Filharmonie

Dyrektor naczelny: Marta Wierzbieniec

Początki powstania Filharmonii Rzeszowskiej sięgają 1954 roku. Wówczas to zawiązała się w Rzeszowie społeczna orkiestra symfoniczna, w cztery lata później przekształcona w Państwową Orkiestrę Symfoniczną, a w 1967 przemianowana na Filharmonię, której nadano imię Artura Malawskiego, znanego kompozytora i pedagoga dyrygentury i kompozycji. Gmach Filharmonii Rzeszowskiej został wybudowany w latach 1967-1973 według projektu opracowanego przez architektów pod kierunkiem inż. Tadeusza Majewskiego. Budynek mieści salę koncertową z amfiteatralną widownią na 800 miejsc oraz salę kameralną na 200 miejsc.
Orkiestra Filharmonii ma za sobą przeszło 40-letnią historię wypełnioną znaczącymi osiągnięciami artystycznymi. Niejednokrotnie występowała w ważnych ośrodkach muzycznych w Polsce i za granicą, na festiwalach, m.in.: Wratislavia Cantans, Festiwalu Kultury Europejskiej w Krakowie czy Festiwalu w Łańcucie. W dorobku rzeszowskiej orkiestry znajdują się ponadto liczne rejestracje telewizyjne, nagrania radiowe oraz fonograficzne (siedem płyt kompaktowych, w tym wysoko ocenione dzieła: Requiem Mozarta, pierwsze w historii fonografii nagranie Koncertu As-dur op. 2 Dobrzyńskiego i drugie nagranie w historii światowej fonografii Messa di Gloria Rossiniego).
Szefami artystycznymi Filharmonii byli: Janusz Ambros, Stanisław Michalek, Andrzej Rozmarynowicz, Bogdan Olędzki, Józef Radwan, Adam Natanek, Tadeusz Wojciechowski, Jerzy Kosek. Obecnie orkiestrę prowadzi Maestro Marek Pijarowski, a dyrektorem naczelnym i artystycznym jest Marek Stefański, znakomity polski organista młodego pokolenia.
Filharmonia Rzeszowska jest od 1961 roku organizatorem prestiżowego Muzycznego Festiwalu w Łańcucie. W pięknych wnętrzach rezydencji Lubomirskich i Potockich w Łańcucie występowali wielcy światowi wokaliści: Renata Scotto, Katia Ricciarelli, Paul Esswood, Teresa Żylis-Gara, Emma Kirby, Stefania Toczyska, Wiesław Ochman oraz wspaniali instrumentaliści: Bella Dawidowicz, Konstanty Andrzej Kulka, Krzysztof Jakowicz, Gary Kaar, Grigorij Sokołow, Wanda Wiłkomirska, Garrick Ohlsson, grały orkiestry kameralne: Jerzego Maksymiuka, Karola Teutscha a także Virtuosi di Roma, Trio Sankt Petersburg, Academy of St. Martin in the Fields.
Przedmiotem niezwykłej uwagi dla Filharmonii Rzeszowskiej są jej młodzi słuchacze. Od wielu lat prowadzi różne formy systematycznej edukacji muzycznej. Są nimi koncerty szkolne i audycje szkolne. Działaniami tymi pełni rolę przewodnika – przyjaciela dla dzieci i młodzieży, który wskazuje na nieprzemijalne wartości w sztuce, uczy rozpoznawać piękno w muzyce, inspiruje w samodzielnym rozwijaniu muzycznych zainteresowań.
Filharmonia Rzeszowska to miejsce spotkania wszystkich osób wrażliwych na piękno. Organizowane są przedstawienia teatralne, spotkania z artystami, panele dyskusyjne. Słuchacze koncertów abonamentowych mają możliwość bliższego zapoznania się z historią wykonywanych danego wieczoru dzieł podczas specjalnych wykładów. Ich realizatorami są krytycy, dziennikarze muzyczni oraz muzykolodzy.
Rzeszowscy Melomani mają okazję słuchać swych Filharmoników w pięknej, nowoczesnej sali o znakomitej akustyce, która doceniana jest również poza granicami kraju. Podczas koncertów sale tą wypełnia nie tylko piękna muzyka w zachwycających wykonaniach, ale również panuje w niej miła i przyjazna atmosfera muzycznego święta.
 

Dyrektor: Tomasz Janczak

Początki Filharmonii Dolnośląskiej wiążą się z jeleniogórską orkiestra symfoniczną, założoną w 1964 roku z inicjatywy Stefana Strahla i nauczycieli Państwowej Szkoły Muzycznej. Orkiestra w swoich zamierzeniach miała wypełniać lukę, jaka istniała w mniejszych ośrodkach, takich jak Jelenia Góra, gdzie brak było filharmonii, a zespoły z dużych miast docierały rzadko. 10-lecie pracy artystycznej jeleniogórskiej orkiestry symfonicznej zbiegło się w czasie z uroczystością otwarcia 1 marca 1974 roku pierwszej w historii miasta sali koncertowej – Sali im. Ludomira Różyckiego. W 1976 roku Orkiestra Jeleniogórska w uznaniu osiągniętego poziomu otrzymała status Państwowej Orkiestry Symfonicznej, której dyrektorem i kierownikiem artystycznym został Stefan Strahl. W tym okresie na stałe do kalendarza koncertowego weszły piątkowe wieczorne koncerty, z których Filharmonia słynie do dziś. Orkiestra jeleniogórska odbyła koncertowe tournée po Włoszech. Maestro Stefan Strahl powołał do życia niezwykle ważne przedsięwzięcie sprzyjające promocji kulturalnej miasta i regionu na świecie – Festiwal Muzyki Polskiej i Europejskiej. Od tego czasu do Jeleniej Góry przybywają najlepsi polscy i zagraniczni artyści: Wanda Wiłkomirska, Konstanty Andrzej Kulka, Krzysztof Jakowicz, Kaja Danczowska, Halina Czerny-Stefańska, Lidia Grychtołówna, Artur Moreira Lima, Andrzej Ratusiński, Krzystof Jabłoński, Ewa Pobłocka, Roman Lasocki, Marek Pijarowski, Kazimierz Wiłkomirski, Jerzy Maksymiuk.
Oficjalną datą powstania Filharmonii im. L. Różyckiego w Jeleniej Górze jest 1989 rok. W 1999 roku Uchwałą Sejmiku Województwa Dolnośląskiego Filharmonia otrzymała nowy statut i nazwę. Od tego momentu działa już jako instytucja kultury samorządu Województwa Dolnośląskiego pod nazwą Filharmonia Dolnośląska w Jeleniej Górze. Stanowisko dyrektora naczelnego nieprzerwanie od 1990 roku pełni Zuzanna Dziedzic, która w latach 1987-90 sprawowała funkcję zastępcy dyrektora. Kolejnymi dyrygentami Orkiestry Symfonicznej po S.Strahlu byli Jan Jazownik, Tadeusz Wicherek, Robert Satanowski, Tomasz Bugaj, Andrzej Chorosińki, Jerzy Swoboda, Ulrich Grosser, ponownie Jerzy Swoboda, Mirosław Jacek Błaszczyk i ponownie Tomasz Bugaj. Obecnie dyrektorem artystycznym Filharmonii i głównym dyrygentem jest Wojciech Rodek.
Filharmonia jest jedną z najprężniejszych instytucji kulturalnych na Dolnym Śląsku. Od 2002 roku zespoły filharmonii działają w nowoczesnej Sali Koncertowej, nazwanej imieniem Stefana Strahla. Filharmonia organizuje cenione i prestiżowe festiwale muzyczne. Już ponad dwudziestoletnią tradycję mają Ogólnopolski Festiwal Gwiazdy Promują, powstały w kooperacji z Uniwersytetem Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie, czy Festiwal Muzyki Wiedeńskiej wspierany przez Konsulat Generalny Republiki Austrii w Krakowie. Do cyklicznych przedsięwzięć należą Dni Muzyki Pasyjnej, Maj z operą, Filharmonia Młodych, Filharmonia Familijna oraz niezwykle popularne Niedzielne Poranki Muzyczne. Filharmonia uczestniczy także w organizacji takich projektów artystycznych jak Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej Silesia Sonans, Festiwal Muzyki Teatralnej, Festiwal Humoru Muzycznego Deer Maestro. Wyrazem szczególnej dbałości o muzyczną edukację najmłodszego pokolenia jest organizowany co trzy lata Międzynarodowy Konkurs Chopinowski dla Dzieci, który szybko zyskał wysoką rangę i na stałe wpisał się do kalendarza światowych konkursów pianistycznych.
Przy Filharmonii działają Orkiestra Symfoniczna, Orkiestra Kameralna, Orkiestra Dęta, Big Band Filharmonii oraz zespoły: Jelonka Brass-Band, A Quattro, Kwartet smyczkowy, Grupa „Semplice”. Zespoły instytucji występują w najznakomitszych salach koncertowych świata: Palau de la Musica Valencia, Teatr Narodowy Urania w Budapeszcie, Bazylika św. Marii Magdaleny Saint-Maximin w Marsylii; jeleniogórscy filharmonicy wzięli udział również w IX Festiwalu Sztuk w Sali Koncertowej XingHai (Chiny) oraz w prestiżowym cyklu koncertów Muzyka Mistrzów w Złotej Sali Musikverein w Wiedniu.
W 2016 roku rozpoczął się kolejny etap rozwoju Filharmonii Dolnośląskiej – jej trzecim w historii dyrektorem naczelnym został Tomasz Janczak – śpiewak operowy i reżyser. Jego działalność charakteryzuje się otwarciem na repertuar operowy. Znakiem rozpoznawczym nowego dyrektora jest realizacja superprodukcji operowych dla wielotysięcznej publiczności – tak w plenerze, jak i w dużych obiektach widowiskowych w całym regionie Dolnego Śląska. Dyrektor Janczak opiekę nad orkiestrą powierzył Jerzemu Koskowi (od 2016 roku), a od 2017 roku stałym dyrygentem orkiestry Filharmonii Dolnośląskiej jest Szymon Makowski. 

Dyrektor naczelny i artystyczny: prof. Czesław Grabowski

W centrum Zielonej Góry, w budynku wzniesionym w 1900 roku, znajduje się siedziba Filharmonii Zielonogórskiej, której początki sięgają 1956 roku. Wówczas to – 26 maja – odbył się inauguracyjny koncert Zielonogórskiej Orkiestry Symfonicznej pod dyrekcją Mieczysława Tomaszewicza. W roku 1961 Orkiestra została upaństwowiona, zespół zyskał własną siedzibę. Przez wiele lat kierował nim Zygmunt Hassa. W lutym 1974 (w czasie dyrekcji Kazimierza Morskiego) orkiestra zyskała status Filharmonii. W latach 1980-86 kierował nią Szymon Kawalla, często koncertował wraz z zespołem poza jego siedzibą – w różnych miastach Polski, a także za granicą. We wrześniu 1982 roku Filharmonii nadano imię wybitnego współczesnego kompozytora polskiego Tadeusza Bairda.
Od 1 września 1986 roku dyrektorem naczelnym i artystycznym Filharmonii jest Czesław Grabowski – dyrygent i kompozytor. Okres jego dyrekcji to przedsięwzięcia artystyczne łączące wysokie ambicie repertuarowe i wykonawcze z otwartością wobec oczekiwań różnych kręgów słuchaczy. Dzięki temu sala Filharmonii często nie może pomieścić coraz liczniejszych melomanów.
W repertuarze orkiestry znajdują się dzieła oratoryjne, symfoniczne jak również kompozycje o charakterze popularnym. Wiele utworów polskich kompozytorów współczesnych, w tym także zielonogórzan miało swoje prawykonania. Na afiszach goszczą nazwiska najwybitniejszych solistów i dyrygentów polskich i zagranicznych.
Przy Filharmonii działają również liczne zespoły kameralne: trio stroikowe Reed Connection, Lubuski Kwartet Filharmonii Zielonogórskiej, kwartet smyczkowy „Quadro”, Retro Quartet, kwartet smyczkowy „Aquila”, Bachus Classic Quintet, Greenbrass, a także Dubai Band.
Do wydarzeń artystycznych należy zaliczyć organizowane corocznie przez Filharmonię: Międzynarodowe Spotkania Muzyczne „Wschód – Zachód”, Festiwal Symfoniczny „Mistrzowie Polskiej Wiolinistyki”, Międzynarodowy Festiwal Organów.
Obok koncertów symfonicznych, których rocznie odbywa się około 100, Filharmonia prowadzi szeroką działalność popularyzującą muzykę w środowisku dzieci przedszkolnych, szkolnych i młodzieży (ponad 1500 koncertów rocznie) oraz organizuje koncerty kameralne, których wykonawcami są często muzycy zielonogórscy. Orkiestra symfoniczna ma w swoim dorobku nagrania płytowe, radiowe, telewizyjne, udział w festiwalach krajowych i zagranicznych, m.in. na Białorusi, w Danii, Hiszpanii, we Włoszech i Niemczech. Filharmonia utrzymuje stałe związki m.in. z takimi zagranicznymi ośrodkami jak: Wilno, Mińsk, Kijów, Lwów, Görlitz, Cottbus, Frankfurt nad Odrą i Stuttgart.
W 2011 roku Prezydent Miasta Zielona Góra przyznał Orkiestrze Filharmonii Zielonogórskiej „Nagrodę Kulturalną".