| 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 |
|---|
| I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII |
|---|
|
W programie koncertu znajdą się dzieła kameralne kompozytorów pochodzenia żydowskiego urodzonych w Polsce i w Galicji. Łączy ich wspólny tragiczny los – przeszli przez piekło nazistowskich obozów koncentracyjnych i tam też zginęli – w Terezinie, Wülzburgu, Fürstengrube, Oświęcimiu. Nawet w tak niesprzyjających tworzeniu okolicznościach nadal komponowali na potrzeby działających w obozach zespołów, dobieranych najczęściej spośród zawodowych muzyków, którzy również tam się znaleźli. Koncert pozwoli przypomnieć utwory z rzadka pojawiające się w salach koncertowych, bądź też niewykonywane wcale. Program: Cztery pieśni do tekstów poezji chińskiej Pavla Haasa. Powstały w kwietniu 1944 z inicjatywy śpiewaka Karela Bermana - współwięźnia który był też ich pierwszym wykonawcą w Terezinie. Styl kompozytorski Haasa ukształtował się głównie pod wpływem muzyki Leoša Janačka oraz Igora Strawińskiego. Haas sięgał chętnie do rodzimego folkloru czesko – morawskiego, a także do melodyki religijnych pieśni żydowskich. Pogoda ducha emanująca z przedwojennego dorobku Haasa zniknęła bezpowrotnie z utworów skomponowanych w latach pobytu w Terezinie. Trzy pieśni na wysoki głos, Op.1, przybliżą twórczość Gideona Kleina. Powstały na krótko przed wywiezieniem do obozu w getcie Terezin. Klein działał aktywnie w obozowym życiu muzycznym jako kompozytor, wykonawca i aranżer. W swoich utworach chętnie łączył elementy swobodnie traktowanej dodekafonii, techniki ćwierćtonowej, nierzadko z zastosowaniem motywów ludowej muzyki czeskiej i morawskiej. W 1990 roku, dzięki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności odnaleziono prawie cały jego dorobek twórczy, uważany dotychczas za bezpowrotnie zaginiony. Joachim Mendelson był cenionym kompozytorem i wykładowcą konserwatorium warszawskiego. Swój trzyczęściowy I Kwartet Smyczkowy, powstały przypuszczalnie w Berlinie około roku 1925, kompozytor zadedykował Kwartetowi Rotha, który po udanym paryskim debiucie w 1924 r. zaczął odnosić kolejne sukcesy i wielokrotnie wykonywał ten utwór podczas swych tournée po Europie. Kompozytor, jak i cała jego rodzina, został prawdopodobnie zamordowany w getcie warszawskim w 1943 r. Temat z wariacjami na kwartet smyczkowy Hansa Krásy to przykład inspiracji jazzem i groteską. Autor tego pogodnego dzieła wywieziony został do Terezina, gdzie napisał wiele utworów kameralnych. Krása wykształcił w swoich utworach oryginalny język muzyczny oparty na tradycji impresionistycznej i postmahlerowskiej. Dramatyzm przeplatający się z nostalgią to Kwartet Smyczkowy nr 3 Victora Ullmana. Napisany dla muzyków współwięźniów w Terezinie, do którego wywieziono go w 1942r. wraz z żoną Elisabeth. Do tego czasu stworzył 41 opusów i zaliczał się do grupy czołowych kompozytorów. Większość utworów przedwojennych zaginęła. Uratowało się zaledwie 13 kompozycji, przechowywanych w czasie wojny przez jednego z przyjaciół. Spośród nich usłyszymy jeszcze Rapsodię Słowiańską na saksofon i fortepian, oraz Arię Śmierci z opery Cesarz Atlantydy. Opera to wyraźna aluzja do wszelkiej formy tyranii a postać Śmierci tak dalece skojarzyła się cenzurze SS z osobą Hitlera, że nie dopuszczono do prezentacji dzieła na terenie obozu. Koncert dopełni Suite dansante en jazz na fortepian solo Erwina Schulhoffa - kompilacja sześciu jazzowych stylizacji modnych ówcześnie tańców, jak walc, tango, czy fokstrot. Schulhoff często inspirował się jazzem, często grywał go sam jako pianista. Jego znakomicie rozwijającą się karierę kompozytorską przerwała deportacja do obozu w Wurzburgu, gdzie zginął. |
|
|
|