Polmic - FB


Nuty

Gliptopalinomia, Hendrich Paweł

Utwór został zaplanowany jako cykl fortepianowy, w którym zaprezentowane zostaną wszystkie podstawowe elementy autorskiego Systemu Konstrukcji Okresowych. Każda miniatura cyklu opiera się na okresowym materiale wysokościowym zbudowanym z szeregu naprzemiennych interwałów. Zestawy określonych interwałów w połączeniu z przeważnie cyklicznymi rytmami definiują określoną barwę i fakturę każdej części cyklu.

Pierwsza miniatura "Gliptopalinomia 7.2, 2.7, ..." została zbudowana przy użyciu kwinty czystej (7 półtonów) i sekundy wielkiej (2 półtony). Te interwały nadają jasne, błyszczące i lekkie brzmienie powtarzającym się frazom. Całość tworzy wrażenie opalizującej płynnej materii, która szybko zmienia swój kształt w zapętlonym ruchu.

Druga miniatura – "Gliptopalinomia 7.1, 1.7, 3.5, 5.3, ..." opiera się na bogatszym szeregu interwałów. Kombinacje dwóch grup: kwinty czystej i sekundy małej (7.1, 1.7,); tercji małej i kwarty czystej (3.5, 5.3) w zestawieniu brzmią mrocznie bądź niejasno. Faktura tej miniatury – w trakcie trwania utworu – staje się coraz bardziej złożona, jednak często słyszy się początkowy motyw bardzo szybko repetowanego akordu, wykonywanego przez pianistę w dwóch mniej lub bardziej odległych od siebie rejestrach: wysoki-niski-wysoki lub niski-wysoki-niski. Stanowi on imitację odgłosu odbijania się od czegoś bądź skoku. Ten motyw wypełnia większą część utworu. Czasami jest on wyraźnie słyszalny, jak na początku kompozycji; czasami bardziej ukryty wśród innych rytmów, szybkich przebiegów i arpeggiów. Kształtuje poszarpaną i szorstką fakturę, dramatyczny i szybki ruch, nadaje miniaturze siłę, elastyczność i wirtuozerię.

Trzecia część "Gliptopalinomia 10.1, 1.10, ..." składa się tylko z dwóch interwałów: septymy małej (10 półtonów) i sekundy małej (1 półton). Ta część cyklu jest bardzo wolna, delikatna i prawie transparentna, ponieważ zawiera bardzo mało tonów. W zestawieniu z częścią drugą, brzmi jak kilka kropel deszczu, które spadają na parapet po gwałtownej burzy.

Znaczenie tytułu zawiera się w polu semantycznym wytyczonym przez trzy greckie słowa: glipto (glyphē) – rzeźba lub glyptós – grawerowany; palin (pálin) – znowu, przeciw, wstecz, ponownie; nomia (nomós) – umiejętność, sztuka, dziedzina nauki lub prawo. W ten sposób Gliptopalinomia jest dźwiękową rzeźbą wyrytą przez materię muzyczną, kształtowaną przez kompozytora niemalże przez dwie dekady. Każda część utworu jest analizą fragmentu Systemu Konstrukcji Okresowych; cały cykl zawiera natomiast każdy element systemu, pokazując tym samym jego modus operandi.

Six Romances und Romance à Joséphine, Szymanowska Maria

Stopka:

Six Romances

1. Peine et Plaisir (Serge Pouchkine)

2. Romance du Saule (William Shakespeare)

3. Ballade (Madame de Saint-Onge)

4. Romance à la nuit (Joseph-Alexandre de Ségur)

5. Le connais-tu? (Cardinal De Bernis)

6. Se spiegar potessi (Metastasio)

Romance à Joséphine: Erstveröffentlichung

herausgegeben von Elisabeth Zapolska Chapelle

Furore Edition 15054 (2018)

ISMN 979-0-50182-854-8

Zbiόr pieśni Marii Szymanowskiej w opracowaniu trzyjęzycznym Elżbiety Zapolskiej Chapelle został wydany w Kassel przez Furore Verlag. To prestiżowe wydawnictwo niemieckie, kierowane przez Renate Matthei, specjalizuje się od ponad trzydziestu lat w publikacji utworόw kompozytorek wszystkich epok.

Opracowany w trzech językach (niemieckim, angielskim i francuskim) zbiόr pieśni Marii Szymanowskiej zawiera Sześć Romansόw (Six Romances) dedykowanych Franciszce Kamieńskiej, z domu Kochanowskiej, oraz nigdy jeszcze nie wydany w tej wersji Romans dla Jόzefiny (Romance à Joséphine) z Albumu zrobionego własnoręcznie przez kompozytorkę z myślą o jej dzieciach.

Wydany przez Furore Verlag album został zaprezentowany na Targach Musikmesse Franfurt am Main w kwietniu 2018 roku.

Adoracja, Czarnecki Sławomir

Stopka: poemat-kantata na wielką orkiestrę symfoniczną i chór mieszany (2018)

Adoracja - to w założeniu kompozycja o charakterze poematu-kantaty na wielką orkiestrę symfoniczną i chór mieszany.

Kompozycja podzielona jest na dwie części, z których pierwsza jest bardzo refleksyjna, część druga natomiast ekstatyczna, o niezwykle emocjonalnej energetyce. Ta dwuczęściowa forma wynika z wybranych tekstów biblijnych mówiących o oczekiwaniu (część pierwsza) i o spełnieniu (część druga). Teksty są w polskiej wersji językowej, co ma ściślej symbolizować związek kompozycji ze 100-leciem odzyskania Niepodległości. Długie, formacyjne i duchowe przygotowanie doprowadza w końcu do oczekiwanego spełnienia. Idea „niepodległościowa” w tym utworze ma być zaznaczona nie wprost, ale poprzez metafizyczną symbolikę bycia i trwania. Tu - bycia i trwania przy wartościach i tradycji ojców i dziadów, aby być stale gotowym duchowo i emocjonalnie do obrony priorytetów w trudnych i ważnych momentach dziejowych, tak jak to gotowi byli nasi dziadkowie 100 lat temu wskrzeszając rozdartą zaborami Ojczyznę.

Estetycznie kompozycja ma należeć do nurtu po-modernistycznego, charakterystycznego dla twórczości ostatnich lat, gdzie łączą się elementy tradycyjne, jak szczątkowa neo-tonalność i neo-modalność, z elementami modernistycznymi, jak strukturalna kombinatoryka interwałowa, minimal-music i repetytywność.

Sławomir Czarnecki

Concerto Lendinum, Czarnecki Sławomir

Stopka: na wiolonczelę, skrzypce i orkiestrę smyczkową op. 44 (2005)
Concerto Lendinum op. 44 powstało w roku 2005 z inicjatywy prof. Tomasza Strahla z myślą o prawykonaniu na koncercie inaugurującym V Międzynarodowy Konkurs Wiolonczelowy im. W. Lutosławskiego. To kolejny utwór, w którym sięgam do źródeł i korzeni polskiej muzyki ludowej, idąc śladami największych polskich kompozytorów, że wymienię tylko Karola Szymanowskiego, Grażynę Bacewicz, Henryka Mikołaja Góreckiego, czy Wojciecha Kilara. Tytuł łaciński można tłumaczyć jako „Koncert lędziański- polski”.

Część pierwsza to ilustracja pejzażu łąk, pól, leśnych ruczajów pełnych ptaków i zwierząt. Część druga oparta jest na pełnej liryki, starej ludowej melodii obrzędowej weselnej regionu Lubelszczyzny Pośrataj, Boże, goście jadą. Część trzecia, taneczna, także wywodzi swą motywikę z kilku ludowych pieśni, np. Krynżyli, krynżyli

. Concerto Lendinum to efekt moich poszukiwań piękna dźwiękowego i ładu harmonicznego. To efekt tych poszukiwań, poprzez które chciałbym, aby dla wykonawców, jak i dla słuchaczy, słowa „fascynacja” czy „zauroczenie” nabrały specjalnego znaczenia. Żyjemy obecnie w świecie, gdzie dominuje hałas i chaos, gdzie natłok informacji przypadkowych nachalnie wciska się w nasze życie, niszczy naszą potrzebę refleksji, zamyślenia się nad sensem naszego życia. Swoją twórczością próbuję odgrodzić się od takiego świata. Próbuję także od niego odwieźć moich potencjalnych słuchaczy i zaproponować świat, gdzie można odnaleźć ład i piękno oraz sens egzystencji. Robię to poprzez zastosowanie prostej faktury z dialogiem między solistami a orkiestrą, odcinkową konstrukcję (rodem z muzyki barokowej), repetytywną motywikę (rodem z modernistycznych idei minimal-music), jasną energetykę poprzez manipulowanie elementami harmonicznymi: od zastosowania harmonii dość tradycyjnej do strukturalnej i spektralnej.

W konstrukcji utworu zapraszam wszystkich, muzyków i słuchaczy, do swoistego dialogu na temat piękna, do swoistej gry uczuć, do radości bycia ze sobą, choćby przez te 24 minuty”.

Sławomir Czarnecki

Cervus Elaphus, Czarnecki Sławomir

Stopka: uwertura koncertowa na orkiestrę symfoniczną op. 53 (2014)

Uwertura Cervus Elaphus została skomponowana w 2014 roku na zamówienie Filharmonii Lubelskiej z okazji 540. rocznicy utworzenia Województwa Lubelskiego. Stąd tytuł utworu nawiązujący do herbu województwa - jelenia ze złotą koroną. W swej treści muzycznej nawiązuje do lubelskich i polskich tradycji.

Wstęp oparty jest na motywach lubelskiego Hejnału z połowy XV wieku, rozbudowany na całą grupę instrumentów dętych blaszanych. Dalej pojawia się motyw starego XII-wiecznego hymnu Ortus de Polonia. Charakter lubelski kompozycji podkreślają także liczne nawiązania do ludowych melodii regionu, takich jak: Jedźmy do domu, Kasiuniu, Frasuje się moja mama, Kochali mnie chłopcy, Mówiła ja ci, Maniusiu młoda, czy Krynżyli, krynżyli. Kompozycja, po wstępie, ma jeszcze trzy epizody: Allegretto, Lento oraz Risoluto-allegro marcato.

Sławomir Czarnecki