wykonawcy (K)

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U W Z

Antonina Kawecka,

śpiewaczka (sopran dramatyczny) i pedagog; ur. 16 stycznia 1923, Warszawa; zm. 5 października 1996, Poznań. W latach 1941-44 kształciła się w tajnym Konserwatorium u Stanisława Kazury. Swój głos doskonaliła pod kierunkiem Adama Didura (1945-46), Stefana Beliny-Skupiewskiego (1946-47) oraz Józefa Wolińskiego (1947-52), stopniowo przekształcając go z mezzosopranowego w sopran.

Na scenie zadebiutowała w Operze Śląskiej w Bytomiu w 1945 w roli Loli w Rycerskości wieśniaczej Pietra Mascagniego. Przez następne dwa lata występowała m.in. w Halce (Zofia) i Strasznym dworze (Jadwiga) Stanisława Moniuszki, Madama Butterfly Giacoma Pucciniego (Suzuki), Cyruliku Sewilskim Gioacchina Rossiniego (Berty), Traviacie Giuseppe Verdiego (Flora) i Carmen Georgesa Bizeta (Mercedes).

W 1947 została zaangażowana do Opery w Poznaniu, gdzie śpiewała do 1979. Odniosła wielki sukces jako Halka w operze Moniuszki, w inscenizacji Leona Schillera pod batutą Waleriana Bierdiajewa (premiera 22 stycznia 1950), a jej kreacja Izoldy w Tristanie i Izoldzie – premiera 15 grudnia 1968 – stała się wydarzeniem artystycznym. Ponadto występowała także w takich rolach, jak Maryna w Borysie Godunowie Modesta Musorgskiego, Marta w Nizinach Eugena d’Alberta, Tatiana w Eugeniuszu Onieginie, Maria w Mazepie oraz Liza w Damie pikowej Piotra Czajkowskiego, Agata w Wolnym strzelcu Carla Marii von Webera, Balladyna w Goplanie, Aldona w Konradzie Wallenrodzie Władysława Żeleńskiego, Cześnikowa w Strasznym dworze Moniuszki, Amelia w Balu maskowym, Desdemona w Otellu i Leonora w Trubadurze Verdiego, Jarosławna w Kniaziu Igorze Aleksandra Borodina, Kupawa w Śnieżce Nikołaja Rimskiego-Korsakowa, Marzenka w Sprzedanej narzeczonej i Vendulka w Pocałunku Bedřicha Smetany, Magda Sorel w Konsulu Gian Carla Menottiego, Lady Billow w Albercie Herringu Benjamina Brittena, Elżbieta w Tannhäuserze i Ortruda w Lohengrinie Wagnera, Rozalinda w Zemście nietoperza J. Straussa oraz w partiach tytułowych w Carmen Georgesa Bizeta, Tosce i Madama Butterfly Pucciniego, Aidzie Verdiego, Katarzynie Izmajłowej Dymitra Szostakowicza.

Antonina Kawecka w swoim repertuarze miała również cykle wokalne oraz pieśni, m.in. Moniuszki, Fryderyka Chopina, Karola Szymanowskiego, Franza Schuberta, Roberta Schumanna, Claude’a Debussy’ego, Maurice’a Ravela, Gabriela Fauré, Alberta Roussela, Zoltána Kodály’a, Manuela de Falli, Bohuslava Martinů i Albana Berga.
Artystka występowała gościnnie też za granicą (m.in. Czechosłowacja, Węgry, ZSRR, NRD, RFN, Włochy, Bułgaria, Rumunia, Chiny oraz Stany Zjednoczone).

Na płytach ukazały się w jej wykonaniu arie i duety operowe, pieśni Fryderyka Chopina,Stanisława Moniuszki, Karola Szymanowskiego, Stanisława Kazuro, Stanisława Wiechowicza, Jana Krenza, Witolda Rowickiego, Apolinarego Szeluto, Henryka Swolkienia,Tadeusza Szeligowskiego, Stefana Poradowskiego, Felicjana Szopskiego. Płyta z nagraniem Halki z 1953 doczekała się reedycji w Polsce (Polskie Nagrania) i za granicą (Chant du Monde, Colosseum, Bruno).

Antonina Kawecka od 1971 prowadziła klasę śpiewu w Akademii Muzycznej w Poznaniu, od 1993 na stanowisku profesora i wykształciła kilkudziesięciu dyplomantów. Jej uczniami byli m.in.: Barbara Mądra, Wojciech Drabowicz, Marek Torzewski, Agnieszka Mikołajczyk (Aga Mikolaj). Brała także udział w pracach jury międzynarodowych konkursów wokalnych w Sofii (1984), Antwerpii (1990), Warszawie (im. Stanisława Moniuszki) i Bytomiu (im. Adama Didura).

Otrzymała wiele nagród i odznaczeń, w tym Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1953), Nagrodę Artystyczną miasta Poznania (1956, 1968), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1959), Nagrodę Państwową II stopnia (1973), Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1976), Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki (1982, 1989, 1994), Nagrodę Rektora Akademii Muzycznej w Poznaniu (1987, 1990), Nagrodę Polskiego Stowarzyszenia Pedagog w Śpiewu (1993), medal Polonia Mater Nostra Est, przyznany przez Fundację Pamięci Narodu Polskiego (1996).

Została pochowana w Alei Zasłużonych Cmentarza Komunalnego na Junikowie w Poznaniu.

W setną rocznicę urodzin Antoniny Kaweckiej, w dniu 16 stycznia 2023 r. Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu zorganizował jubileuszowy koncert, podczas którego miała miejsce uroczystość wręczenia Statuetki Gustaw, przyznanej pośmiertnie Antoninie Kaweckiej przez Związek Artystów Scen Polskich. Statuetkę odebrała córka Artystki-Gabriela Bochniak-Kulesza.

aktualizacja: 2008 (mk), 2016, 2023 (wa)