Tadeusz Baird,
kompozytor i pedagog; ur. 26 lipca 1928, Grodzisk Mazowiecki; zm. 2 września 1981, Warszawa. Studia w zakresie kompozycji rozpoczął w czasie okupacji u Bolesława Woytowicza i Kazimierza Sikorskiego. Po wojnie – w latach 1947-51 – kontynuował je u Piotra Rytla i Piotra Perkowskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Ponadto studiował grę na fortepianie u Tadeusza Wituskiego i przez trzy lata muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim. Był jednym z inicjatorów i twórców odbywającego się od 1956 Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. Od 1974 wykładał kompozycję w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. W 1977 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego i objął katedrę kompozycji. Od 1976 był przewodniczącym polskiej sekcji SIMC, od 1979 – członkiem Akademie der Künste w Berlinie.
Tadeusz Baird jest laureatem wielu nagród krajowych i zagranicznych. W 1958 za Cztery eseje na orkiestrę (1958) otrzymał I nagrodę na Konkursie im. G. Fitelberga. Trzykrotnie uzyskał I miejsce na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO w Paryżu (1959 – za Cztery eseje; 1963 – za Wariacje bez tematu na orkiestrę symfoniczną, 1961-62; 1966 – za Cztery dialogi na obój i orkiestrę kameralną, 1964). Otrzymał również trzykrotnie Nagrodę Państwową (1951 – za Symfonię nr 1, 1950; 1964 – za całokształt twórczości; 1970 – za Symfonię nr 3, 1969 i Pięć pieśni na mezzosopran i orkiestrę kameralną do słów Ireny Poświatowskiej, 1968), Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki (1962 – za Erotyki 6 pieśni na sopran i orkiestrę symfoniczną do słów Małgorzaty Hillar, 1960-61), Nagrodę Muzyczną miasta Kolonii (1963), doroczną Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich za całokształt twórczości (1966), Nagrodę im. Sergiusza Kusewickiego (1968), Nagrodę Artystyczną m.st. Warszawy (1970), Nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w Nowym Jorku (1971), Nagrodę im. Arthura Honeggera (1974), medal im. Jeana Sibeliusa (1976), Nagrodę Prezesa Rady Ministrów oraz medal Komisji Edukacji Narodowej (1979). W 1981 został pośmiertnie odznaczony Orderem Sztandaru Pracy I klasy.
twórczość
Tadeusz Baird wyróżnia się wśród współczesnych kompozytorów polskich szczególnym szacunkiem dla tradycji. Przejawia się on w niezwykle subtelnym nawiązywaniu do muzyki minionych epok, spośród których Baird upodobał sobie zwłaszcza romantyzm, barok i renesans. Kompozytor stosuje archaizację brzmienia, wykorzystuje dawne zwroty melodyczne, ale oddziaływuje równiez w sferach mniej uchwytnych - emocji, wrażeń, ekspresji. Pieczołowicie dba o piękno współbrzmień, z ogromnym smakiem zestawia dźwiękowe barwy. Nie rezygnuje jednak z nowoczesnego języka kompozytorskiego, lecz umiejętnie łączy go z elementami tradycji. A cała muzyka Bairda jest przeniknięta niezwykle silnie pierwiastkiem lirycznym, który przejawia się najwyraźniej w rozwiniętej melodyce jego utworów. One są w najpiękniejszym tego słowa znaczeniu śpiewne. Jest utwór Tadeusza Bairda, w którym wszystkie wymienione cechy jego muzyki występują równocześnie i w całej okazałości. Są to przejmująco piękne Cztery sonety miłosne do słów Williama Szekspira w przekładzie Macieja Słomczyńskiego na baryton i orkiestrę, napisane w 1956 roku. Niewiele jest dzisiaj muzyki tak głęboko lirycznej, niezwykle ekspresyjnej, wreszcie tak intensywnie subiektywnej.
Strona internetowa o kompozytorze: 
kompozycje
literatura wybrana
