omówienia utworów (Z)

Zawadzka Barbara

Greya na taśmę

kserokopia rękopisu, s. 24 (partytura)

Utwór Barbary Zawadzkiej Greya powstał w 1987 w Studiu Eksperymentalnym Polskiego Radia w Warszawie, które od roku 1957 pełniło funkcję centrum polskiej muzyki elektronicznej i konkretnej, czyli według dzisiejszej terminologii - muzyki elektroakustycznej. Powstało jako jeden z pierwszych na świecie ośrodków muzyki eksperymentalnej i przez lata było jedynym takim miejscem w Polsce. Korzystali z niego najwybitniejsi polscy kompozytorzy muzyki na taśmę, dla twórców zagranicznych otrzymanie zaproszenia do Warszawy stanowiło wyróżnienie. Wraz z rozwojem technologii elektroakustycznych i powszechną niemal dostępnością urządzeń Studio Eksperymentalne Polskiego Radia w Warszawie nie jest już ani jedynym takim studiem w Polsce, ani nawet nie najważniejszym. Kontynuuje jednak swoją działalność i trafiają do niego kompozytorzy różnych generacji i specjalności.
Studio Eksperymentalne Polskiego Radia, w którym Barbara Zawadzka zrealizowała w roku 1987 utwór Greya, w niewielkim tylko stopniu mogło przypominać studio z pierwszych lat muzyki elektronicznej i konkretnej. Kompozytorka użyła nieznanych wówczas urządzeń: syntezatora DX7, procesora CV5M i komputera MacIntosh. Materiałem do komputerowego przetworzenia były natomiast tradycyjne niemal dźwięki konkretne i instrumentalne, a także głos ludzki, który odgrywa w utworze bardzo istotna rolę. W programie "Warszawskiej Jesieni" w 2000 roku Barbara Zawadzka napisała: "Utwór, którego tytuł ma wywoływać skojarzenia z odcieniami szarości, zbudowany jest z 5 części. Każdy z tych odcinków reprezemtuje niemal obsesyjnie powtarzające się poszukiwania inspirowane przez kolor szary (grey). Nieprzerwana gama dźwięków, kształtów i kolorów, z których każdy przedstawia sobie właściwy odcień, poszerza ciąg skojarzeń, wyzwala podróż wewnętrzną."
Utwór Barbary Zawadzkiej Greya miał swoje pierwsze publiczne wykonanie w kwietniu 1988 roku na Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej "Poznańska Wiosna Muzyczna". W tym samym roku kompozytorka otrzymała za Greya II nagrodę na Międzynarodowym Konkursie "Ars Electronica" w Linzu. Utwór był wykonany na Światowych Dniach Muzyki Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej w Hongkongu i wyróżniony na konkursie radiowym "Rostrum" w Norwegii.