indeks osób (Ś)

dyrygent, muzykolog i pedagog; ur. 8 sierpnia 1897, Żytomierz; zm. 19 czerwca 1986, Warszawa. Kształcił się w Liceum Muzycznym Lucjana Marczewskiego w Warszawie. W latach 1916-21 studiował filologię polską i historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim, od 1922 kompozycję u Romana Statkowskiego i dyrygenturę pod kierunkiem Henryka Melcera w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie (dyplom w 1924). W czasie studiów dyrygował amatorską orkiestrą symfoniczną Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego.Równocześnie – od 1921 do 1925 – był kierownikiem referatu muzycznego w Ministerstwie Spraw Wojskowych.

W 1925 przeniósł się do Wilna, gdzie objął funkcję dyrygenta orkiestry wojskowej. Rozwinął tam ożywioną działalność jako jeden z założycieli i członek Zarządu Wileńskiego Towarzystwa Filharmonicznego oraz dyrygent koncertów symfonicznych Wileńskiej Orkiestry Symfonicznej. W 1926 współpracował z Wileńskim Zespołem Operowym Adama Ludwiga przy wystawieniu Halki Stanisława Moniuszki, w latach 1926-27 dyrygował w operze objazdowej Reduty Wileńskiej.

Na początku 1927 powrócił do Warszawy i jako major objął kierownictwo reprezentacyjnej orkiestry 36. pułku piechoty Legii Akademickiej. Wykładał również instrumentację na orkiestry dęte w Państwowym Konserwatorium Muzycznym oraz prowadził klasę orkiestrową w Wyższej Szkole Muzycznej im. Fryderyka Chopina.

Jednocześnie studiował muzykologię na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w 1932 uzyskał stopień doktora (na podstawie pracy Dzieje symfonii warszawskiej w pierwszej połowie XIX wieku).

W 1934 wystąpił z wojska. W tym samym roku został kierownikiem działu muzycznego na Wydziale Sztuki Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Do wybuchu wojny wykładał też historię muzyki, prowadził klasę kameralną instrumentów dętych w Konserwatorium Warszawskim, kursy wakacyjne dla dyrygentów orkiestr amatorskich w Krzemieńcu (1935, 1936, 1939) oraz dyrygował gościnnie w wielu miastach w Polsce.

W czasie II wojny światowej uczył, jak również zorganizował orkiestrę dętą dla Armii Krajowej, z którą występował podczas Powstania Warszawskiego.

W latach 1946-49 Stefan Śledziński był kierownikiem artystycznym Państwowej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku oraz współinicjatorem utworzenia w tym mieście Opery. W sierpniu 1949 dyrygował pierwszym po wojnie wystawieniem Halki w reżyserii Iwo Galla w Studiu Muzyczno-Dramatycznym przy Teatrze Wybrzeże w Gdańsku.

Ponadto kontynuował pracę pedagogiczną. Od 1945 uczył w szkołach muzycznych na Wybrzeżu, w latach 1946-47 pełnił funkcję dyrektora Państwowej Średniej Szkoły Muzycznej, zaś od 1948 do 1950 rektora Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Sopocie. Po powrocie do Warszawy piastował stanowisko profesora przedmiotów teoretycznych w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. W latach 1952-54 był prorektorem, w latach 1952-57 także dziekanem Wydziału Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki, a od 1957 – Kierownikiem Katedry Teorii Muzyki warszawskiej uczelni. W 1971 z jego inicjatywy powstał Instytut Pedagogiki Muzycznej Akademii Muzycznej w Warszawie – międzyuczelniana placówka dydaktyczno-naukowa, której przewodniczącym rady naukowej został w 1979.

Od 1960 przez 12 lat sprawował obowiązki prezesa Związku Kompozytorów Polskich, od 1971 był członkiem honorowym ZKP. W 1965 przyczynił się do powstania krajowej sekcji ISME (International Society for Music Education), a w 1976 został jej honorowym prezesem. Dzięki jego staraniom powstało wydawnictwo Agencja Autorska.

Stefan Śledziński otrzymał wiele nagród i odznaczeń, m.in. Złoty Krzyż Zasługi (1955), Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1960), Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1966, 1969, 1974), Odznakę „Zasłużonego Działacza Kultury” (1967), Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich (1974), Medal Komisji Edukacji Narodowej (1979), Nagrodę m. st. Warszawy (1980), Order Sztandaru Pracy I klasy (1983). W 1981 Akademia Muzyczna w Warszawie nadała mu tytuł doktora honoris causa.

aktualizacja: 2008 (mk)