|
Mielczewski Marcin Mielczewski Marcin, kompozytor i kapelmistrz, monogramista (M. M.). Nie jest znana data ani miejsce jego urodzenia, a także nic nie wiadomo o latach młodości. Co najmniej od 1632 był muzykiem króla Władysława IV Wazy (prawdopodobnie instrumentalista). W 1644 lub 1645 został kapelmistrzem Karola Ferdynanda Wazy, najmłodszego brata Władysława IV, biskupa wrocławskiego i płockiego. Biskup-królewicz miał jeden z najlepszych zespołów muzycznych w ówczesnej Rzeczypospolitej, złożony z muzyków włoskich i polskich, a kapelmistrzostwo Mielczewskiego było najbardziej prestiżowym stanowiskiem muzycznym zajmowanym przez Polaka. Funkcję tę pełnił do końca życia, nie zrywając jednak kontaktów z dworem królewskim. Karol Ferdynand starał się mieć zawsze swoją kapelę do dyspozycji, dlatego można przypuszczać, że Mielczewski zmieniał miejsca pobytu wraz ze swym chlebodawcą. Rezydował głównie w Wyszkowie, Broku, Ujazdowie i Warszawie, a także odbywał podróże, m.in. do Gdańska (1646) oraz Nysy i Opola (1650), gdzie prawdopodobnie spędził około pół roku. Był dwukrotnie żonaty – z pierwszą żoną, Urszulą Manuszówną, miał syna Stanisława i 3 córki: Elżbietę, Dorotę i Agnieszkę, z drugą – Jadwigą Kołaczkówną, jednego syna, Franciszka Sylwestra. Cały swój dorobek kompozytorski ofiarował mocą testamentu, z datą 8 września 1651, Karolowi Ferdynandowi. Do naszych czasów nie dotrwał ani zbiór muzykaliów, ani wzmiankowany w ostatniej woli spis jego utworów. Zmarł między 8 a 30 września 1651 w Warszawie.Marcin Mielczewski był najbardziej znanym w Europie polskim kompozytorem XVII w. Jego utwory znano w ośrodkach niemieckich, w Danii, Gdańsku, na Śląsku, Morawach i Słowacji, Ukrainie, w Rosji i przypuszczalnie w Paryżu. Za życia kompozytora drukiem ukazał się jedynie jego kanon – w Xenia Apollinea, dodatku nutowym do Cribrum musicum ad triticum Siferticum Marco Scacchiego (Wenecja 1643). W 1659, osiem lat po śmierci, w publikacji Johanna Havemanna Jesu Hilf! Erster Theil Geistlicher Concerten... aus den berühmtesten Italiänischen und anderen Autoribus zamieszczony został jego solowy koncert kościelny Deus in nomine tuo. Pozostałe utwory Mielczewskiego znalazły się w rękopiśmiennych kopiach (na ogół nie datowanych, ale pochodzących w większości z II połowy XVII w.), które są obecnie w bibliotekach i archiwach zagranicznych – w Berlinie (m.in. zbiór z dawnej Biblioteki Miejskiej we Wrocławiu), Paryżu, Kromieryżu, Lewoczy i Wilnie, a także polskich – Gdańsk, Warszawa i Kraków. Niektóre kompozycje, znajdujące się do II wojny światowej w naszym kraju, uważa się za zaginione i znane są tylko z XX-wiecznych kopii lub fotografii. KOMPOZYCJE: – wokalne i wokalno-instrumentalne: Adoramus te Christe, zachowany głos sopranowy Anima mea in aeterna, zachowane dwa głosy sopranowe i bas Ante thorum huius Virginis (zachowane także jako niemiecka kontrafaktura O Heiliger Geist, o Herre Gott) – 2 soprany, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 3 puzony, violone, organy Audite et admiramini – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 3 puzony, fagot, basso continuo Audite gentes et exsultate – 2 soprany, alt, 2 tenory, bas, 2 skrzypiec, 3 puzony, trombone grosso lub fagot, violone, basso continuo Ave Florum Flos Hyacinthe (zachowane jako niemiecka kontrafaktura Halleluja. Nun freud euch Gottes) – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 4 skrzypiec, 4 puzony, violone, basso continuo Beata Dei Genitrix (zachowane jako niemiecka kontrafaktura Diß ist vom Herrn geschehen – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, violone, basso continuo Beatur vir – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, skrzypce, 2 puzony, fagot, basso continuo Benedictio et claritas – 2 soprany, alt, 2 tenory, bas, 2 skrzypiec, 4 puzony, basso continuo Benedictus sit Deus – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, violone, basso continuo Confitebor – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 4 puzony, 2 fagoty, basso continuo Confitemini Domino – sopran, alt, 2 tenory, bas, basso continuo Credidi – sopran, alt, 2 tenory, bas, 2 skrzypiec, viola, basso continuo Credidi – 2 soprany, alt, 2 tenory, bas, 2 skrzypiec, 4 puzony, basso continuo Currite populi – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 4 puzony, violone, basso continuo Deus in nomine tuo – bas, 2 skrzypiec, fagot, violone, basso continuo Dixit Dominus – 4 soprany, 4 alty, 4 tenory, 4 basy, basso continuo Dixit Dominus – 4 soprany, 2 alty, 4 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 4 puzony, violone, basso continuo Dixit Dominus a 4, zachowany głos altowy Exaudi Domine, zachowany głos sopranowy Gaude Dei Genitrix – sopran, alt, 2 tenory, bas Gaudete omnes et exsultate – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, instrument sopranowy, 6 puzonów, kornet/skrzypce, basso continuo Grates nunc omnes – alt, 2 tenory, bas Ingredimini omnes – 4 soprany, 2 alty, 4 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 3 puzony, fagot, basso continuo Iste cognovit – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, skrzypce, instrument sopranowy, puzon, trombone grosso lub fagot, basso continuo Jesu du bist unser Leben [wersja I] – 2 soprany, alt, 2 tenory, bas, 2 skrzypiec, 3 puzony, fagot, violone, basso continuo Jesu du bist unser Leben [wersja II] – 2 soprany, alt, 2 tenory, bas Jesu meine Freud und Wonne – 4 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, instrument sopranowy, instrument altowy, 2 puzony, violone, basso continuo Jubilate Deo – 3 soprany, 3 alty, 3 tenory, 3 basy, violone, basso continuo Jubilate Deo a 8, zachowany głos tenorowy chóru II Kanon – 4 głosy Laetatus sum – 3 soprany, 2 alty, 3 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 3 puzony, puzon lub fagot, basso continuo Lauda Ierusalem – 4 soprany, 2 alty, 4 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 4 puzony, basso continuo Laudate Dominum in sanctis eius – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 4 skrzypiec, fagot, basso continuo Laudate pueri – 4 soprany, 2 alty, 4 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 3 puzony, fagot, basso continuo Laudate pueri – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 4 puzony, 2 fagoty, basso continuo Magnificat I toni – 2 soprany, alt, 2 tenory, bas, 2 skrzypiec, 4 puzony, basso continuo Magnificat III toni [wersja I] – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, instrument sopranowy, 3 puzony, 3 skrzypiec, kornet, violone, basso continuo Magnificat III toni [wersja II] – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 4 skrzypiec, 3 puzony, fagot, basso continuo Magnificat VI toni – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 2 soprany/2 kornety, 2 alty/2 puzony, 2 tenory/2 puzony, bas/puzon, bas/fagot, basso continuo Magnificat VI toni cum Rotulis – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 2 soprany/2 kornety, 2 alty/2 puzony, 2 tenory/2 puzony, 2 basy/2 puzony, basso continuo Magnificat VIII toni – 4 soprany, 2 alty, 4 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 3 puzony, fagot, basso continuo Missa Cerviensiana a 12 vel 18 – 4 soprany, 2 alty, 4 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 4 puzony, basso continuo Missa concertata II toni, zachowany głos sopranowy II, altowy, tenorowy II, basowy chóru cappella Missa a cinque voci, zachowany głos sopranowy, tenorowy I i II, basowy, basso continuo Missa a 8, zachowany głos tenorowy chóru II Missa a 8 voci VI toni, zachowane 2 głosy sopranowe, altowy, tenorowy, basowy Missa de BMV = Missa Rorate caeli – alt, 2 tenory, bas Missa de Immaculata Conceptione BMV = Missa Salve Sancta Parens – alt, 2 tenory, bas Missa Salve Sancta Parens II – 2 alty, 2 tenory, bas Missa de S. Ioanne = Missa In medio Ecclesiae – alt, 2 tenory, bas Missa de SS. Eucharistiae Sacramento = Missa Cibavit eos – alt, 2 tenory, bas Missa pro Nativitate Domini – sopran, alt, tenor, bas Missa Requiem = Missa di Morto – alt, 2 tenory, bas Missa Sancta Anna – 4 soprany, 2 alty, 4 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 3 puzony, fagot, basso continuo Missa a 6 et 12 = Missa super ,,Nun bitten wir den Heiligen Geist”, zachowane basso continuo Missa super ,,O gloriosa Domina” – 2 soprany, alt, 2 tenory, bas, basso continuo Missa Triumphalis – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 4 puzony, basso continuo Missa Triumphalis a 8, zachowany głos sopranowy, tenorowy, basowy, basso continuo Nisi Dominus aedificaverit domum (zachowane także jako niemiecka kontrafaktura Wo der Herr nicht das Hauss bauet) – 4 soprany, 2 alty, 4 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 3 puzony, puzon/fagot, basso continuo O lumen Ecclesiae (zachowane także jako niemiecka kontrafaktura Alls Christus gebohren war) – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 4 skrzypiec, fagot, 4 instrumenty, trombone grosso, basso continuo O seelig ist der Tag – 4 soprany, 2 alty, 4 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 3 puzony, fagot, violone, basso continuo Pange lingua, zachowany głos tenorowy I i II, basowy Plaudite manibus – 4 soprany, 2 alty, 4 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 3 puzony, fagot, violone, basso continuo Quem terra, pontus, aethera (zachowane także jako niemiecka kontrafaktura Kom höchsten Gutt vom Himmelsthron) – 4 soprany, 2 alty, 4 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 3 puzony, fagot, basso continuo Salve Virgo Puerpera – alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, fagot, basso continuo Sub tuum praesidium – alt, tenor, bas, basso continuo Triumphalis dies – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 4 skrzypiec, 3 puzony, fagot, basso continuo Veni Domine – 2 soprany, bas, basso continuo Vesperae Dominicales – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, fagot, basso continuo Victimae paschali laudes – 3 soprany, 3 alty, 3 tenory, 3 basy, violone, basso continuo Virgo prudentissima – sopran, bas, 2 soprany, alt, 3 tenory, 2 basy, 3 skrzypiec, 2 puzony, fagot, viola, basso continuo – instrumentalne: Canzona prima a 2 – 2 skrzypiec, basso continuo Canzona seconda a 2, zachowana partia skrzypiec I, basso continuo Canzona prima a 3 – 2 skrzypiec, fagot/viola, basso continuo Canzona seconda a 3, zachowana partia skrzypiec I, puzon, basso continuo Canzona terza a 3 – 2 skrzypiec, fagot, basso continuo Canzona quarta a 3, zachowana partia skrzypiec I, fagot, basso continuo Canzona quinta a 3, zachowana partia skrzypiec I, fagot, basso continuo Taniec I – 3 głosy Taniec II – 3 głosy |
|
|
|