Polmic - FB

omówienia utworów (K)

A B C D E F G H J K L Ł M N O P R S T U W Z Ż


Krupowicz Stanisław

Europa, opera komputerowa w jednym akcie do libretta według Williama Blake’a


(2004)

Utwór został skomponowany na zamówienie festiwalu „Warszawskiej Jesieni” jako trzeci z cyklu dzieł zatytułowanego Ziemia Ulro. Premiera opery Europa Stanisława Krupowicza odbyła się podczas 47 „Warszawskiej Jesieni” w 2004 roku.

„Cykl Ziemia Ulro tworzą trzy zamówione przez festiwal opery kameralne, napisane przez trzech różnych kompozytorów i prezentowane oddzielnie, połączone jednak wspólną ideą, wywiedzioną z obszernego traktatu Ziemia Ulro Czesława Miłosza. Ową wspólną ideą jest element wizyjności, który u bohaterów Miłosza przybrał postać natchnionego wizjonerstwa, zaś w nienarracyjnych, przesyconych wieloznaczną symboliką spektaklach Ziemi Ulro przechodzi w sferę wizji, wizualności złączonej synkretycznie z muzyką i scenicznymi środkami wyrazu.

Każda z muzyczno-teatralnych części Ziemi Ulro stanowi swego rodzaju komentarz do dokonań trzech natchnionych mistyków-wizjonerów, prekursorów odradzającej się współcześnie duchowości: Emanuela Swedenborga, Williama Blake’a i Oskara Władysława Miłosza. Odrębne dzieła, podejmujące ten temat koncentrują się każdorazowo na jednej z tych postaci i mają też różne tytuły, obsadę oraz formę. Oto części cyklu Ziemia Ulro:
- Martijn Padding Tattooed Tongues (Swedenborg)
- Osvaldas Balakauskas La Lontaine (Oskar Miłosz)
- Stanisław Krupowicz Europa (Blake)

(...) Europa Stanisława Krupowicza jest utworem spośród całego cyklu z pewnością najbliższym intencjom wyłożonym przez Czesława Miłosza w jego Ziemi Ulro. Kompozytor nieprzypadkowo wybrał ten z poematów Blake’a, który wyróżnia się wśród innych nieokiełznaną dynamiką wizji, a także w pewnych aspektach, wizjonerską dla nas aktualnością. Jej dopełnienia musimy szukać w Wyobraźni (to termin centralny w myśleniu o sztuce u Blake’a). Europa Krupowicza wspiera ją środkami muzycznych aluzji i niedopowiedzeń, wieloznacznością obrazów, statyczną formą, długimi odcinkami wyzwalanych z komputera brzmień, brakiem ciągłości tekstowej. Istota symbolicznych bytów ze świata Blake’a nie jest w pełni przekazywalna. W pewnym stopniu jednak przybliżyć ją może – tutaj, jak i w całym cyklu Ziemi Ulro – muzyka, wsparta środkami teatralnej iluzji.
(Krzysztof Szwajgier Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” 2004, s. 92, 95)