Polmic - FB

opisy płyt ()



-

Polska Muzyka Fortepianowa. Muzyka na fortepian i na dwa fortepiany



Chopin Fryderyk Rondo C-dur op. 73, Wariacje D-dur
Pankiewicz Eugeniusz Preludium F-dur op. 8 nr 1
Brzeziński Franciszek Weihnachten in Polen op. 55
Różycki Ludomir Pastorale
Kamieński Łucjan Fantaisie sur des noëls polonais op. 17
Lutosławski Witold Wariacje na temat Paganiniego
Górecki Henryk Mikołaj Toccata
Twardowski Romuald Improvisazione e Toccata
Borkowski Marian Interludes romantiques, Dialoghi

Wyk.: Maja Nosowska - fortepian, Barbara Halska - fortepian, Teresa Rutkowska - fortepian, Marian Borkowski - fortepian
* Olympia 1993 - OCD 394, DDD 66'33''
Przewodnią myślą płyty jest prezentacja polskiej muzyki fortepianowej od czasów Chopina do współczesności. Wybrane utwory, uszeregowane chronologicznie, to nie tylko cenne przykłady z ojczystej literatury muzycznej, ale również panorama ewolucji polskiej pianistyki i głównych tendencji stylistycznych panujących w rodzimej twórczości przeznaczonej na jeden i dwa fortepiany.
Najwcześniejsze Wariacje D-dur na temat z irlandzkiej pieśni Thomasa Moore'a wyszły spod pióra zaledwie szesnastoletniego Fryderyka Chopina. Natomiast Rondo C-dur op. 73 zostało skomponowane w 1828 roku, w czasie wakacji, które kompozytor spędzał w Sannikach. Obie kompozycje powstały zatem podczas studiów w Szkole Głównej Muzyki w Warszawie, w okresie kształtowania się stylu kompozytorskiego Chopina, wykazującego już jednak ową "szczególną zdolność", jak napisał o nim po jednym z egzaminów Józef Elsner. Kolejne cztery utwory pochodzą z końca XIX i początku XX wieku. Wspólne dla nich pozostaje nawiązywanie do polskiej muzyki ludowej, a dokładnie - do polskich pastorałek. Preludium F-dur Eugeniusza Pankiewicza to improwizacja na temat Gdy się Chrystus rodzi. Weihnachten in Polen Franciszka Brzezińskiego wykorzystuje cytaty z kolęd W żłobie leży i Hej, w dzień narodzenia (m.in. jako temat efektownej fugi). Ludomir Różycki w Pastorale nie wprowadził bezpośrednich cytatów, jednak całą kompozycję utrzymał w pastorałkowym klimacie. Natomiast Łucjan Kamieński w swojej Fantazji cytuje kilka bożonarodzeniowych melodii, m.in. Anioł pasterzom mówił, Bóg się rodzi oraz Lulajże, Jezuniu.
Ostatnie cztery utwory należą już w pełni do współczesności. Słynne Wariacje na temat Paganiniego na dwa fortepiany Witolda Lutosławskiego z 1941 roku to jedna z najbardziej efektownych i wirtuozowskich kompozycji nawiązujących do brawurowego Kaprysu nr 24 a-moll. Z kolei pochodząca z 1955 roku Toccata Henryka Mikołaja Góreckiego łączy barokowe założenia formalne z awangardowym, sonorystycznym językiem brzmieniowym, podobnie jak skomponowane 20 lat później Improvvisazione e Toccata Romualda Twardowskiego. Zamykające płytę dwa utwory Mariana Borkowskiego należą już do nowej epoki - postmodernizmu. Interludes romantiques to ilustracja poezji polskich poetów XIX wieku, stąd obecne tu są aluzje do muzyki tonalnej, a także motywy nawiązujące do stylistyki romantyzmu. Kontrastują z nimi Dialoghi - niezwykle ekspresyjne, sonorystyczne, miejscami wręcz bruitystyczne.