Polmic - FB

wykonawcy (L)

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U W Z

Karol Lipiński, skrzypek, kompozytor i dyrygent. Urodził się 30 października 1790 w Radzyniu na Podlasiu. Naukę gry na skrzypcach rozpoczął w wieku 5 lat pod kierunkiem ojca Feliksa. W 1799 wraz z rodziną przeniósł się do Lwowa. Tu grał jako koncertmistrz w prowadzonej przez ojca orkiestrze pałacowej hr. Adama Starzeńskiego. Dodatkowo zainteresował się wiolonczelą i równie szybko jak na skrzypcach zdobył umiejętność gry na tym instrumencie. W 1809 objął stanowisko koncertmistrza, a w 1811 został kapelmistrzem orkiestry teatru operowego. W 1814 wyjechał do Wiednia, gdzie spotkał się z Ludwikiem Spohrem, niemieckim skrzypkiem i kompozytorem. Za jego namową Karol zdecydował się na karierę skrzypka-wirtuoza, zrezygnował z dotychczasowej pracy w lwowskim teatrze i poświęcił się wyłącznie doskonaleniu techniki skrzypcowej oraz przygotowywaniu repertuaru.
W 1817 Karol Lipiński wystąpił we Lwowie, a następnie wybrał się w podróż artystyczną przez Węgry i Chorwację do Włoch – koncertował w Wenecji, Mediolanie, Padwie, Weronie oraz Piacenzy. Tu w kwietniu 1818 dwukrotnie wystąpił wspólnie z Niccolò Paganinim. Podczas kilkuletniego tournée artystycznego grał we Lwowie, w Kijowie, Krzemieńcu, Kamieńcu Podolskiego, Wilnie, Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu, Lipsku, Berlinie, Moskwie i Petersburgu, wszędzie zdobywając wielki aplauz. Na przełomie 1827 i 1828 wystąpił z koncertami w Warszawie, po których otrzymał nominację na pierwszego skrzypka Dworu Królestwa Polskiego, a w 1831 Dworu Carskiego. W Warszawie ponownie koncertował w maju 1829, podczas uroczystości koronacji cara Mikołaja I – wówczas to znów zagrał z Paganinim. W 1830 Lipiński na 3 lata zawiesił działalność koncertową i poświęcił się dalszemu doskonaleniu gry. W następnych latach wznowił tournée artystyczne po całej Europie, grał w Lipsku, Frankfurcie nad Menem, Paryżu (gdzie w urządzeniu koncertu pomógł mu Fryderyk Chopin), Londynie, Manchesterze, Wrocławiu. Po występach w Wiedniu, jako dowód uznania dla mistrzowskiej gry, otrzymał tytuł honorowego obywatela tego miasta.
W 1839 osiadł na stałe w Dreźnie, gdzie przez 20 lat pełnił funkcję koncertmistrza orkiestry króla saskiego Fryderyka Augusta. Uczestniczył także w wielu koncertach symfonicznych i kameralnych (m.in. grał z Ferencem Lisztem), podróżował do Lwowa, Kijowa i Warszawy oraz zajmował się pracą pedagogiczną (w 1845 opiekował się 14-letnim Józsefem Joachimem, zaś w 1848 – 13-letnim Henrykiem Wieniawskim). Od 1846, z powodu choroby reumatycznej, zaczął ograniczać stopniowo działalność koncertową. W 1854, za wybitne zasługi dla dworu królewskiego, został odznaczony Rycerskim Orderem księcia Alberta. Po przejściu na emeryturę w 1861, przeniósł się do swojego majątku Urłów koło Lwowa i zorganizował szkołę muzyczną dla uzdolnionych dzieci chłopskich. Tu też zmarł 16 grudnia 1861 i został pochowany na tamtejszym cmentarzu.

WAŻNIEJSZE KOMPOZYCJE:

Dwa polonezy op. 1 na skrzypce i orkiestrę
Siciliano varié op. 2 na kwartet smyczkowy
Symfonia Es-dur op. 2 nr 1 (przed 1810)
Symfonia C-dur op. 2 nr 2 (przed 1810)
Symfonia B-dur op. 2 nr 3 (przed 1810)
Sonet na orkiestrę (przed 1810)
Favorite-Mazurka na orkiestrę (przed 1810)
Szlachta czynszowa czyli Kłótnia o wiatr, opera (1810-14)
Dwa kaprysy op. 3 na skrzypce i fortepian lub skrzypce solo
Wariacje G-dur op. 4 na kwartet smyczkowy
Wariacje g-moll op. 5 na skrzypce i orkiestrę
Trzy polonezy op. 5 na fortepian
Polonez koncertowy op. 6 na skrzypce i orkiestrę
Rondo alla Polacca E-dur op. 7 na skrzypce i orkiestrę (przed 1817)
Trio na dwoje skrzypiec i wiolonczelę op. 8 (1821)
Trzy polonezy op. 9 na skrzypce i kwartet smyczkowy
Trzy kaprysy op. 10 na skrzypce i fortepian lub skrzypce solo
Wariacje na temat z opery „Kopciuszek” Rossiniego op. 11 na skrzypce i orkiestrę
Trio na dwoje skrzypiec i wiolonczelę A-dur op. 12
Ronda alla Polacca op. 13 na skrzypce i orkiestrę
Koncert na skrzypce i orkiestrę fis-moll op. 14 (1822)
Wariacje na temat z opery „Pirat” Belliniego op. 15 na skrzypce i orkiestrę (ok. 1820-24)
Duet na temat z opery „Il Crociati di Egitto” Meyerbeera op. 16 na skrzypce i orkiestrę (ok. 1820-24)
Rondo alla Polacca na temat pieśni polskich op. 17 na skrzypce i orkiestrę (ok. 1820-24)
Rondeau de concert op. 18 na skrzypce i orkiestrę (ok. 1820-24)
Wariacje na temat kawatiny z opery „Cyrulik sewilski” Rossiniego na skrzypce i orkiestrę (ok. 1820-24)
Souvenir de la mer Baltique, divertissements op. 19 na skrzypce i fortepian lub skrzypce solo
Koncert na skrzypce i orkiestrę D-dur „Wojskowy” op. 21 (ok. 1826)
Variations de bravoure sur une Romance militaire op. 22 na skrzypce i orkiestrę
Fantaisie et variations op. 23 na motywach z opery „Lunatyczka” Belliniego na skrzypce i orkiestrę (ok. 1824)
Rodacy we Wszechnicy Wrocławskiej na 4 głosy (1826)
Koncert na skrzypce i orkiestrę e-moll op. 24 (1830-33)
Adagio elegico op. 25 na skrzypce i orkiestrę
Fantazja i wariacje na motywach z opery „Hugenoci” Meyerbeera op. 26 na skrzypce i orkiestrę
Trzy kaprysy op. 27 na skrzypce i fortepian lub skrzypce solo
Wielka fantazja na motywach z opery „Purytanie” Belliniego op. 28 na skrzypce i orkiestrę
Polonoise guerrière op. 29 na orkiestrę (1837)
Trzy kaprysy op. 29 na skrzypce i fortepian lub skrzypce solo
Fantazja na temat z opery „Ernani” Verdiego op. 30 na skrzypce i fortepian lub skrzypce solo (ok. 1845)
Fantazja na temat arii neapolitańskich op. 31 na skrzypce i fortepian lub skrzypce solo
Koncert na skrzypce i orkiestrę A-dur op. 32 (1844)
Fantazja na motywach z opery „Krakowiacy i Górale” Stefaniego op. 33 na skrzypce i orkiestrę (przed 1826)
Impromptus op. 34 na skrzypce i fortepian lub skrzypce solo (ok. 1842)