Polmic - FB

opisy płyt (H)



Henryk Mikołaj Górecki

Pieśni Śpiewają („... songs are sung”). Kwartet smyczkowy nr 3 op. 67



Wyk.: Kronos Quartet: David Harrington - skrzypce, John Sherba - skrzypce, Hank Dutt - altówka, Jeffrey Zeigler - wiolonczela
* Nonesuch 2007 - 7559-79993-3, DDD 50’15”
Niniejszą płytę wydaną przez amerykańską wytwórnię Nonesuch pod wieloma względami można uznać za unikalną, niezwykłą i wybitną. Wypełnia ją jedynie jedna znakomita kompozycja Henryka Mikołaja Góreckiego - Kwartet smyczkowy nr 3 op. 67 zatytułowany Pieśni Śpiewają („... songs are sung”), zamówiony (podobnie jak dwa poprzednie kwartety Już się zmierzcha i Quasi una fantasia) przez światowej sławy amerykański zespół Kronos Quartet. W książeczce dołączonej do płyty zamieszczono zdjęcie pierwszej karty partytury dzieła (obok kilku innych fotografii listów artysty!), na której kompozytor skreślił kilka zdań wyjaśniających historię powstania Kwartetu:
III Kwartet smyczkowy pisałem pod koniec 1994 roku i początek 1995 roku. Dokładnie: od 16 listopada 1994 roku do 26 stycznia 1995 roku. Dopiero teraz , w roku 2005 coś tam jeszcze poprawiłem i przepisałem go na czysto. W międzyczasie było już kilka ustalonych terminów prawykonania tego utworu przez kwartet KRONOS, który ten kwartet też zamówił – ale ja ciągle odwlekałem z wypuszczeniem go w świat. Nie wiem dlaczego? Ząb, maj 2005.”
Prawykonanie Kwartetu w interpretacji Kronos Quartet odbyło się 15 października 2005 roku w Bielsku-Białej podczas Festiwalu Kompozytorów Polskich. Amerykańska premiera miała miejsce w Carnegie Hall w Nowym Jorku w marcu roku następnego. Niniejsze nagranie zrealizowane zostało kilka miesięcy później – w sierpniu 2006 roku w studiu Skywalker Sound w Nicasio w Kalifornii.
Muzyka III Kwartetu nie odbiega stylistycznie od innych kompozycji Góreckiego z tych lat. Liryczny charakter kompozycji, o dominującej ekspresji cantabile zdradza już wymowny tytuł - ”...songs are sung”. Wskazuje on także na pozamuzyczną inspirację utworu, którą był wiersz rosyjskiego poety Wielimira Chlebnikowa (1885-1922), zawierający wers „kiedy ludzie umierają, pieśni śpiewają” - stąd niezwykle skupiony, kontemplacyjny, modlitewny nastrój utworu, w którym dominuje dynamika piano oraz spokojny linearyzm.
Warto dodać, że autorem obszernych komentarzy dołączonych do płyty jest wybitny angielski muzykolog, autor biografii Góreckiego – Adrian Thomas.