Polmic - FB

indeks osób (D)



Demska-Trębacz Mieczysława

Muzyczny pejzaż Lubelszczyzny. Dworki i dwory


Polihymnia, Lublin 2005, s. 232
Niniejsza publikacja poświęcona została kulturze muzycznej rodów szlacheckich mieszkających na terenach Lubelszczyzny, czyli między Wisłą a Bugiem. Jako źródło informacji autorka wykorzystała nie tylko dostępną literaturę na ten temat, ale także relacje notowane w pamiętnikach i kronikach. Jak sama podkreśla w przedmowie, „fakty i zjawiska z dziedziny życia muzycznego zostały w tej książce osnute wokół relacji Koźmianów i ich krewnych”. I dalej „fundamentem, na którym (…) wspierają się relacje o muzyce, są opowieści jednego z protoplastów uzdolnionego literacko rodu szlacheckiego, słynnego piewcy uroków życia wiejskiego, a zarazem wyrafinowanego uczestnika wydarzeń kulturalnych, lokalnych i społecznych – Kajetana Koźmiana. Książka moja nie może aspirować do roli kompendium wiedzy o ziemiańskiej kulturze muzycznej. Gromadzi ona skromne szkice, które, choć rzucają tylko pewne światło na dzieje ziemiańskiej obyczajowości, to zarazem zaświadczają, że życie muzyczne na terenie Lubelszczyzny było bujne. Szkice te są zaledwie zapisem losów garstki mieszkańców lubelskiej prowincji w >>długim<< dziewiętnastym stuleciu i kroniką ocalonych od zapomnienia wydarzeń”.
Zagadnienia poruszone w publikacji zostały podzielone na cztery kategorie: O mieszkańcach ziemiańskich gniazd nad Bystrzycą, Muzyka w siedzibach magnackich, Muzyka w wiejskim krajobrazie i Sylwetki muzykalnych ziemian. W ostatnim z wymienionych rozdziałów autorka omawia szczegółowo ród Koźmianów, m.in. życiorys wspomnianego Kajetana Koźmiana, a także Stanisława Egberta Koźmiana, Zofii Koźmianówny (Przewłockiej), Konstantego Goniewskiego, Zofii z Przewłockich Kowerskiej, Zofii Antoniny z Kowerskich Rządziny, Konstantego Przewłockiego. Mieczysława Demska-Trębacz porusza w swej książce również wątek zatytułowany Chopin w rodowej legendzie Koźmianów. Ciekawą treść książki uzupełnia bogata ikonografia (ilustracje czarno-białe) i tabele, m.in. drzewo genealogiczne rodu Koźmianów w Lubelskiem.