A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | O | P | R | S | T | U | W | Y | Z |
Wacław z Szamotuł,
Szamotulczyk, poeta i kompozytor, monogramista S. W., V. S. Urodził się ok. 1526 w Szamotułach (Wielkopolska). Uczył się początkowo w Collegium Lubranscianum w Poznaniu, a od 1538 studiował w Akademii Krakowskiej. W latach 1545-1547 był sekretarzem kasztelana trockiego Hieronima Chodkiewicza. 6 maja 1547 został przyjęty do kapeli królewskiej Zygmunta Augusta jako śpiewak i nadworny kompozytor. W kapeli tej przebywał do listopada 1555. Wcześniej nawiązał kontakt z przedstawicielami reformacji, przyjaźniąc się zwłaszcza z poetą i dworzaninem królewskim Andrzejem Trzecieskim oraz Cyprianem Bazylikiem. Od listopada 1555 był muzykiem na dworze księcia Mikołaja Radziwiłła, zwanego Czarnym, głowy kalwinów litewskich w Wilnie. Dalsze losy Szamotulczyka nie są znane. Nie wyklucza się, że przebywał tu do końca życia. Zmarł ok. 1560, przypuszczalnie w Pińczowie. Oprócz działalności kompozytorskiej Wacław z Szamotuł zajmował się poezją. Jest autorem wiersza rekomendacyjnego do Kroniki wszystkiego świata Marcina Bielskiego, wydanego w 1551 oraz dedykacji królowi Zygmuntowi Augustowi, w formie długiego poematu łacińskiego Carmen nuncupatorum, zamieszczonej w Lamentacjach z 1553. KOMPOZYCJE: Quatuor parium vocum Lamentationes Hieremiae Prophetae, tempore quadragesimali in templis cantari solitae, numeris musicis redditae a Venceslao Samotulino, Polono, Serenissimi Regis Poloniae Sigismundi Augusti musico Quibus adiunctae sunt Exclamationes Passionum. Tristium Liber Primus. Cracoviae Lazarus Andreae excudebat M.D.L. III; zachował się tylko głos tenorowy lamentacji i pasji – Bayerische Staatsbibliothek w Monachium oraz głos cantus – Bischöfliche Zentralbibliothek w Ratyzbonie. In Te Domine speravi, motet 4-głosowy; pierwsza polska kompozycja wydana za granicą – w antologii utworów najwybitniejszych europejskich kompozytorów XVI w. w Norymberdze w 1554. Ego sum pastor bonus, motet 4-głosowy; wydany został w antologii utworów najwybitniejszych europejskich kompozytorów XVI w. w Norymberdze w 1564. Nunc scio vere, motet 4-głosowy na uroczystość św. Piotra i Pawła; opracowanie organowe znajduje się w tabulaturze organowej zwanej Zamkową z ok. 1590, zaginionej, zachowanej w kopii mikrofilmowej. Modlitwa, gdy dziatki spać idą: Już się zmierzka, pieśń 4-głosowa do słów Andrzeja Trzecieskiego, oznaczona monogramem S. W.; zamieszczona była w dziś już nieistniejącej edycji Łazarza Andrysowicza, wydanej w Krakowie przed 1556, znanej dziś jedynie z kopii dziewiętnastowiecznej. Powszechna spowiedź: Ach, mój niebieski Panie, pieśń 4-głosowa do słów Andrzeja Trzecieskiego; zamieszczona była w dziś już nieistniejącej edycji Łazarza Andrysowicza, wydanej w Krakowie przed 1556, znanej dziś jedynie z kopii dziewiętnastowiecznej. Christe qui lux es et dies, przekład Mikołaja Reja: Kryste, dniu naszej światłości, pieśń 4-głosowa, oznaczona monogramem V. S.; zachowana w Kancjonale puławskim. Pieśń o narodzeniu Pańskim: Pochwalmyż wszyscy społem, pieśń 4-głosowa do słów Jakuba z Iłży, oznaczona monogramem V. S.; zachowana w Kancjonale puławskim. Psalm I: Błogosławiony człowiek, pieśń 4-głosowa, przekład tekstu Andrzeja Trzecieskiego, oznaczona monogramem V. S.; wydana była trzykrotnie w Krakowie u Łazarza Andrysowicza i Mateusza Siebeneichera. Psalm XIV: I któż będzie przemieszkawał, pieśń 4-głosowa, przekład tekstu Andrzeja Trzecieskiego; wydana została w Krakowie u Łazarza Andrysowicza. Psalm LXXXV: Nakłoń, Panie ku mnie ucho Twoje, pieśń 4-głosowa, przekład tekstu Mikołaja Reja; wydana była w Krakowie u Łazarza Andrysowicza oraz w innej zachowanej fragmentarycznie edycji, wchodzącej w skład Kancjonału zamojskiego. Psalm Dawidów CXVI: Alleluja, Chwalcie Pana, pieśń 4-głosowa, przekład tekstu Mikołaja Reja, oznaczona monogramem V. S.; wydana została dwukrotnie w Krakowie u Łazarza Andrysowicza i w 1558 u Mateusza Siebeneichera. Benedictio mensae: Quae nunc sumemus, melodia jednogłosowa oznaczona monogramem V. S.; ukazała się w drugiej edycji Kancjonału Seklucjana, wydanego w Królewcu w 1559 u Jana Daubmanna. Gratiarum actio post mensam: Quod sumus utilibus, melodia jednogłosowa; ukazała się w drugiej edycji Kancjonału Seklucjana, wydanego w Królewcu w 1559 u Jana Daubmanna. Kompozycje zaginione: (wymienione w inwentarzu kapeli królewskiej z 1572) Officja 4- i 6-głosowe Eksklamacje 5-głosowe Msza 8-głosowa Od 1997 w Szamotułach – mieście, z którego pochodził Wacław, co roku odbywają się Spotkania Zespołów Chóralnych „Świat Wacława z Szamotuł”. Organizatorem imprezy jest Fundacja Kultury „Zamek Górków”. |