Polmic - FB

indeks osób (K)

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U V W Y Z

Andrzej Kosendiak, dyrygent, pedagog i animator życia kulturalnego; ur. 5 października 1955, Wrocław. W 1983 roku ukończył Wydział Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki w Akademii Muzycznej we Wrocławiu. W 2013 uzyskał stopień doktora habilitowanego. W 2021 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda przyznał mu nominację profesorską.

Początkowo zajmował się działalnością pedagogiczną. W latach 1982-96 pracował jako nauczyciel w Zespole Szkół Muzycznych w Legnicy, wrocławskim Państwowym Liceum Muzycznym i Państwowej Szkole Muzycznej II stopnia we Wrocławiu. W 1994 roku wspólnie z Marcinem Bornus-Szczycińskim powołał w Państwowej Szkole Muzycznej II stopnia we Wrocławiu pierwsze w Polsce kierunki kształcące w wykonawstwie muzyki dawnej: śpiew historyczny i grę na dawnych instrumentach. W 1998 roku wraz ze Zbigniewem Czwojdą założył i kierował Wrocławską Szkołą Jazzu i Muzyki Rozrywkowej, której był współwłaścicielem do 2000 roku.

Jako wizytator szkolnictwa artystycznego na Dolnym Śląsku (1990-2000), a później dyrektor Departamentu Programowania i Nadzoru Szkolnictwa Artystycznego w Ministerstwie Kultury (2000-2001) był współautorem systemu imprez promujących młodych twórców sztuki i doskonalących pracę nauczycieli szkół artystycznych. Z jego inicjatywy powstał szereg cyklicznych konkursów i festiwali m.in.: Konkurs Zespołów Kameralnych w Bystrzycy Kłodzkiej, Przegląd chórów szkół muzycznych „Dolnośląskie Kolędowanie", Warsztaty w ramach Festiwalu „Gwiazdy Promują” w Jeleniej Górze, Konfrontacje Instrumentów Dętych w Oławie oraz przesłuchania i konkursy w poszczególnych specjalnościach w wielu miastach Dolnego Śląska. Wielokrotnie uczestniczył też w pracach jury konkursów i przesłuchań muzycznych. W latach 1990-2000 konsekwentnie realizował również ideę podnoszenia poziomu wykształcenia kadry nauczycielskiej, czemu służyły uruchomione z jego inicjatywy kursy i warsztaty dla nauczycieli, m.in. organizowane co 2-3 lata Kursy Pedagogiczne Akademii Muzycznej we Wrocławiu oraz Podyplomowe Studia Zarządzania Szkołami Artystycznymi i Placówkami Kultury w Akademii Muzycznej. Był współautorem zapisów ustawowych pozostawiających w zakresie odpowiedzialności rządu finansowanie i nadzór nad szkolnictwem artystycznym w Polsce.

Andrzej Kosendiak jest autorem wielu programów edukacyjnych. W roku 2001 rozpoczął działanie program rozwoju chórów szkolnych „Śpiewający Wrocław”, a kilka lat później, we współpracy z Narodowym Centrum Kultury program „Śpiewająca Polska”, obejmujący finansowaniem i pomocą metodyczną ponad 400 chórów szkolnych w Polsce. Nauka śpiewania kołysanek skierowana do młodych matek i ojców to cel realizowanego od 2010 roku programu „Pośpiewaj mi mamo, pośpiewaj mi tato”.

W latach 2002-2005 Andrzej Kosendiak był Doradcą Prezydenta Wrocławia do spraw kultury. 

Przez wiele lat wykłada na wrocławskiej Akademii Muzycznej, w latach 2001-2009 pełnił funkcję kierownika Międzywydziałowej Pracowni Muzyki Dawnej w tej uczelni. Powołał także i prowadził Studencką Orkiestrę Barokową (w 2005 roku pod jego dyrekcją wystąpiła ona z serią koncertów podczas Międzynarodowego Festiwalu „Wratislavia Cantans”). W latach 2014–2016 wykładał w Akademii Muzycznej w Gdańsku, a od 2016 ponownie jest profesorem Akademii Muzycznej we Wrocławiu.

Drugim, bardzo ważnym nurtem aktywności Andrzeja Kosendiaka jest jego działalność dyrygencka, ze szczególnym uwzględnieniem muzyki dawnej i tzw. wykonawstwa historycznego. Był jednym z pionierów wykonawstwa muzyki dawnej w Polsce z wykorzystaniem historycznego instrumentarium i z uwzględnieniem praktyk wykonawczych stosowanych w czasach powstawania dzieł muzycznych. W 1985 roku założył zespół „Collegio di Musica Sacra”, którego jest dyrektorem artystycznym od początku istnienia.  Początkowo był to chór kameralny przekształcony na początku lat 90. w kameralny zespół muzyki dawnej. W latach 1990-1999 w ramach regularnych, comiesięcznych występów w cyklu „Koncerty czwartkowe w ratuszu wrocławskim” zespół wykonał kilkaset utworów wszystkich epok, od chorału gregoriańskiego do muzyki XX wieku. W 2003 roku „Collegio di Musica Sacra” zdobyło Nagrodę im. A. Jarzębskiego dla najlepszego zespołu XIII Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Dawnej na Zamku Królewskim w Warszawie. Koncertował w wielu krajach Europy, a także w USA (m.in. współpracował z Chapel Hill University North Carolina), występował na najbardziej prestiżowych festiwalach i w renomowanych salach koncertowych Polski.

Andrzej Kosendiak dokonał także wielu opracowań i transkrypcji starodruków muzycznych z XVII wieku. Nagrał nieznane dotąd dzieła z Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu – Musica da Chiesa (DUX), z Biblioteki w Strasburgu – Messa Pastorale, Sinfonia in D, Magnificat F.X. Richtera (CYPRES) oraz Stabat Mater A.M. Bononciniego (DUX). W latach 2012 i 2014 ukazały się płyty zawierające utwory Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego pod batutą Andrzeja Kosendiaka (CD Accord); pierwszy z albumów otrzymał Wrocławską Nagrodę Muzyczną, oba nominowano do nagrody PAF „Fryderyk”. Następnie ukazały się Salzburska Msza Maryjna z muzyką liturgiczną Mozarta, dwie płyty z dziełami Bartłomieja Pękiela, a także album z utworami Marcina Mielczewskiego (CD Accord). W 2018 r. ukazała się płyta z Widmami Stanisława Moniuszki pod dyrekcją Andrzeja Kosendiaka – nagrana przez wybitnych śpiewaków i aktorów, Chór NFM i Wrocławską Orkiestrę Barokową; otrzymała Fryderyka 2019 (Album Roku – Muzyka Chóralna, Oratoryjna i Operowa). W 2019 roku nagrodę Fryderyk zdobyła płyta Mielczewski II (Album Roku – Muzyka Dawna). 

W 2005 roku został dyrektorem Filharmonii Wrocławskiej i Międzynarodowego Festiwalu „Wratislavia Cantans” oraz doprowadził do zmiany oblicza obydwu tych instytucji i do przekształcenia ich w jedną nowoczesną instytucję – Narodowe Forum Muzyki. Do Filharmonii zaangażował Jacka Kaspszyka, jednego z najwybitniejszych polskich dyrygentów specjalizujących się w muzyce symfonicznej, a funkcję dyrektora artystycznego festiwalu „Wratislavia Cantans” powierzył Paulowi McCreeshowi, szefowi zespołu Gabrieli Consort & Players, uznawanemu za jedną z najważniejszych postaci w światowym wykonawstwie muzyki dawnej. W 2006 roku założył w Filharmonii Wrocławskiej nowe zespoły: Chór, którego dyrektorem artystycznym jest Agnieszka Franków-Żelazny, i Wrocławską Orkiestrę Barokowę, pracującą pod kierownictwem Jarosława Thiela, które w krótkim czasie stały się czołowymi zespołami w Polsce, odnosząc także znaczące sukcesy międzynarodowe. W 2009 roku utworzył także Chór Chłopięcy, którym od początku istnienia kieruje Małgorzata Podzielny. Dokonał przekształcenia Filharmonii Wrocławskiej, zatrudniając wielu młodych, znakomicie wykształconych instrumentalistów, dzięki czemu orkiestra pracująca pod kierunkiem Jacka Kaspszyka mogła osiągnąć bardzo wysoki poziom wykonawczy. Podobny proces dokonał się w odniesieniu do Wrocławskiej Orkiestry Kameralnej „Leopoldinum”, która pod kierownictwem artystycznym Ernsta Kovacica rozszerzyła znacznie swój repertuar, podtrzymując renomę jednej z najlepszych orkiestr kameralnych w Polsce. 

Z inicjatywy Kosendiaka od 2004 roku, zawsze w sierpniu odbywa się we Wrocławiu Festiwal „Forum Musicum”; od 2009 roku - „Leo Festiwal”.

W 2010 roku Andrzej Kosendiak został powołany do Rady Kultury Wrocławia, która powstała w ramach wrocławskich starań o tytuł Europejskiej Kultury 2016. Został twórcą koncepcji powstania we Wrocławiu prestiżowego obiektu -NFM - którego budowę koordynował. Otwarcie NFM zostało uhonorowane nagrodą Koryfeusz Muzyki Polskiej 2016 w kategorii „Wydarzenie Roku”.

Z inicjatywy Andrzeja Kosendiaka powstało Zrzeszenie Filharmonii Polskich, w którym już drugą kadencję pełni funkcję Przewodniczącego Zarządu. Zainicjował międzynarodowe spotkania chórów Singing Europe, a dzięki jego staraniom w 2013 Filharmonia Wrocławska zorganizowała 27. Kongres International Society for the Performing Arts. Jest współinicjatorem akademii muzyki dawnej łączących kursy mistrzowskie z koncertami (Akademia Bachowska w 2014, Händlowska w 2015, Mozartowska w 2016, Mendelssohnowska w 2017 r.). Przyczynił się razem z Agnieszką Franków-Żelazny do powstania Polskiego Narodowego Chóru Młodzieżowego i Akademii Chóralnej. Jest jednym ze współtwórców miesięcznika „Muzyka w Mieście” wydawanego od 2012 przez Narodowe Forum Muzyki.

Kosendiak jest pomysłodawcą i kierownikiem artystycznym projektu nagrania dzieł wszystkich Witolda Lutosławskiego, w ramach którego w roku 2008 ukazała się płyta Witold Lutoslawski. Opera Omnia I – muzyka kameralna, w 2010 - Witold Lutosławski. Opera Omnia 2, zawierający II i IV Symfonię kompozytora (obie nagrane w wykonaniu Orkiestry Filharmonii Wrocławskiej pod dyrekcją Jacka Kaspszyka), a w 2011 - Witold Lutosławski. Opera Omnia 3 z Koncertem na obój i harfę oraz Preludiami i Fugą (w wykonaniu orkiestry „Leopoldinum”)W 2018 ukazała się nagrana przez instrumentalistów Narodowego Forum Muzyki i Chór Chłopięcy NFM pod dyrekcją Andrzeja Kosendiaka kolejna, siódma część cyklu Witold Lutosławski. Opera omnia – Piosenki dla dzieci. Ponadto programuje i koordynuje serię wydawnictw płytowych pod nazwą „1000 lat muzyki we Wrocławiu”, w ramach której systematycznie ukazują się nagrania muzycznej spuścizny związanej z miastem. Wspólnie z Paulem McCreeshem jest także inicjatorem projektu „Wrocław Oratorio Recordings”, którego celem jest stworzenie serii światowej klasy nagrań obejmujących najważniejsze dzieła chóralne z udziałem Gabrieli Consort & Players i Paula McCreesha oraz Chóru Filharmonii Wrocławskiej i innych wrocławskich zespołów. Na pierwszej z płyt tej serii, która ukazała się w 2011 roku, zaprezentowana została Grande Messe des Morts Hectora Berlioza w wykonaniu polskich i angielskich muzyków i chórzystów pod dyrekcją Paula McCreesha. Dotychczas wydane płyty zdobyły prestiżowe wyróżnienia: dwukrotnie BBC Music Magazine Award, Diapason d’Or oraz Editor’s Choice magazynu „Gramophone”.

Funkcję dyrektora NFM Kosendiak z powodzeniem łączy z działalnością dyrygencką. Współpracuje z wieloma orkiestrami filharmonicznymi w Polsce, koncentrując się szczególnie na utworach powstałych w XVIII wieku oraz dziełach wokalno-instrumentalnych.

W październiku 2016 Andrzeja Kosendiaka wybrano wiceprzewodniczącym Rady ds. Instytucji Artystycznych, ustanowionej w 2012 roku zarządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W 2016 został laureatem Nagrody Prezydenta Wrocławia, ponadto otrzymał Dolnośląski Klucz Sukcesu w kategorii „Największa osobowość w promocji regionu”. W roku 2017 otrzymał nagrodę Emocje Radia Wrocław Kultura w kategorii „Osobowość sezonu kulturalnego”. W 2018 został odznaczony Austriackim Krzyżem Honorowym I Klasy za Zasługi w Nauce i Sztuce (Österreichisches Ehrenkreuz für Wissenschaft und Kunst I. Klasse), uhonorowany prestiżowym wyróżnieniem Towarzystwa Miłośników Wrocławia Diament Wrocławia za działalność na rzecz kultury, a także nagrodzony Odznaką Honorową Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego. Otrzymał nagrodę Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola za działalność na rzecz integracji środowiska akademickiego (2019) oraz Złotą Odznakę Honorową Wrocławia „Wrocław z wdzięcznością – Wratislavia grato animo” (2020).

aktualizacja: 2011 (ai), 2018, 2021 (wa)ak