Polmic - FB

z historii muzyki polskiej

Moszkowski Maurycy

Moszkowski Maurycy, kompozytor, pianista i dyrygent; ur. 23 sierpnia 1854, Wrocław; zm. 4 marca 1925, Paryż. W 1865 wraz z rodzicami przeniósł się do Drezna, gdzie został przyjęty do tamtejszego Konserwatorium. Po przeprowadzce w 1869 do Berlina studiował w Konserwatorium Sterna grę na fortepianie u Eduarda Franka oraz kompozycję pod kierunkiem Friedricha Kiela, a następnie w Neue Akademie der Tonkunst Theodora Kullaka grę na fortepianie u samego Kullaka. Tam też w wieku 17-tu lat rozpoczął pracę pedagogiczną, a w 1872 objął własną klasę fortepianu, którą prowadził przez 25 lat.
Karierę pianistyczną Moszkowski rozpoczął mając 19 lat koncertem w Berlinie w obecności Ferenca Liszta. Występował wielokrotnie w Berlinie, Wiedniu, Paryżu, Londynie oraz Warszawie. Jego repertuar koncertowy opierał się głównie na muzyce klasycznej i romantycznej, grał dużo utworów Fryderyka Chopina, a także wiele własnych kompozycji. W lipcu 1880 w Warszawie, w Dolinie Szwajcarskiej, został wykonany jego poemat symfoniczny Jeanne d’Arc op. 19. W II połowie lat 80-tych, ze względów zdrowotnych, musiał przerwać występy pianistyczne. Poświęcił się wówczas głównie komponowaniu, zaczął też stawać za pulpitem dyrygenckim. Propagował utwory Ludwiga van Beethovena, Richarda Wagnera, dzieła hiszpańskie, które darzył szczególnym sentymentem, ale także własne kompozycje. W marcu 1889 dyrygował w Warszawie koncertem, z którego dochód przeznaczony był na budowę gmachu Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. Wykonał wówczas wstęp i muzykę baletową do swojej opery Boabdil, der letzte Maurenkönig op. 49. W lutym 1890 dał koncert kompozytorski w sali Teatru Wielkiego w Warszawie, podczas którego zaprezentował swój Koncert skrzypcowy C-dur op. 30 i Suitę g-moll op. 39 na orkiestrę. W 1892 poprowadził w Wiedniu koncert z okazji Wystawy Wszechświatowej. W 1893 został mianowany (razem z Julianem Fałatem) członkiem Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie. W 1897 Moszkowski przeniósł się na stałe do Paryża, gdzie w 1899 nadano mu członkostwo Akademii Sztuk Pięknych. W 1903 wziął udział, wspólnie z Edvardem Griegiem, w uroczystościach odsłonięcia pomnika Richarda Wagnera w Londynie.
Postępująca choroba załamała karierę Maurycego Moszkowskiego. Ponadto I wojna światowa uczyniła go bankrutem, ponieważ przed jej wybuchem zainwestował znaczne kwoty pieniędzy w niemieckie, polskie oraz rosyjskie obligacje. By wesprzeć duchowo i materialnie chorego artystę w 1921 został zorganizowany w Carnegie Hall w Nowym Jorku koncert, w którym wzięło udział 15 najwybitniejszych ówczesnych pianistów świata.

WAŻNIEJSZE KOMPOZYCJE:

Albumblatt op. 2 na fortepian
3 Moments musicaux op. 3 na fortepian
Hommage à Schumann op. 5, fantazja na fortepian
Fantaisie Impromptu op. 6 na fortepian
3 Moments musicaux op. 7 na fortepian
5 Waltzer op. 8 na fortepian na 4 ręce
2 Lieder op. 9 na głos i fortepian, słowa W. Sachs
3 Stücke op. 11 na fortepian na 4 ręce
5 Spanische Tänze op. 12 na fortepian na 4 ręce
3 Lieder op. 13 na głos i fortepian, słowa Nikolaus Lenau, Heinrich Heine i J. Wolff
6 Stücke op. 15 na fortepian (1875)
2 Konzertstücke op. 16 na skrzypce i fortepian
3 Klavierstücke in Tanzform op. 17 na fortepian
5 Konzertstücke op. 18 na fortepian
Jeanne d’Arc op. 19, poemat symfoniczny (1876)
Album Espagnol op. 21 na fortepian na 4 ręce
5 Lieder op. 22 na głos i fortepian, słowa Adelbert von Chamisso
Aus aller Herren Ländern op. 23, 6 utworów na fortepian na 4 ręce
Trzy etiudy koncertowe op. 24 na fortepian
Deutsche Reigen op. 25 na fortepian na 4 ręce
3 Lieder op. 26 na głos i fortepian, słowa C. Wittowsky
2 Konzertstücke op. 27 na fortepian
5 Miniatures op. 28 na fortepian
3 Pièces de concert op. 29 na wiolonczelę i fortepian
Koncert skrzypcowy C-dur op. 30 (1885)
6 Morceaux op. 31 na fortepian
4 Klavierstücke op. 33 na fortepian na 4 ręce
3 Morceaux op. 34 na fortepian
8 Morceaux caractéristiques op. 36 na fortepian (1886)
Caprice espagnol op. 37 na fortepian
Suita g-moll op. 39 na orkiestrę
Scherzo-Valse op. 40 na fortepian
3 Morceaux poétiques op. 42 na fortepian (1886)
2 Morceaux op. 43 na fortepian na 4 ręce
Der Schäfer putzte sich zum Tanz op. 44, scena z Fausta Johanna Wolfganga Goethego na głosy solowe, chór i orkiestrę
2 Morceaux op. 45 na fortepian
Suita op. 47 na orkiestrę
Dwie etiudy koncertowe op. 48 na fortepian
Boabdil, der letzte Maurenkönig op. 49, opera w 3 aktach według C. Wittowsky’ego (1892)
Suita G-dur op. 50 na fortepian (1892)
Fackeltanz op. 51 na orkiestrę (1893)
Laurin op. 53, balet w 3 aktach według E. Taubert i E. Graeb (1896)
4 Polnische Volkstänze op. 55 na fortepian na 4 ręce
Don Juan und Faust op. 56, 6 utworów na orkiestrę (1896)
Frühling op. 57, 5 utworów na fortepian (1896)
Tristesses et sourires op. 58 na fortepian (1896)
Koncert fortepianowy E-dur op. 59 (1898)
Trzy mazurki op. 60 na fortepian (1898)
Ecole des doubles-notes op. 64 na fortepian
3 Neue spanische Tänze op. 65 na fortepian na 4 ręce (1900)
Pensées fugitives op. 66 na fortepian
4 Morceaux op. 68 na fortepian (1902)
Walc koncertowy F-dur op. 69 na fortepian (1902)
Suita op. 71 na 2 skrzypiec i fortepian
Piętnaście etiud wirtuozowskich „Per aspera ad astra” op. 72 na fortepian (1903)
3 Morceaux op. 73 na fortepian
Kaleidoskop op. 74 na fortepian na 4 ręce (1905)
10 Pièces mignonnes op. 77 na fortepian (1907)
Suita op. 79 na orkiestrę
4 Morceaux op. 82 na skrzypce i fortepian (1909)
6 Morceaux op. 83 na fortepian
Preludio e Fuga op. 85 na orkiestrę smyczkową (1911)
3 Morceaux op. 86 na fortepian
3 Morceaux op. 87 na fortepian
Wielki walc koncertowy Ges-dur op. 88 na fortepian (1912)
Tanzmomente op. 89 na fortepian (1912)
20 Dexterity and Style Études op. 91 na fortepian
12 Études op. 92 na fortepian na lewą rękę
6 Morceaux op. 93 na fortepian (1916)
Le maître et l’élève op. 96 na fortepian na 4 ręce (1920)