorium w Moskwie u Konstantego Igumnowa i Aleksandra Skriabina (na koncercie dyplomowym grał I Koncert fortepianowy fis-moll Sergiusza Rachmaninowa, otrzymując dyplom z wyróżnieniem). Jednocześnie studiował prawo na Uniwersytecie Moskiewskim. W 1919 przyjechał do Polski. Zadebiutował w Białej Podlaskiej trzema recitalami w 1920, rok później (17 kwietnia 1921) grał po raz pierwszy w Warszawie. W Filharmonii Warszawskiej debiutował w 1925 – wykonał wówczas Koncert fortepianowy op. 43 Ludomira Różyckiego. W latach międzywojennych wiele występował w Polsce, Czechach, Rumunii, Jugosławii i we Francji. Propagował dzieła współczesnych kompozytorów polskich, m.in. Ignacego Jana Paderewskiego, Różyckiego, Antoniego Szałowskiego, Tadeusza Szeligowskiego, Romana Maciejewskiego, Karola Szymanowskiego, Feliksa Roderyka Łabuńskiego, Romana Statkowskiego. W swoim repertuarze posiadał również utwory Johanna Sebastiana Bacha, Ludwiga van Beethovena, Wolfganga Amadeusa Mozarta, Roberta Schumanna, Ferenca Liszta, Johannesa Brahmsa, Béli Bartóka, Antona Areńskiego, Arseniusza Koreszczenki, Sergiusza Liapunowa, Anatola Ladowa, Skriabina, Sergiusza Prokofiewa i Rachmaninowa, których w wielu wypadkach był pierwszym wykonawcą w Polsce. Brał także udział w koncertach Organizacji Ruchu Muzycznego (ORMUZ) i występował ze śpiewakami, m.in. Anielą Szlemińską, Ireną Cywińską, Jadwigą Zwidryn, Edwardem Benderem, Aleksandrem Janem Michałowskim. Jednocześnie prowadził działalność pedagogiczną – w latach 1920-24 uczył gry na fortepianie w Szkole Muzycznej im. Stanisława Moniuszki i pełnił funkcję dyrektora Instytutu Muzycznego w Lublinie, od 1924 był profesorem Państwowego Konserwatorium Muzycznego w Warszawie.
Po wybuchu II wojny światowej Paweł Lewiecki 11 listopada został aresztowany przez gestapo i osadzony na Pawiaku. Uwolniono go w marcu 1940 w wyniku interwencji kardynała Adama Stefana Sapiehy, metropolity krakowskiego. Później pracował w tajnym Konserwatorium Warszawskim oraz koncertował w domach prywatnych i kawiarni Bolesława Woytowicza „Salon Sztuki”. Po wojnie wznowił działalność artystyczną, która trwała nieprzerwanie do 1971. W latach 1945-49 prowadził też klasę fortepianu w Wyższej Szkole Muzycznej im. Fryderyka Chopina, od 1951 w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Jego uczniami byli m.in.: Jadwiga Szamotulska, Wanda Łosakiewicz, Janina Garztecka, Józef Kański, Janusz Mechanisz, Wanda Lehrówna, Ken Sasaki, Michał Wesołowski, Bogusław Kaczyński, Zofia Krywult, Jadwiga Waśniewska, Andrzej Płonczyński.
aktualizacja: czerwiec 2008
|
